Kronika

Innowiercy składają hołd zmarłemu Ojcu Św[iętemu] Piusowi XI. Międzynarodowa Rada Wych[owania] Relig[ijnego], w której łączy się 41 protestanckich sekt Stanów Zjedn[oczonych] A[meryki] P[ołudniowej] i Kanady, a pośrednio przeszło 24 miliony protestantów amerykańskich różnych odcieni, uchwaliła rezolucję wyrażającą najgłębsze współubolewanie z katolikami z powodu zgonu papieża Piusa XI, którego nazywają Ojcem chrześcijaństwa. Również żydzi w swych publikacjach dali wyraz hołdu temu Wielkiemu Papieżowi, który miał "serce nieustraszone, myśl śmiałą, nie kapitulującą przed tymi potęgami ziemskimi, które sprzysięgły się przeciw zasadzie miłości bliźniego".

10-lecie Apostolatu kołyski [Apostolato della culla] obchodził we Włoszech Katol[icki] Zw[iązek`] Kobiet. W związku z tym "Osservatore Romano" pisze m.in.:

"Apostolat kołyski" jest bardzo ważną gałęzią kobiecej Akcji Katolickiej we Włoszech. Zadaniem jego jest obrona rodziny chrześcijańskiej, otaczanie opieką nie tylko dzieci ale i matek. Dlatego organizacja ta posiada znaczenie nie tylko ze stanowiska religijno-obyczajowego, ale także i narodowo-społecznego".

Odkrycie archeologiczne, którego dokonano przy pracach ziemnych nad umocnieniem fundamentów pałacu Kancelarii Apostolskiej. Wykopano mianowicie pięć wspaniałych płaskorzeźb rzymskich z I w., przedstawiających triumf Minerwy, Marsa oraz religijną procesję, jak się zdaje, tzw. "ara pacis", wszystko świadczące o wysokiej kulturze artystycznej. Dr Maggi z dyrekcji muzeów papieskich dostrzegł na tych płaskorzeźbach postać Tyberiusza i jest zdania, że pochodzą one z wspominanej przez Swetoniusza arki Tyberiusza, po której ślad zaginął.

Przepiękne wyznanie wiary. Królowa holenderska, Wilhelmina, wygłosiła przez radio przemówienie, wzywające społeczeństwo Holandii do zbiorowego wysiłku w kierunku zespolenia sił narodu. Przemówienie swe zakończyła słowami: "Nie wypełniłabym do końca swego obowiązku - mówiła królowa - gdybym, poruszając sprawę moralnego i duchowego uzbrojenia narodu, nie poświęciła chociaż kilka stronie osobistej tej wielkiej akcji duchowej. Wiemy wszyscy, że Duch Boży wzywa każdego człowieka i każdy naród ku wyższym celom. Duch ten odpowiada na każde pełne lęku wołanie pogrążonego w cierpieniu i opuszczonego człowieka, który błaga o Bożą pomoc. Pragnienie pomocy i bliskości Bożej nigdy chyba jeszcze nie było tak powszechne i tak silne jak właśnie w chwili obecnej, gdy ma się wrażenie, iż wszystko to, czym się człowiek tak bardzo szczycił, rozpada się w gruzy, gdy tylu ludzi ogarnia niepewność, co robić i gdzie szukać ratunku. Stosunek osobisty i kontakt niejako z Bogiem, bez którego nie może być mowy o żadnym spokoju wewnętrznym, wyrazić można jako umiłowanie prawdy, szczerość i uczciwość... Ponieważ wiele osób pytało się mnie i pyta o mój osobisty stosunek do spraw wiary i o moje osobiste doświadczenie, przypominając mi słowa «Christ avant tout», które niegdyś napisałam, uważam za swój obowiązek dodać jeszcze, że doświadczenie, na którym oparłam powyższe słowa, było i jest moją gwiazdą przewodnią w zdobywaniu wyższych wartości. Mam nadzieję, że danym mi będzie pozostać wierną tym słowom «Chrystus przede wszystkim», aż do mego ostatniego tchnienia. Oby Zbawiciel dał mi siły na to".

