Było to w Boleszynie, we wiosce leżącej na południe od Lubawy, w województwie chełmińskim, skropionym obficie łzami i krwią ludu naszego, uciskanego ongiś przez wiarołomnych Krzyżaków.

Już późno wieczorem. Słońce już dawno ukryło swą złocistą tarczę, bo schylając się coraz niżej i niżej, znikło jakby wgłębiach oceanu. Siny mrok zstąpił z obłoków i rozszedł się w około, a z nim chłód przenikliwy. Już cisza wszędzie i spokój.

Na drodze wiodącej do Bolaszyna widać jakiegoś kalekę. Podniósł się własne z Kamienia na którym spoczywał, a przy podnoszeniu się tym, słychać ciche, bolesne westchnienia, wyrywające się z jego piersi: .o Boże! Boże! Już pewnie nie zajdę, takim zmęczony, takim słaby. Daremne moje prośby, daremne trudy? Ach nie, nie! Pójdę jeszcze, pójdę, choćbym się na rękach miał czołgać. Tylko Ty, o Matko Boża, ulituj się nade mną". I stanął biedak.... nie na nogach... (ma nogi, ale obydwie, jakby kłody wiszą, poobwijane szmatami). - Stanął wsparty na dwóch kulach. Już przeszło rok, jak go nogi bolą, ani oprzeć się na nich nie może. Doradzali mu, co kto wiedział: i kąpiele i nacierania rozmaitymi maściami i okłady przeróżne i nic nie pomagało. Nogi bolą i bolą. Tu życie się uśmiecha, boć widać mężczyzna to jeszcze młody i pracować by trzeba, bo to ubogi sługa, a tymczasem, jakby w kajdanach i gorzej jeszcze, ani poruszyć się swobodnie nie może. O jakaż to dola straszna!

I ruszył kaleka z miejsca, Idzie pomalutku, a raczej się wlecze! Już ciemno na dobre. Już noc zapadła. On idzie i modląc się raz po raz spogląda w niebo, a gwiazdy tu i ówdzie, tak tkliwie migocą nad nim. Wpatruje się w nie i zdaje mu się, że one uśmiechają się do niego i witają: idź, idź biadaku. skończy się niedługo twa niedola". Więc mu jakoś raźniej, otucha wstępuje w jego serce. Stawia kule co raz śmielej, spieszniej.

Już cały tydzień tak idzie. Ile się nasłuchał po drodze różnych uwag od ludzi: "po cóż to puszczać się tak samemu - któż to widział tak się męczyć - podróżą taką dobić się można - toż to kuszenie Pana Boga - grzech oczywisty - chcesz cudu, to i w domu możesz o niego prosić i w domu może [236]cię Pan Bóg uzdrowić - po co włóczyć się światami - miejże rozum i wracaj do siebie, żebyś później nie żałował". Te i tym podobne ludzkie gadania nie zachwiały naszym kaleką. Postanowił iść do Boleszyna i poszedł. Właśnie dziś późną nocą dostał się szczęśliwie do wioski.

Na drugi dzień rano on już w kościele. Leży krzyżem przed cudownym obrazem Matki Najświętszej, który tu od niepamiętnych czasów łaskami słynie. Do Niej to się wybrał, do Niej najlepszej, najdobrotliwszej i najpewniejszej lekarki. O Niej myślał całą drogę, do Niej się modlił, pewien, że gdy przed Nią stanie, gdy się Jej pokaże, Ona go uzdrowi. I już jest przed Nią! Już Ją widzi! Raz po raz z ziemi, z posadzki podnosi głowę i oczyma pełnymi łez spogląda na cudowny obraz, a usta jego szepczą: "O Matko Boża pociesz mie! ulituj się i wysłuchaj. Patrz jakim biedny, jakim nieszczęśliwy. Tyś jedyna moja ucieczka, Tyś jedyna nadzieja. I płacze nieutulony i modli się. - Ludzie przyglądają mu się co raz ciekawiej i nogom jego poobwijanym i kulom leżącym obok.

Naraz czuje gorąco mu się jakoś robi, czuje, że jakaś siła wstępuje w jego członki. Zrywa się więc z ziemi - próbuje powstać - podnosi nogi - klęka - wstaje - to znowu klęka i sam sobie nie wierzy. Jakby nigdy chorym nie był. Chwyta wreszcie kule i z okrzykiem głośnym: "O Matko Boża" biegnie do samego ołtarza i kładzie je u stóp Maryi. Ludzi ogarnęło zdumienie. Widzieli go dopiero kulawym, widzieli jak poobwijane nogi wlekł za sobą. Więc cichy szept: cud, cud, dał się słyszeć po kościele i kto tylko był obecny, przybiegł do owego biedaka, by się przekonać zbliska, czy go przypadkiem oczy nie mylą. Przybiegł i ksiądz proboszcz, a widząc fakt niezbity, to nagłe cudowne uzdrowienie, ze wzruszeniem wielkim odmówił wspólnie modlitwę dziękczynną i wziął go do siebie. Tutaj przy świadkach zbadał całą rzecz dokładnie i spisał protokół. Protokół ten znajduje się do dziś dnia w osobnej księdze, W której księża tamtejsi spisywali i spisują cuda i łaski doznane od Matki Najświętszej przed jej sławnym obrazem, w kościele parafialnym w Boleszynie.

W kilka dni potem, Wincenty Koperek, bo tak właśnie nazywał się ów kaleka, wracał do domu, tą samą drogą, którą szedł przedtem na kulach i ze łzami w oczach, opowiadał wszystkim jak dobrą, jak potężną jest Matka Boża.

* * *

[237]Rycerzu Niepokalanej i ty spiesz w Imię Maryi między lud Polski, a gdziekolwiek dotrzesz, przypominaj wszystkim o Jej niezwykłej ku nam miłości i szturmem zdobywaj dla Niej prawdziwych, wdzięcznych czcicieli.