Kronika

Kronika z Watykanu

W Rzymie Ojciec Św[ięty]. dokonał otwarcia nowozałożonego Papieskiego Ateneum Laieraneńskiego (fot. 1).

Wstęp do procesu beatyfikacyjnego. Dnia 16 listopada [1937] r. Św[ięta] Kongregacja Obrządków rozpatrywała, jako wstęp do procesu beatyfikacyjnego, pisma Marianny Franciszki Siedliskiej, założycielki Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu.

Życie prywatne Ojca Św[iętego]. Po przebytej na wiosnę [1937] roku chorobie Ojciec Św[ięty] zestarzał, jednak zachował pełną żywość umysłu. Ze względu na cierpienia serca, lekarz przybrany uprosił Ojca Św[iętego], by dwa dni na tydzień spędzał w łóżku w bezwzględnym spokoju. Ojciec Św[ięty] zgodził się na to, przyjmuje jednak codziennie Kardynała sekretarza stanu.

List apostolski. Z okazji 50-lecia katolickiego uniwersytetu w Waszyngtonie, który nosi nazwę "Uniwersytetu Papieskiego, Ojciec Św[ięty] wystosował list apostolski do Episkopatu Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Nominacja nowych kardynałów. Dnia 16 grudnia [1937] r. Ojciec Św[ięty] zamianował na publicznym konsystorzu nowych kardynałów w liczbie pięciu.

Kronika z Polski

W walce z religią. Niedawno ukazało się pismo polskich nacjonalistów. Panowie o tym kierunku usiłują wmówić w naiwnych czytelników, że tylko nacjonalizm, po odrzuceniu wszystkich pierwiastków - a więc i religii katolickiej, przyniesie szczęście. Głupota to czy zbrodnia wobec Narodu Polskiego?

Katolicki Związek Radiosłuchaczy. Powołany niedawno do życia w Krakowie "Związek Katolickich Radiosłuchaczy" czyni poważny wysiłek, by pozyskać do zakreślonej akcji możliwie najwięcej członków. Kulturalno-oświatowa, apolityczna, opierająca się na zasadach wyznaniowych, katolickich. Celem Związku jest: Krzewienie radiofonii wśród jak najszerszych warstw katolików, troska o moralny charakter polskich słuchowisk i dostarczanie katolickiemu społeczeństwu w Polsce audycji religijnych i w ogóle takich, które by pogłębiały i rozszerzały uświadomienie katolickie w społeczeństwie polskim. Członkiem Związku może być każdy obywatel polski obojej płci, katolik, który skończył 18 lat. Wkładka roczna wynosi 1 zł. Adres: Związek Katolickich Radiosłuchaczy, Kraków, ul. Kanonicza 14.

Małe uzupełnienie. Nowopowstałe kościoły we Lwowie (jest ich 8) należą do rzymsko-katolików; wybudowane zostały dzięki gorliwym staraniom J.E. ks. arcybiskupa Twardowskiego.

Projekt kościoła św. Jakuba, jaki ma stanąć w Częstochowie z inicjatywy p[ana] premiera Sławoj-Składkowskiego ([fot. 2, z lewej]).

Orzeczenie o pielgrzymce. Ostatnio Kat[olicka] Agencja Prasowa przypomniała orzeczenie Episkopatu Polski, że wszystkie pielgrzymki, jako akt religijny podlegają władzy Kościoła i ich organizatorzy muszą mieć zezwolenie Księży Biskupów.

Dla dobra Ojczyzny. Duchowieństwo diecezji tarnowskiej ofiarowało J.E. ks. biskupowi Gawlinie sumę 15.458 zł na urządzenie kaplic polowych; duchowieństwo diecezji kieleckiej przekazało wojsku samolot sanitarny.

Rocznica konsekracji J.E. ks. biskupa Przeździeckiego. J.E. ks. bp Henryk Przeździecki obchodził 19. rocznicę konsekracji. Duchowieństwo siedleckie złożyło Dostojnemu Solenizantowi życzenia i wyrazy hołdu. W kościele katedralnym i kościołach diecezji zostały odprawione nabożeństwa dziękczynne na Jego intencję. W rocznicę konsekracji wręczono J.E. Ks[iędzu] Biskupowi D[okto]rowi Przeździeckiemu złotą odznakę LOPP. Wydawnictwo "Rycerza Niepokalanej" wyraża swoją radość z okazji tej rocznicy i składa serdeczne życzenia J[ego] Ekscelencji.

O pogłębianie wiedzy religii. J.Em. ks. kard. dr Al. Kakowski powołał do życia "Instytut Wyższej Kultury Religijnej". Kurs wykładów w tym instytucie trwać będzie przez 3 lata; wykłady odbywać się będą przez dwie godziny wieczorem, dwa razy w tygodniu. Program kursu, obejmie: zasady filozofii chrześcijańskiej, teologii dogmatycznej, moralną, historię religii, Pismo Św[ięte] St[arego] i Now[ego] Testamentu, historię Kościoła, liturgię Kościoła, prawo kanoniczne, socjologię katol[icką] i Akcję Katolicką.