O święto Chrystusa Robotnika czynią starania katolicy w Brooklynie (St[any] Zjedn[oczone]). Inicjatorzy mają nadzieję, że na petycji, którą prześlą do Watykanu w tej sprawie, figurować będzie ponad 100.000 podpisów.

Arcybiskup Paryża o radiu. W niedzielę dnia 29 stycznia [1939] r. we wszystkich kościołach archidiecezji paryskiej został odczytany z ambon list pasterski arcybiskupa Paryża kardynała Verdier w sprawie radia i obowiązków katolików w dziedzinie radiofonii. Kardynał Verdier wzywa katolików francuskich, by przeciwstawiali cię energicznie szerzonej przez radia akcji nieraz bardzo szkodliwej dla Kościoła i etyki katolickiej.

Przedśmiertny dar Ojca Św[iętego]. J.E. ks. abp St[anisław] Gall otrzymał pismo, wysłane z Watykanu 9 XI a więc w przeddzień śmierci Ojca Św[iętego], następującej treści: "Ekscelencjo! Mając Cię w żywej pamięci Ojciec Św[ięty] raczył Ci ofiarować świecę, którą Mu w uroczystość Oczyszczenia NMP dorocznym zwyczajem złożyła w hołdzie arcybazylika lateraneńska. - Dar ten niech Ci będzie dowodem szczególnej miłości a równocześnie upamiętnieniem dwudziestej rocznicy konsekracji biskupiej, którą Jego Świątobliwość w Waszym stołecznym mieście szczęśliwie utrzymał. Z tym darem łączy się błogosławieństwo apostolskie, które Tobie, duchowieństwu i wiernym archidiecezji Ojciec Św[ięty] z głębi serca udziela. Przy tej sposobności Waszej Ekscelencji wyrażam należne uszanowanie, szczerze oddany - E[ugenio] Kardynał Pacelli".

Brak kapłanów! J.E. ks. bp [Teodor] Kubina, ordynariusz diecezji częstochowskiej wydał list pasterski, w którym zwierza się wiernym ze swoich trosk i zamiarów, prosząc o współpracę. List poświęcony jest trosce o dobrych kapłanów, których brak odczuwa diecezja. W obecnej chwili diecezja częstochowska licząca 1.200.000 dusz, ma 184 parafie oraz 16 ekspozytór z 296 kapłanami. Natomiast potrzeba, jak stwierdza Ks[iądz] Arcypasterz, by było 600 kapłanów i 400 parafii. Seminarium diecezji, mieszczące się w Krakowie, daje rocznie 15-20 kapłanów. Ta liczba wystarcza zaledwie na wypełnienie luk, które powstają w ciągu roku w szeregach duchowieństwa diecezji. Z terenu diecezji prawie całkowity brak powołań. Ks[iądz] biskup zwraca uwagę na konieczność ciągłej modlitwy o nowe powołania kapłańskie i otaczanie opieką te powołania w domach katol[ickich] i w szkołach. Nie żałujmy - kończy list - wysiłków w pomnażaniu powołań kapłańskich. "Nic bowiem nie jest Bogu milsze, nic dla Kościoła zaszczytniejsze, nic dla ludzi pożyteczniejsze, niż bezcenny dar światłego kapłana".

Księża posłowie u Nuncjusza Apostol[skiego]. J.E. ks. nuncjusz [Filippo] Cortesi odbył dłuższą rozmowę z księżmi posłami, interesując się żywo ich działalnością na terenie parlamentarnym. W rozmowie J.E. ks[iądz] nuncjusz kładł nacisk na sprawę wprowadzenia w Polsce szkoły wyznaniowej oraz uregulowania ustawodawstwa małżeńskiego.

"Żywy pomnik" zmarłego papieża. Archidiec[ezjalny] Inst[ytut] A[kcji] K[atolickiej] w Wilnie zwrócił się z apelem do społeczeństwa katolickiego, w szczególności do członków organizacji katolickich, aby wznowili i praktykowali tradycyjne pozdrowienie chrześcijańskie: "Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus". Będzie to stwierdzeniem żywej wiary i śmiałości przekonań religijnych, a tym samym żywym pomnikiem zmarłego papieża, dowodem posłuszeństwa dla Jego wskazań oraz wyrazem wdzięczności za Jego serce i życzliwość dla Polski i Polaków, jednocześnie wezwanie to jest zgodne z 112 uchwałą Synodu Plenarnego oraz wykonaniem testamentu duchowego Ojca chrześcijaństwa - Papieża Piusa XI.

