Iskierki

SPRAWY POLSKIE

Przypuszczalny zbiór ziemniaków w Polsce w roku [1934] wynosi 317.679 tysięcy q (q = 100 kilogramów), czyli jest o 12% większy od roku 1933.

Obecnie, po wejściu w życie ustawy samorządowej, Polska liczy 603 miasta; zniesiono 39 miast a 5 osiedlom nadano ustrój miejski.

Port gdyński posiada 40 linii okrętowych regularnych, łączących go z przeszło 120 portami świata.

W październiku [1934] r. otwarto nowy most na Wiśle pod Modlinem (fot. 1). Długość tego wynosi 560 m, a szerokość 11,5 m.

W Gdyni otwarto nową linię telefoniczną, łączącą bezpośrednio nasz port ze Sztokholmem, Berlinem i Szczecinem.

W październiku [1934] r. zmarł hr. Jakub Potocki, jeden z najbogatszych ludzi w Polsce. Cały swój majątek, wartości ponad 60 milionów złotych, tudzież wiele cennych skarbów artystycznych, przekazał na cele publiczne.

W ciągu pierwszych ośmiu miesięcy [1934] r. wywieziono z Polski do Holandii 211 tys. ton węgla o wartości 3850 tysięcy złotych.

Na lokomotywach polskich będą wprowadzone przyrządy, zapobiegające nadmiernemu dymieniu i wylatywaniu iskier.

Jeden z uczniów szkoły technicznej w Wilnie zbudował jednoosobową rzeczną łódź podwodną. Można w niej swobodnie używać ręcznego karabinu maszynowego.

Dnia 2 października [1934] r. pod Krzeszowicami (woj. krakowskie) na chwilowo stojący pociąg pospieszny, idący do Gdyni, wpadł ekspres wiedeński (fot. 1). Wskutek zderzenia zginęło na miejscu 5 osób, 6 zmarło w szpitalu, 8 osób poniosło większe obrażenia, a 32 lżejsze.

W gminie jażwińskiej (woj. wileńskie) zapadła w sen letargiczny 32-letnia Anastazja Kulbowa. W przeddzień pogrzebu obudziła się w nocy i pod wpływem wrażenia doznała wstrząsu nerwowego.

Według obliczeń, w Polsce jest jeszcze nafty tylko na pół miliona wagonów. Przy obecnym zapotrzebowaniu starczyłoby jej na 18 do 20 lat.

W ciągu pierwszych 9 miesięcy 1931 r. było w Polsce 13.920 pożarów. Pastwą ognia padło 26.130 nieruchomości, w liczbie około 80 tysięcy budynków. Straty wynoszą ponad 22 miliony 100 tys. złotych.

ZE ŚWIATA

Według statystyki obecnego komitetu dla łagodzenia nędzy światowej w roku 1933 zginęło z głodu około 2.400.000 ludzi; z obawy przed śmiercią głodową 1.200.000 odebrało sobie życie. W tym czasie w celu utrzymania cen zniszczono około: 586.000 wagonów zboża, 154.000 wagonów ryżu, 267 tys. worków kawy, 2.550 tys. kg cukru, na opał użyto 432 tys. wagonów zboża, mięsa zniszczono 2.010 tys. kg. Zniszczone artykuły wyżywiłyby 70% ludzi, którzy zginęli śmiercią głodową. Co za okropny brak serca wśród bezdusznych, spodlonych chciwością zysku kapitalistów. Czyby to było możliwe, gdyby ewangeliczne prawo miłości bliźniego znalazło uznanie u tych bogaczy!

Mechanik czeski Fiina wynalazł automat zastępujący pracę strażnika kolejowego.

Obecnie w Jerozolimie buduje się nowa stacja radiowa nadawcza, umożliwiająca ludziom niezamożnym korzystanie z radia. Programy będą nadawane w języku angielskim, hebrajskim i arabskim, a uroczyste otwarcie nastąpi w pierwszy dzień Bożego Narodzenia.