W poczet słuchaczy kursu przyjmowana będzie inteligencja z wyższym wykształceniem, średnim lub równorzędnym.

Wykłady w tym Instytucie rozpoczęły się już 3 grudnia, w Domu Katolickim, Nowogrodzka 49. Wpisowe wynosi 10 zł, a opłata roczna 20 zł.

Ślubowanie piekarzy. Odbyła się ogólnopolska pielgrzymka piekarzy na Jasną Górę; wzięło w niej udział 4000 osób. Pielgrzymi złożyli ślubowanie, że zachowają wierność wierze Chrystusowej, będą pracować w Akcji Katolickiej i nie dopuszczą do obcych i komunistycznych wpływów w rzemiośle polskim.

Katolicy na Wschodnich rubieżach Polski. W parafii Ptycze obok Dubna (Wołyń) katolicy odzyskali kościół podominikański, przerobiony w r. 1883 na cerkiew prawosławną.

Ks. dziekan Fereuz ze Skałatu jako delegat biskupi poświęcił nowy kościół w Łuce Małej w powiecie skałackim nad granicą bolszewicką.

W trosce o młodzież. Dn. 16 listopada obradowała w Krakowie pod przewodnictwem J.E. ks. metropolity Sapiehy Komisja Szkolna Episkopatu Polskiego; poruszone były sprawy programu nauki religii, kwalifikacji nauczycieli religii oraz bieżące.

Nowy zarząd KSM. Ks. Prymas kardynał Hlond mianował ponownie na okres trzechletni w KSMm prezesem p. szambelana Edwarda Potworowskiego, dyrektorem p. Wł. Gniazdowskiego a asystentem kościelnym ks. prał. Leopolda Biłko, w KSMż prezeską p. mgr M. Suchocką, dyrektorką p. J. Sóbkowiakównę, a asystentem kościelnym ks. kan. dr W. Adamskiego.

Jubileusz 400-lecia założenia Zakonu św. Jana Bożego. Zakon Bonifratrów obchodzi uroczystość jubileuszową 400-lecia swego istnienia. Bracia miłosierdzia albo zwani u nas popularnie Bonifratrzy, zakon szpitalny, został założony czterysta lat temu w Hiszpanii przez św. Jana Bożego. Bracia miłosierdzia zobowiązują się czwartym ślubem dożywotnio pielęgnować chorych. Zakon Bonifratrów rozciąga swoją działalność na Europę, Azję i Amerykę. Zaliczał i dziś jeszcze zalicza do swoich członków, wybitnych mężów i dzielnych lekarzy. Do Polski przybyli Bonifratrzy w początkach XVII w.

Kronika ze świata

Patronka żeglarzy. Prezydent Argentyny wydał dekret, mocą którego Najśw. Maryja Panna, Gwiazda Morza, została ogłoszona patronką marynarki wojennej Argentyny. Dla upamiętnienia tego faktu w Puerto Belgrano przystąpiono do budowy kościoła pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny.

List pasterski. Na 40-lecie swego kapłaństwa J.E. ks. arcybiskup Groeber z Fryburga (Niemcy) wydał list pasterski. Wspomina on o krzywdzących napaściach hitlerowców na jego osobę. Jednak nie broni się przed stawianymi mu zarzutami, gdyż pragnie cierpieć i walczyć w przeświadczeniu, że walka jest lepsza od gnuśnego lenistwa, bo przez nią wykuwa się chrześcijańska jedność narodu.

Polacy w Toronto (Kanada) mają najpiękniejszy kościół. W Toronto trzy miesiące temu rozpoczęto prace nad odnowieniem i udekorowaniem wnętrza polskiego kościoła parafialnego św. Stanisława Kostki. Planów i szkiców do tego dostarczył sławny malarz polski - Adam Styka. Obecnie prace ukończono. Podczas wspaniałej uroczystości otwarcia kościoła ks. arcybiskup [James Charles] McGuigan w kazaniu powiedział do zgromadzonych Polaków m.in.: "Cieszy mnie niezmiernie, że Polacy teraz mają najpiękniejszy kościół w Toronto". Zwrócił też uwagę na napis nad Sanctuarium: "Polonia semper fidelis" - "Polska zawsze wierna". "Mielcie te słowa napisane w sercach i wyryte w życiu waszym. Bądźcie dumni, z tej olbrzymiej pracy. Ten kościół jest dla Polaków wielką chlubą".

Pomnik Chrystusa u wrót Rosji. Na wyspie "Kings Island", znajdującej się pomiędzy Alaską a Syberią, odsłonięto olbrzymi pomnik Zbawiciela z wyciągniętymi rękoma ku sowieckiej stronie. Pomnik został wykonany przez znanego rzeźbiarza angielskiego Samuela Kitsona i jego żonę w Nowym Jorku. Ludność wyspy "Kings Island" licząca 190 osób, składa się wyłącznie z Eskimosów, katolików. Z okazji tej uroczystości zmienili nazwę swej wyspy z "Kings Island" (wyspa króla) na "Christ the King Island" (Wyspa Chrystusa Króla).

