Kronika

Z Rzymu

KS. KARD. LAURI W ŚW[IĘTYM] OFICJUM. Ojciec Św[ięty] zamianował Kardynała Penitencjariusza Lauriego członkiem Św[iętego] Officium na miejsce Kardynała Biotta, który przed dwoma tygodniami zrezygnował z godności kardynalskiej. Św. Officium, ustanowione przez Pawła III na mocy konstytucji "Licet" w r. 1542, ma za zadanie przestrzegać czystości wiary j obyczajów. -

KONKORDAT LITWY Z WATYKANEM Podpisany został pomiędzy Litwą a Stolicą Apostolską konkordat. Aktu podpisania dokonał kardynał Gaspari, pełnomocnik Stolicy Apostolckiej, oraz litewski premier Waldemaras. Po podpisaniu dokumentów przyjął Papież premiera Waldemarasa oraz pełnomocnika litewskiego przy Stolicy Apostolskiej na audiencję.

LEGION AMERYKAŃSKI U PAPIEŻA. Przybyła do Rzymu delegacja Legionu Amerykańskiego w liczbie 250 osób. Byli oni również przyjęci na audiencji przez papieża, który powitał ich bardzo życzliwie i wygłosił do nich przemówienie, zakończone słowami: Błogosławię was i waszych krewnych i cały młody naród amerykański, który mężnie pospieszył z pomocą starej Europie w momencie, gdy ona tej pomocy najbardziej potrzebowała.

Ze świata

SŁOWACY A KULT MATKI BOŻEJ. Na ostatniem ogólnym zebraniu Związku św. Wojciecha, który to związek jest jedną z gałęzi słowacko-katolickiego Stowarzyszenia Oświaty Ludowej postanowiono zwrócić się ze słowami głębokiej wdzięczności dla Ojca Św[iętego], który za Patronkę Słowacji uznał Matkę Bożą Siedmiu Boleści i zezwolił na umieszczenie w litanii loretańskiej prośby Módl się za nami Matko Siedmiu Boleści, abyśmy się stali godnymi obietnic Pana Chrystusowych". Organ słowackich katolików "Słowak" podkreśla znaczenie wyróżnienia, które spotkało Słowację i komunikuje, że wdzięczni Słowacy urządzą pielgrzymkę do Rzymu.

OFIARNOŚĆ KATOLIKÓW FRANCUSKICH. Choć Katolicy we Francji ponoszą podatki, jak każdy Francuz, to jednak opodatkowali s ę dobrowolnie na szkoły katolickie, które utrzymywać muszą z własnych funduszów. Coroczny ten podatek dobrowolny wynosi 500.000.000 franków.

BOHATERSTWO MISJONARZY FRANCUSKICH. Ks. arcybiskup de Guebriant wygłosił niedawno odczyt na rzecz Dzieła św. Piotra Apostoła, w którym wspomniał o bohaterstwie misjonarzy francuskich w Chinach. Wobec groźnych wypadków chińskich, francuskie ministerstwo spraw zagranicznych, które roztacza opiekę nad misjami, chciało wycofać misjonarzy z okręgów zagrożonych. Biskupi misyjni zrobić tego jednak nie chcieli, biorąc na siebie wyłącznie odpowiedzialność za życie misjonarzy. Biskup z Jutoremu przekazał nawet okólnik ministerialny swym misjonarzom, którzy jednogłośnie odpowiedzieli mu, że nie myślą ruszać się z miejsca. Listy ich są wymownym dowodem ich zaparcia się siebie, wierności powołaniu i bohaterstwa. Jeden z misjonarzy odpowiada nawet żartobliwie, iż obecnie nie czas na podróż, bo... pora deszczów, czekać więc będzie pogody, metereologicznej i dyplomatycznej.