U brzegów Stanów Zjedn. Ameryki Płn. spłonął okręt "Morro Castle". (Fot. 3 przedstawia ten okręt w porcie New Jersey, po przyholowaniu go przez inny statek). 60 osób zginęło w płomieniach, a z 558 pasażerów, znajdujących się na okręcie zdołano uratować około 320, ale i tych życie nie jest pewne, gdyż wielu jest rannych.

Wskutek epidemii cholery w Indiach (Azja) zmarło 7.500 osób.

Niedawno wydobyto z okrętu angielskiego "Laurentic", zatopionego w r. 1917 przez Niemców, pozostałe złoto wartości miliona funtów szterlingów.

Na uniwersytecie w Berlinie uzyskał doktorat filozofii majster kaflarski Heinz Lüdtke na podstawie rozprawy: "Znaczenie pieca kaflowego w niemieckiej gospodarce". Jest to pierwszy wypadek otrzymania w podobny sposób doktoratu filozofii.

Sowiety sprzedały wreszcie Japonii kolej wschodnio-chińską. Znikł przeto przedmiot sporów między Sowietami a Japonią. Kolej ta biegnie przez Mandżurię i Harbin i była jak wiele innych kolei rosyjskich, zbudowana przez polskich inżynierów.

W Austrii w gimnazjach wprowadzono oddzielne klasy dla uczniów - żydów.

W Wiedniu wprowadzono przyrządy podobne do aparatów telefonicznych. Aparat jest tak ustawiony, że dzwoniący do telefonu słyszy w odpowiedzi bicie godziny (o ile nikogo w domu nie ma), zwiastujące kiedy osoba, z którą pragnął się rozmówić, powróci do domu.

W połowie października [1934] r. zmarł w Paryżu 74-letni Rajmund Poincare (płękare). W czasie wojny był prezydentem Francji, później kilkakrotnie ministrem.

Dr Nicolle, następca dr. Roux na stanowisku dyrektora paryskiego Instytutu Pasteura, odkrył szczepionkę przeciwko żółtej febrze, która w dużym stopniu jest przyczyną śmierci w krajach południowych.

Córka zmarłej niedawno uczonej polskiej Curie-Skłodowskiej, Irena Curie-Joliot (mieszka w Paryżu), odkryła sposób wytwarzania sztucznego radu, pierwiastka b[ardzo] drogiego, mającego zastosowanie w leczeniu raka.

Wydatki wojskowe wszystkich państw w roku [1934] wyniosły około 38.780 miliardów.

W wiosce Kimisi w Tyflisie żyje 150-letni Gruzin Łagiaszwili, urodzony w r. 1784. Jest on w pełni sił fizycznych i umysłowych. Najstarszy z jego żyjących synów ma obecnie 80 lat.

W dniach po 20 października [1934] r. odbył się olbrzymi wyścig powietrzny na linii Anglia-Australia. Długość lotu wynosiła ponad 18 tys. km. Pierwsze miejsce zajęli Anglicy Scott i Black, przebywając trasę lotu w 2 dniach, 22 godz. i 58 min.; drugie lotnicy holenderscy Parmentier i Moll, ci ostatni zdobyli I nagrodę za lot pasażerski. Wyścig zorganizował nadburmistrz miasta Melbourne i ufundował nagrodę 10 tys. funtów szterlingów. Do lotu stanęło 20 samolotów, parę się wycofało.

Angielskie samoloty wojskowe zaopatrzone będą w przyrządy, tłumiące warkot silników i śmig samolotowych.

Niedawno zmarł w Londynie James Morton. Dłonie jego jak magnes przyciągały kawałki żelaza i zmieniały położenie igły magnetycznej.

W Brighton (Anglia) policjanci wyposażeni są w "kieszonkowe" aparaty radiowe, dzięki którym schwytanie złodzieja odbywa się w znacznie szybszym czasie, gdyż Komisariat drogą radiową zawiadamia wszystkich policjantów w mieście o dokonanej kradzieży.

