Uroczyste podpisanie aktów zgody

Samo podpisanie aktów, załatwiających kwestię rzymską, odbyło się w pałacu na Lateranie [fot. 2] dnia 11 listopada o godzinie 12 w południe. Pierwsze spotkanie przedstawiciela Ojca Św[iętego] kardynała Gasparriego z premierem Mussolinim nastąpiło w sali Konstantyna, zwaną inaczej salą Misji Indiiskiej [fot. 1]. Następnie Gasparri i Mussolini przeszli wraz z towarzyszącymi im dostojnikami do sali Papieży: na stole ofiarowanym Ojcu Św[iętemu] przez misje Filipińskie rozłożono akty. Na fotelach chińskich, darze misji chińskiej, zasiedli pośrodku kard. Gasparri i Mussolini. Obok kardynała siedzieli monsignorowie Borgongino-Duca, Pizzardo i adwokat Pacelli. Po stronie Mussoliniego siedzieli minister sprawiedliwości Rocco, podsekretarz stanu prezydium Giunta i wiceminister spraw zagranicznych Grandi. Akty podpisano złotem piórem ofiarowanym przez papieża. Po podpisaniu aktów kard. Gasparri wręczył to pióro Mussoliniemu jako osobisty dar papieża. W czasie podpisywania aktów zgromadzeni na placu seminarzyści III Kolegium Lombardzkiego, gdzie ongi studiował Ojciec Św[ięty] Pius XI, odśpiewali uroczyste "Te Deum", a faszyści, stojący pod obeliskiem, odpowiedzieli hymnem faszystowskim. Przy tym wnoszono ustawiczne okrzyki na cześć Ojca Św[iętego] i Mussoliniego.

Wedł[ug] P.A.T.


O, zaprawdę szczęśliwy, kto miłością i ufnością chwyta się tych dwóch kotwic zbawienia: Jezusa i Maryi! Nie zginie na pewno!

Św. Alfons Liguori

Rzym, kwestia rzymska

[Fot. 1] Mussolini odczytuje tekst układu, kard. Gasparri siedząc w birecie słucha, a następnie podpisze. Obok dostojnicy Kościoła i Państwa.

Pałac na Lateranie

[Fot. 2] Pałac lateraneński, w którym odbyło się uroczyste podpisanie zgody.