Kronika

Z Watykanu

Nuncjusz apostolski w Burgos. Stolica Apostolska i rząd narodowej Hiszpanii nawiązały normalne stosunki dyplomatyczne. Ambasadorem przy Watykanie gen. Franco mianował don Jose M-a Yanguasa, wicehrabiego de Santa Clara. Ojciec Święty mianował nuncjuszem apostolskim w Burgos mgra Gaetano Cicognani, który był nuncjuszem apostolskim w Wiedniu.

Akta męczenników podlaskich w Rzymie. Do Rzymu nadeszły od J.E. Ks[iędza] Biskupa podlaskiego akta męczenników podlaskich na ręce postulatora generalnego, o. dr Topolińskiego franciszkanina, do stwierdzenia, czy wystarczą do natychmiastowego wszczęcia akcji beatyfikacyjnej w tym roku, jako 500-roku jubileuszowym Unii Florenckiej. Niewątpliwie ta wielka uroczystość obudzi w naszym społeczeństwie żywe zainteresowanie rozpoczętą akcją.

Rozszerzenie jurysdykcji Kościoła Wsch. Ogłoszone zostało motu proprio Ojca Św[iętego], opatrzone datą 25 marca 1938 r. które rozciąga jurysdykcję św. Kongregacji Kościoła Wschodniego na Egipt, Synaj, Eritreę Północną, Etiopię, Albanię Południową, Bułgarię, Cypr, Grecję, Wyspy Dodekanezu, Iran, Irak, Liban, Palestynę, Syrię, Transjordanię, Turcję Azjatycką i Trację pozostającą pod panowaniem tureckim. Jurysdykcja ta jest pełna i wyłączna.

PDRW pociechą Ojca Św[iętego]. Przyjmując ostatnio na audiencji członków Rady Naczelnej Papieskich dzieł Rozkrzewiania Wiary, Ojciec Św[ięty] dziękował za sprawioną Mu pociechę zarówno odwiedzinami, jak i całą działalnością Dzieł Rozkrzewiania Wiary. Zmusza Go to do odwrócenia oczu od smutnego widowiska, które daje Europa i pozwala skierować wzrok ku dalekim, wielkie nadzieje rokującym krajom, gdzie działają misje w sposób zaiste wspaniały. Dzięki Łasce Boga, rozkwitają misje nawet tam, gdzie rozpętane przez ludzi burze, gdzie ogień i krew wszystko niszczą, i prowadzą dalej błogosławioną i dobroczynną pracę. Wydaje się, jakby Opatrzność dla swoich celów nowe przygotowywała kontynenty. Za pięćdziesiąt, sto, dwieście lat te nowe społeczeństwa chrześcijańskie przyniosą, być może upadającemu Staremu Światu wspaniałe odrodzenie. Myśl o tym ożywia ufność Ojca Św[iętego] co do przyszłości.

Ze świata

Niezastąpiona pomoc Kościoła. We Włoszech obchodzono "Dzień Prasy Katolickiej". W związku z tym kardynał Pizzardo ogłosił z polecenia Ojca Św[iętego] odezwę, w której między innymi czytamy: "Prasa katolicka, a przede wszystkim dzienniki, które otwarcie stoją na gruncie zasad chrześcijańskich i ożywione są duchem apostolskim, w pewnym sensie są niezastąpioną pomocą dla Hierarchii Kościelnej".

Tajna radiostacja w Bolszewii. Na terenie Rosji bolszewickiej działa od dłuższego czasu tajna radiostacja sowiecka. Zw. Oswobodzicieli Narodu Rosyjskiego występuje zdecydowanie przeciwko obecnemu ustrojowi i krwawemu dyktatorowi - Stalinowi. Jeden z komunikatów, nadany za pośrednictwem tej radiostacji, zakończony był słowami: "Towarzysze, wszystko gotowe, wszystko zrobione, za nami cała armia, za nami cały lud. Stalinie, twoje dni policzone, a także Jeżowa i Mołotowa". Setki samochodów podsłuchowych GPU krąży po Moskwie i Rosji w celu wykrycia radiostacji, lecz wszystko na razie daremne.

Jezuici w Hiszpanii narodowej. Rząd gen. Franco w Hiszpanii opublikował dekret anulujący rozporządzenie z roku 1932, którego mocą zakazano oraz skonfiskowano majątek zakonu Jezuitów. Na mocy obecnego dekretu działalność Zakonu OO. Jezuitów będzie dozwolona ponownie na obszarach Hiszpanii, podległych rządowi gen. Franco.