Kongres Misyjny. W bież[ącym] roku został zwołany do Wilna na 25 i 26 czerwca Kongres Misyjny Duchowieństwa. Bezpośrednio po nim, bo w dniach 27, 28 i 29 czerwca odbywać się będą w Wilnie obrady Kongresu Unijnego pod przewodnictwem J.E. ks. abp. R[omualda] Jałbrzykowskiego.

Walkę z pornograficznymi wydawnictwami podjęła Opieka Rodzicielska przy 23 Szkole Powszechnej w Poznaniu. W rezolucji swej delegaci uchwalają:

1) zwołanie w najbliższym czasie w porozumieniu z gospodarzami klas - zebrań Kół Klasowych, na których zwrócą się do rodziców z prośbą, aby rozpoczęli zdecydowaną walkę ze złą książką;

2) polecają zarządowi Opieki Rodzicielskiej, by tenże zwrócił się do sprzedawców czasopism z żądaniem, by zaprzestali prowadzenia w handlu bezwartościowej literatury i

3) polecają zarządowi Opieki Rodzicielskiej, aby wystąpił do władz szkolnych z prośbą o wydatniejszą pomoc w walce z upadkiem moralnym młodzieży.

Dla utworzenia zwartego frontu delegaci postanowili skłonić wszystkie Opieki Rodzicielskie do współpracy w tym ważnym dziele.

Jest to pierwsza w Polsce próba likwidacji szkodliwej tandety wydawniczej, w postaci niemoralnych wydawnictw obrazkowych i powieści sensacyjnych, wydawanych w zeszytach tygodniowych.

30-lecie "Ateneum Kapłańskiego". Naukowy miesięcznik teologiczny "Ateneum Kapłańskie" obchodzi 30-lecie swego istnienia. Pismo to powstało w 1909 roku z inicjatywy śp. ks. biskupa [Stanisława] Zdzitowieckiego i dzięki staraniom grona profesorów Seminarium Duchownego we Włocławku. "Ateneum Kapłańskie" zdobyło sobie liczne zastępy czytelników w kraju i za granicą oraz uzyskało opinię poważnego pisma naukowego, podnosząc autorytet polskiej wiedzy teologicznej.

Pomoc Zimowa w bieżącym okresie poraź pierwszy od czasu swego istnienia przeznaczyła 90.000 zł na podniesienie stanu szkolnictwa na wsi. W pierwszym dwudziestoleciu Odrodzonej Ojczyzny b[ardzo] mało dokonaliśmy w akcji oświatowej wsi. Nauczanie powszechne znajduje się w bardzo opłakanym stanie. W wielu województwach ponad 20 dzieci w wieku szkolnym nie ma możności uczyć się. Również poziom szkolnictwa powszechnego doprowadza, że wielu dorosłych zapomniało czytać i pisać, czyli stało się analfabetami. Oświatowa akcja Pomocy Zimowej objęła w bież. roku szkolnym ok. 20.000 osób w wioskach nie posiadających szkół. Nauką zostały objęte nie tylko dzieci ale i dorośli, zwłaszcza w wieku przedpoborowym. Również przeludnione szkoły zostaną wzmocnione nowymi jednostkami bezrobotnych nauczycieli. Taka akcja winna wzbudzić w naszym społeczeństwie jak najdalej idące poparcie.

W piątą rocznicę porozumienia polsko-niemieckiego bawił w Warszawie niemiecki min. spraw zagr. - Ribbentrop. Na obiedzie u min. Becka oświadczył, że "Polska i Niemcy patrzeć mogą w przyszłość z pełnym zaufaniem do mocnej podstawy swych obustronnych stosunków". Podczas wizyty żadnych nowych umów nie zawarto.

Kronika 4/1939, s. 118-119

[Fot. 1, u góry z lewej] Śmiercią męczenników zginął w Chinach o. Dangerau, razem z wiernymi swej misji. O. Dangerau został kapłanem w 1936 r. i był przydzielony do apostolskiego wikariatu Sui-Yan.