W Anglii spuszczono na wodę największy okręt świata "Queen Mary" (Królowa Maryja). Jest on 340 m długi i posiada pojemność 70.000 ton, zaopatrzony w maszyny o mocy 200 tys. koni parowych.

Rolnicy węgierscy ofiarowali 10 wagonów pszenicy dla powodzian w Polsce.

W Salonikach (Grecja) żyje tzw. człowiek-lampa, listonosz Ekonomo. Ciało jego wydziela stale b[ardzo] silny snop światła, oświetlający średniej wielkości pokój.

Na skutek objęcia rządów w Hiszpanii przez stronnictwa prawicowe, socjaliści wespół z komunistami w październiku [1934] r. ogłosili strajk generalny, który wkrótce zamienił się w rewolucję. Rząd jednak stłumił powstańców. Jest szereg osób zabitych i rannych. Rewolucjoniści znów zburzyli dużo świątyń, prawdziwych dzieł sztuki.

W Stanach Zjednoczonych w ciągu 1933 roku wydarzyło się 31.000 śmiertelnych wypadków samochodowych.

Amerykanin, inż. Maurice J. Francill, zbudował krótkofalowy aparat radiowy do kierowania samochodami na odległość.

Dr Kolmar z Filadelfii (Stany Zjedn.) odkrył surowicę przeciwko paraliżowi dziecięcemu. Wydobywa on ją z rdzenia kręgowego małp.

W Chicago (St. Zjedn. Am. Płn.) towarzystwo "Standard Oil Campany" wybudowało reklamę o wysokości 45 m. Głoski jej wynoszą po 6 m, na oświetlenie zużyto 8000 żarówek i 750 rurek, połączonych 20.000 metrów drutu i kabli elektrycznych.

W Ameryce ujęto sprawcę porwania dziecka Lindbergha (sławny lotnik, który pierwszy przeleciał przez Atlantyk). Mimo że złożył on wówczas 50 tys. dolarów okupu, dziecko znaleziono nieżywe. Sprawcą jest Niemiec, Hauptman.

W Chicago w połowie października [1934] r. 70.000 młodzieży katolickiej urządziło pochód, w celu protestu przeciw niemoralnym filmom, wytwarzanym w Hollywood, demoralizującym społeczeństwo i obniżającym dobre imię Ameryki zagranicą. A u nas kiedy społeczeństwo zabierze się do oczyszczenia ekranów z gnoju rozpusty?

Francuski lekarz Montei, zamieszkały w Sajgonie (Indochiny) odkrył po 20-letnich doświadczeniach surowicę przeciwko trądowi, której zastrzyki leczą skuteczniej tę straszną chorobę od wszelkich innych znanych środków.

Niedaleko Wysp Kurylskich (Azja) utworzyła się nowa wyspa pochodzenia wulkanicznego o wysokości 100 m i pół mili średnicy. Otrzymała ona nazwę Taketomii.

Jedna z mieszkanek wyspy Kandawu (Ameryka środkowa) urodziła dziecko o trzech głowach, normalnie ukształtowanych.

W mieście Runan (Mandżuria) wskutek epidemii dżumy zmarło 150 osób.

Koreańczyk Chin-Fu-Kuci, lat 29, ma wzrost 2.74 m. Zamierza on odbyć podróż po całym świecie.

W szkołach japońskich wprowadzono w miejsce tzw. łapek pismo łacińskie. Zanim ono się jednak przyjmie powszechnie - dużo czasu upłynie.

Według przepowiedni meteorologów obecna zima ma być bardzo ciężka.

Most na Wiśle pod Modlinem

[Fot. 1: W październiku 1934 r. otwarto nowy most na Wiśle pod Modlinem o dł. 560 m i szer. 11,5 m.]

Katastrofa kolejowa

[Fot. 2: 2 X 1934 r. pod Krzeszowicami, na stojący pociąg pospieszny jadący do Gdyni, wpadł ekspres wiedeński. Zginęło na miejscu 5 osób, 6 zmarło w szpitalu.]

Pożar statku

[Fot. 3: Odholowany okręt w porcie New Jersey.]