Kursy nauki religii pozaszkolnej. Z okazji "Niedzieli Wychowania" Episkopat niemiecki ogłosił zbiorowy list pasterski, poświęcony sprawie nauczania dzieci religii. W liście tym biskupi podkreślają, że nauka religii, jaką się obecnie praktykuje w szkołach nie jest wystarczająca. W ten sposób uniemożliwia się po części stworzenie w szkole odpowiedniej atmosfery. Wobec nadzwyczajnej powagi chwili i ze względu na coraz większe trudności z nauczaniem religii w szkołach - jak najpilniejszą koniecznością i nakazem chwili stają się kursy nauki religii pozaszkolnej. W końcu listu biskupi podkreślają znaczenie dobrego przykładu dawanego przez rodziców.

Pertraktacje Watykanu z Litwą. Z początkiem maja [1938] r. zostały rozpoczęte pertraktacje między rządem litewskim, a Stolicą Apostolską. Pertraktacje mają na celu normalizacje wzajemnych stosunków. Postanowienie wszczęcia powyższych rozmów zostało powzięte ostatnio na konferencji odbytej przez premiera litewskiego ks. Mirona z delegacją Biskupów litewskich.

Z Polski

Groźny wróg. W referatach wygłoszonych na sejmiku przeciwalkoholowym w Poznaniu poruszono b[ardzo] ważne sprawy a mianowicie: że alkoholizm b. wybitnie sprzyja szerzeniu się komunizmu w Polsce i za granicą. Społeczeństwo winno zrozumieć niebezpieczeństwo pijaństwa dla sił moralnych i fizycznych narodu, energicznie zwalczać nadużywania alkoholu. Pożądanym jest wstępowanie do Katolickiego Zw. Abstynentów, którego Centrala mieści się w Poznaniu przy ul. Podgórnej 12 b.

Manifestacje robotników. W 47-rocznicę encykliki społecznej "Ouadragesimo Anno" we wszystkich ośrodkach Polski Chrzęść. Związki Zawodowe obchodziły wspaniałymi manifestacjami, połączonymi z pochodami po ulicach miast oraz akademiami, w których wzięły udział wszystkie warstwy społeczeństwa katolickiego. Były to jawne dowody, że serca i dusze tysiącznej rzeszy robotniczej kroczą pod sztandarami chrześcijańskich haseł.

25-lecie pracy pasterskiej J.Em. ks. kard. Kakowskiego. Na tle przełomowych dla Ojczyzny chwil, w których Jego Eminencja wstąpił na tron arcybiskupi w Warszawie, sylwetka osoby J.Em. ks. kard. Kakowskiego [fot. 1, z lewej] przybiera na wyrazistości: poznajemy głębię jego serca, płonącego miłością dla Ojczyzny i Kościoła św[iętego]. J.Em. Ks[iądz] Kardynał jest wielkim budowniczym; za jego staraniem i wydatnym poparciu w ciągu 25 lat arcypasterskiej pracy wzniesiono 267 kościołów i kaplic w archidiecezji, erygowano 50 nowych parafii, w tym 20 w samej Warszawie oraz wzniesiono Dom Katolicki w stolicy, będący centrum pracy AK na całą archidiecezję i ośrodkiem, skąd szerzy się kultura katolicka.

Ojciec Św[ięty] nadesłał J.Em. Ks[iędzu] Kardynałowi własnoręcznie napisany list w którym m.in. czytamy:

"Ukończony 25 rok wyniesienia Twego do godności biskupiej daje nam sposobność okazania Ci naszej życzliwości i połączenia się w radości z Tobą i Twymi najbliższymi z racji tej dostojnej uroczystości. Wiadome są Nam dobrze Twoje starania i wysiłki, które w rządach Swych pasterskich wykazałeś w tym długim okresie czasu, dokładnie poznaliśmy Twą szczególną troskliwość wśród wielu dzieł zbawiennych także o Akcję Katolicką, o opiekę nad nią i rozwój...

...Z serca Ci życzenia składamy z całą radością niniejszym pismem Naszym w tym uroczystym obchodzie udział bierzemy".

List kończy błogosławieństwo apostolskie dla J.E., duchowieństwa i wiernych archidiecezji warszawskiej. Pod podpisem listu Ojciec Św[ięty] dodał dwa niezwykłe słowa: "Toto corde" (całym sercem.).

Również P[an] Prezydent RP przesłał J Em. Ks[iędzu] Kardynałowi telegram następującej treści:

"Z okazji dwudziestopięciolecia biskupstwa przesyłam Waszej Eminencji najserdeczniejsze życzenia. Oby Bóg dał, by Wasza Eminencja mógł w dobrym zdrowiu jeszcze przez długie lata kontynuować swoje rządy w Kościele katolickim w Polsce, wieńczone stale równie szczęśliwym i owocnym dla sprawy naszej wynikiem. (-) Ignacy Mościcki".