[u góry z prawej] Na wieść o zgonie papieża Piusa XI przybyli do Rzymu kardynałowie celem wzięcia udziału w pogrzebie. Oto pierwsze obrady zgromadzonych kardynałów po śmierci Namiestnika Chrystusowego.

[w środku z lewej] W Zakopanem w dniach od 11-19 lutego odbywały się narciarskie mistrzostwa świata FIS. Brały w nich udział oprócz Polski: Francja, Niemcy, Szwajcaria, Włochy, Norwegia, Szwecja, Finlandia, Kanada, St. Zjednoczone, Jugosławia, Węgry i Anglia. - Jeśli chodzi o wyniki sportowe, to Polacy sprawili przykry zawód. Lepsze wyniki dla Polski uzyskali jedynie bracia Andrzej i Stanisław Marusarzowie i 16-letni Jan Kula, nadzieja narciarstwa polskiego. Największy sukces odnieśli jak zwykle Niemcy.

[w środku z prawej] W kaplicy kwirynalskiej odbył się ślub łączący dozgonnym węzłem małżeńskim córkę króla Italii i cesarza Etiopii, ks[iężniczkę] Marię [Marie-Françoise Anne Romaine de Savoie] z księciem Ludwikiem Bourbon-Parma [Louis Charles Marie Léopold de Bourbon-Parme]. Święto miało charakter niezwykłej w dzisiejszych czasach manifestacji. Katolickie wesela na królewskim dworze należą obecnie do rzadkości, bowiem z czołowych katolickich państw monarchistycznymi są tylko Italia i Belgia.

[na dole] Potęga Polski na morzu rośnie. Do Gdyni przybył nowy okręt podwodny "O.R.P. Orzeł", zbudowany ze składek społeczeństwa. W uroczystości poświęcenia okrętu wziął udział gen. broni K. Sosnkowski i licznie zebrana publiczność.

Kronika 4/1939, s. 120-121

[Fot. 2, u góry] Katastrofalna powódź nawiedziła wschodnią Anglię. Wiele wsi i miasteczek zostało odciętych od świata.

[w środku od lewej] W m. Binche (Belgia) odbywają się rokrocznie malownicze uroczystości karnawałowe, których tradycja sięga 1549 r. Tancerze są przybrani w oryginalne kostiumy, pióra, koronki. Widowisko ściąga co roku do małego miasteczka rzesze turystów z całego świata.

[w środku z prawej] Amerykański por. marynarki, Harry Biesenberg opuścił się na dno morskie w specjalnie skonstruowanej stalowej kuli, uzbrojonej w mechaniczne stalowe ramię, za pomocą którego stoczył niebezpieczną walkę z ośmiornicą. Cała ta emocjonująca walka z potworem pod wodą została sfilmowana.

[na dole z prawej] Słynna Krzywa Wieża w Pizie nie jest unikatem. Oto w Dausenau nad Lahnem, w starym miasteczku stoi rywalka włoskiej wieży równie śmiało pochylona.

[na dole z lewej] Inż. Wille Harris z Chicago skonstruował jednoosobową motorówkę podwodną. Łódź ta może się zanurzać tylko na głębokość wystającej rury powietrznej.

Kronika 4/1939, s. 122-123

[Fot. 3, u góry z lwej] Grozę zniszczenia w Chile powiększył wybuch najgroźniejszego w tym kraju wulkanu Quixopo. Powyższe zdjęcie dokonano z odległości ok. 300 m od krateru. Niżej: po trzęsieniu ziemi w Chile pozostały z miast stosy rumowisk.

[od góry z prawej] Wojska narodowej Hiszpanii szturmowym atakiem dotarły do Barcelony. Miejscowa ludność szukała schronienia we Francji. Oto niekończąca się kolumna nędzy: ofiary wojny domowej. Na dole: Fragment powitania wojsk narodowych na ulicach Barcelony. Tłumy ludności cywilnej i wojsko na pl. Katalońskim podczas dziękczynnej Mszy św. Na pierwszym planie gen. Yague zwycięski wódz oddziałów marokańskich, które zajęły Barcelonę.