Seminarium duchowne w Libii. Przebywający w Trypolisie z okazji Krajowego Kongresu Eucharystycznego legat papieski, kardynał [Angelo Maria] Dolci, poświęcił kamień węgielny pod budowę libijskiego seminarium duchownego.

Ofiary rewolucji hiszpańskiej. Według danych z Watykanu, w Hiszpanii za okres wojny domowej 1936-37 roku czerwoni zamordowali 16.057 kapłanów i 11 biskupów.

Przysięga szoferów. W mieście Edenbridge w Anglii, liczna grupa szoferów, po wysłuchaniu Mszy św., złożyła następujące przyrzeczenie: "Dla miłości Boga i bliźniego obiecujemy kierować autem ostrożnie. Święty Krzysztofie, módl się za nami".

Śmierć przyjaciela Polaków. W Brazylii zmarł arcybiskup Kurytyby ks. Franciszek Braga. Zmarły był wielkim przyjacielem i opiekunem Polaków.

Podczas kongresu eucharystycznego w Trypolisie, wojsko odbywało spowiedź na wolnym placu ([fot. 2, z prawej])

Renesans katolicyzmu w Czechosłowacji. W Pradze odbyło się poświęcenie nowego kościoła katolickiego. Przy tej sposobności arcybiskup Pragi, kardynał Kaspar, wygłosił przemówienie, w którym stwierdził zdecydowany wzrost nastrojów katolickich w Czechosłowacji. Lud czeski garnie się żywiołowo na łono Kościoła, odwracając się od tych polityków, którzy głoszą hasła odsunięcia się od życia religijnego.

Zaostrzenie walki z religią w Sowietach. W Bolszewii powzięto uchwałę o wzmożeniu przy związkach zawodowych akcji antyreligijnęj wśród robotników. Do tego mają być zorganizowane specjalne kursy dla agitatorów bezbożnictwa, biblioteki zostaną zawalone świeżą literaturą antyreligijną. Radio i szkoła mają być w całej pełni użyte do szerzenia bezbożnictwa.

Moskwa a Rzym. Na podstawie nowego zarządzenia komisarza ludowego spraw wewnętrznych w Moskwie, wstęp na teren Rosji Sowieckiej jest wzbroniony księżom polskim, litewskim, łotewskim, fińskim i niemieckim. Księża Stanów Zjednoczonych, Anglii i Belgii mogą zwiedzać tylko kilka większych miast w Rosji.

Dla dobra młodzieży. Sekretarz delegatury apostolskiej poświęcił 12 września nowy gmach dla wyższego studium młodzieży żeńskiej przy Katolickim Uniwersytecie w Pekinie (Chiny). Studentkami opiekują się siostry służebniczki od Ducha Świętego.

We Włoszech nie wolno kląć. Godną uwagi akcję przeprowadziło duchowieństwo katol[ickie] we Włoszech. Mianowicie w kazaniach, ulotkach, afiszach kładzie się nacisk na odzwyczajanie się od klątwy; - w wypadkach powrócenia do starego nałogu klątwy skłania się niepoprawnych do złożenia ofiar dla biednych.

Co mówią o nas? Następca Gandhiego - Pandit Jawaharld Nekru, mający obecnie największy wpływ w całych Indiach, tak się wyraża o katolicyzmie w swej autobiografii: "Katolicyzm, w przeciwieństwie do protestantyzmu, pozostał wiernym swym zapatrywaniom i jak długo przy nich będzie obstawał, wytrzyma każdy wstrząs i będzie się rozwijał. Dziś katolicyzm zdaje się być jedyną, w całym tego słowa znaczeniu, religią żywotną Zachodu.

Śladem Apostoła Afryki. Na Saharze w oazie El Golną, rozpoczęto budowę pierwszego kościoła katolickiego nad grobem śp. Ojca Karola de Foucauld, pułkownika, a następnie zakonnika zamordowanego w 1816 r. przez rozbójników.

Głos nauczycielstwa szwajcarskiego. Na dorocznym zjeździe szwajcarskiego katolickiego Związku Nauczycieli powzięto szereg rezolucyj; między innymi żądają oni szerokiego uwzględnienia w wychowaniu momentu religijnego, i zapewnienia Kościołowi pełnej swobody w działaniu. Stwierdzają, że moralnie wysoko stojąca rodzina, mająca zapewniony byt materialny, jest najsilniejszą podstawą społeczności państwowej i najlepszym wychowawcą. Moralne i zawodowe wychowanie młodzieży nie może być zaniedbane na rzecz fizycznego i militarnego oraz sprawa organizacji, których celem jest militarna i duchowa obrona ojczyzny, powinna być uregulowana na drodze prawodawczej.

Katedra na Lateranie

[Fot. 1: Rzym, otwarcie Papieskiego Ateneum Laieraneńskiego.]

Kronika, 1/1938, s. 20-25

[Fot. 2: (z lewej) Projekt kościoła św. Jakuba, jaki ma stanąć w Częstochowie z inicjatywy premiera Sławoj-Składkowskiego. (z prawej) Podczas kongresu eucharystycznego w Trypolisie, wojsko odbywało spowiedź na wolnym placu.]