Nowy Biskup Ordynariusz. Ojciec Św[ięty] Pius XI mianował ks. prał. dr Czesława Kaczmarka, dyrektora Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej w Płocku, biskupem ordynariuszem diecezji kieleckiej.

J.E. Ks[iądz] B[isku]p Nominat ur. się 16 IV 1895 r. święcenia kapłańskie otrzymał w r. 1922 w Płocku. Studia uniwersyteckie odbył w Lille, gdzie uzyskał doktorat z filozofii, po czym studiował socjologię w Sorbonie. W tym czasie prowadził pracę duszpasterską wśród wychodźstwa we Francji. W r. 1929 został sekret, generał. Zw. Młodz. Katol. a w r. 1932 dyrektorem Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej. Energiczna i owocna działalność na tym stanowisku zyskała mu powszechny szacunek i uznanie. Do życzeń, jakie popłynęły dla Dostojnego Nominata - Milicja Niepokalanej dołącza również swe skromne a serdeczne życzenia, błogosławieństwa Niepokalanej.

Akademicy u stóp Maryi. 22 maja odbyła się 5 z kolei pielgrzymka młodzieży akademickiej na Jasną Górę w ogólnej liczbie 4.000 osób. Objaw ten jest więcej niż znamienny dla naszego życia religijnego i wykazuje głęboką przemianę wewnętrzną młodego pokolenia. Polska młodzież akademicka dąży do ścisłego zjednoczenia z Bogiem, do życia płynącego z wiary świadomej i gruntownej.

Z okazji tej pielgrzymki J.E. ks. bp Szlagowski dożywotni patron młodzieży wydał odezwę, w której m.in. czytamy:

"...Rozpalcie w sobie miłość nadprzyrodzoną, o której św. Paweł mówi, że złości nie wyrządza, nie myśli złego, nie raduje się z niesprawiedliwości, ale się weseli z prawdy (I Kor. 13).

Ta miłość szczera, pobożna, cierpliwa, mocna, wierna i roztropna niech was prowadzi do stóp Maryi, Matki Pięknej Miłości; niech was prowadzi do waszych ognisk akademickich i niech pozostanie z wami na zawsze jako mocarna światłość waszej wiedzy, jako krzewicielka waszego czynu i rękojmia waszych zasług..."

Ślubowanie wychowanków salezjańskich. W Kongresie b. wychowanków salezjańskich wzięło udział ok. 25 tysięcy osób, nie licząc licznych rzesz pielgrzymów. W trzecim dniu Kongresu uczestnicy złożyli ślubowanie Matce Najśw., iż w ogniskach rodzinnych pielęgnować będą pobożność i czystość oraz przykładem katolickiego czynu i świętością życia bronić siebie i młodzież przed zgubnymi wpływami haseł wrogich Chrystusowi, a dalej nie ustąpić w walce o dusze i dobro moralne dzieci i młodzieży. Ślubowanie to zasługuje na szczególną uwagę. Rodzice muszą pilnie strzec kto wychowuje ich dzieci, przyszłość Kościoła i Państwa. Ojciec Św[ięty] nadesłał uczestnikom Kongresu apostolskie błogosławieństwo.

Ponad 6.000 nawróceń. W ostatnich miesiącach prasa codzienna notuje bardzo częste a liczne przechodzenia ze schizmy na katolicyzm. Zdarzają się wypadki, że w ciągu kilku dni porzuca schizmę cała wieś: jak to zdarzyło się w Hynkach na Wołyniu, gdzie na katolicyzm przeszło ponad 400 osób. W pow. krzemienieckim powróciło na łono Kościoła 1.164 osób, w Kozaczkach - 250, w pow. zdołbunowskim 200, w Olśnikach 163, w pow. kostopolskim 150, w Grzybowie 150, w Małych Zachajcach 123, w Mołotkowie 101, w pow. rówieńskim 100, w Białozórce 94, w Jankowcach 76t w Juskowcach 61, Krasnołuce 35, w Łanowcach 30, w Moskalowce 18, w Szukowcach 16, w Surażu 11, w Bukrynie i Ilinie 24. itd. Liczba konwertytów zwiększa się z każdym dniem i obecnie przekroczyła już cyfrę 6.000 osób.

Zbudźmy Jadwigę! Kierownictwo Publicznej Szkoły Powsz. im. Kr. Jadwigi w Jarosławiu złożyło na ręce swego Arcypasterza pismo, w którym czytamy:

"My, grono nauczycielskie i młodzież Szkoły Powsz. im. Królowej Jadwigi w Jarosławiu, pragniemy dać wyraz naszej czci dla Królowej Jadwigi, jaką żywi cały nasz naród dla tej świątobliwej Pani Wawelskiej, i przyspieszyć dzień Jej beatyfikacji. Racz, Wasza Ekscelencjo, być naszym Orędownikiem przed Najprzewielebniejszym Episkopatem Polskim i spowodować, aby w miejsce modlitw kościelnych o kanonizację św. Andrzeja Boboli - dołączyć do modlitw ogólnych prośbę o wyniesienie Królowej Jadwigi na ołtarze w aureoli błogosławionych".

W liście skierowanym do naszej redakcji kierownictwo szkoły apeluje do młodzieży szkół żeńskich, zwłaszcza noszących imię Królowej Jadwigi, by poparły ich akcję, składając na ręce swoich Arcypasterzy prośbę podobnej treści, opatrzoną podpisami grona nauczycielskiego, dziatwy, rodziców i byłych wychowanków.

Polskie Kupiectwo na Jasnej Górze. 15 maja [1938] r. 10 tysięcy przedstawicieli kupiectwa z całej Polski złożyło hołd Królowej Polski na Jasnej Górze i wotum z wizerunkiem Bożej Matki, pod którym widniał napis: "Tobie, Matko Boża, w opiekę oddaję się i o błogosławieństwo w pracy ku chwale Syna Twego, Jezusa i ku pożytkowi Ziemi Polskiej, której królujesz, prosi Kupiectwo Polskie" [fot. 1, z prawej]. Pielgrzymka kupiectwa polskiego przyczyni się znakomicie do przyspieszenia odbudowy gospodarczej naszej Ojczyzny.

Lwów ślubuje... 3 maja odbyło się we Lwowie w obecności władz państwowych i wojskowych uroczystość złożenia czterech wotów w kościele Matki Bożej Ostrobramskiej oraz ślubowanie Zarządu Miasta i mieszczaństwa lwowskiego, Zw. Obrońców Lwowa i Chrzęść. Zjedn. Robotników. Rota ślubowania, po wstępie i inwokacji do Matki Bożej, brzmiała:

"Obieramy Ciebie, Królowę całej Polski, za szczególniejszą Patronkę Lwowa, polecając Twej nieustającej opiece wszystkie tego Grodu dobra duchowe 1 doczesne. Jako znak naszej dla Ciebie wdzięczności składamy na wieczną rzeczy pamiątkę te oto ryngrafy.

Ślubujemy, że z najlepszą wolą, zrozumieniem i gorącością serca cześć Syna Twego i Twoją szerzyć i gruntować będziemy w duszach naszych i wśród braci, a wiarę naszą zawsze odważnie w stówie i uczynku, nie wstydząc się jej nigdy, wyznawać będziemy. Jako fundament życia osobistego, społecznego i politycznego kładziemy moralność zawartą w świętej Ewangelii, podawaną nieomylnie przez Kościół święty katolicki.

Ślubujemy, że w obronie Lwowa i całości Państwa Polskiego zawsze czuwać i walczyć będziemy, zaś wszystkie dziś przyjęte zobowiązania naszym następcom przekażemy.

Spraw to, Nieustająca Pomocy nasza, ażebyś tak samo, jakieś nas natchnęła do złożenia tych wotów, uprosiła nam także pomoc Syna Swego do wiernego ich wypełnienia. Amen".

Polscy kandydaci do beatyfikacji. Po kanonizacji św. Andrzeja Boboli na czoło akcji kanonizacyjnej wysunięte są sprawy beatyfikacji królowej Jadwigi, kardynała Hozjusza, hetmana Stanisława żółkiewskiego oraz ks. Piotra Skargi.

Drogocenne szczątki. 2 czerwca wyjechał z Warszawy specjalny pociąg z wagonem-kaplicą i delegacją kapłanów, stowarzyszeń i wiernych całego kraju do Rzymu po śmiertelne szczątki św. Andrzeja Boboli. Wzdłuż całej trasy drogi powrotnej odbywały się uroczyste powitania drogich sercu każdego Polaka relikwii. 17 czerwca pociąg przybędzie do Warszawy. Św. Szczątki zostaną złożone w kaplicy Ks. Ks. Jezuitów na Rakowcu.

Kronika

[Fot. 1: (z lewej) Kard. Aleksander Kakowski. (z prawej) Wotum z wizerunkiem Bożej Matki].