CENZURA OBYCZAJOWA NA POCZCIE W HISZPANII. Jak donoszą pisma madryckie, hiszpański minister poczt wydał rozporządzenie, na mocy którego urzędy pocztowe są nie tylko upoważnione, ale wręcz obowiązane stwierdzać, czy wśród pocztówek, druków i wszelkich otwartych przesyłek nie ma rzeczy, obrażających moralność, lub szkodzących obyczajności publicznej.

UCHWAŁA MIASTA GLASGOW. Rada miasta Glasgow w Szkocji postanowiła nie trzymać w miejskiej bibliotece żadnej książki, uprawiającej w jakiejkolwiek postaci propagandę na rzecz ograniczenia liczby dzieci.

TYSIĄCLECIE ŚMIERCI PATRONA CZECH. W Pradze rozpoczął prace komitet organizacyjny obchodu 1000-lecia śmierci św. Wacława, patrona narodu czeskiego. Uroczystości związane z obchodem rozpoczną się w maju 1928 roku otwarciem wystawy pod patronatem Świętego. W najważniejszych dniach obchodu, dokonana będzie przeniesienie relikwii św. Wacława przez miasto i uroczyste poświęcenie Katedry.

AMERYKAŃSKI FILM O CHRYSTUSIE PANU. Nowy film amerykański o Chrystusie Panu, wyreżyserowany przez Roberta de Mille, autora słynnego "Dziesięciorga Przykazań", ma tytuł "Król królów". W filmie przesuwają się obrazy cudownego połowu ryb, wskrzeszenie Łazarza, wypędzenia kupczących ze świątyni, kuszenia przez szatana, wjazdu do Jerozolimy, nocnej rozmowy Zbawiciela z Nikodemem i wszystkich bolesnych szczegółów Męki aż do ostatnich słów na krzyżu: "Wypełniło się!" Tu reżyseria postarała się o potężny efekt techniczny: ziemia poczyna się trząść, pękają skały, błyskawice rozdzierają niebo, zasłona w świątyni rozdziera się od góry aż do dołu. Film kończy się Zmartwychwstaniem w Wielkanocny ranek i ukazaniem się Zbawcy Marii Magdalenie i Apostołom. Nad stworzeniem tego filmu pracowano w ciągu długich sześciu miesięcy, posługując się wszystkimi nowoczesnymi środkami techniki kinomatograficznej.

ZWROT KLASZTORU OO. FRANCISZKANÓW W ASYŻU. Na zakończenie uroczystości jubileuszowych na cześć św. Franciszka z Asyżu zwrócił rząd włoski d[nia] 2 października r. [1927] zakonowi OO. Franciszkanów klasztor historyczny Sanct Frascesco, który w roku 1866 podczas wydziedziczania klasztorów przeszedł na własność państwa i został zmieniony na zakład wychowawczy. Przy uroczystości zwrotu klasztoru zakonowi OO. Franciszkanów obecni byli: minister Fedele, wszyscy dygnitarze watykańscy i wybitne osobistości świata katolickiego.

MĘCZEŃSTWO KAPŁANA - STARCA W MEKSYKU. Po tylu zamęczonych kapłanach i wiernych wśród okrutnych prześladowań rządu zwierzęcego Callesa w Meksyku zdarzył się wypadek, który nawet na oprawcach wywarł głębokie wrażenie. Oto 75 letni ksiądz Marcin Wiaz, jako tylu innych, nie liczył się zupełnie z ustawami rządowymi, i sprawował sakramenty św[ięte] jak na kapłana katolickiego przystało. Nie uszło to uwagi tyrańskich służalców Callesa. Donieśli do władz, pojmali przed sąd, "winę" udowodnili i - na stracenie. Ostatniem słowem kapłana - męczennika było wołanie "Niech żyje Chrystus Król!"

MISJA I LOTNICTWO. Staraniem misjonarza Schulte powstało w Niemczech katolickie T-wo, którego zadaniem będzie współpraca z misją przez stosowanie nowoczesnej techniki, głównie w zakresie komunikacji. T-wo ma wysłać do Afryki Wschodniej kilka samolotów, które będą oddane na usługi stacji misyjnych.

PRZEPOWIEDNIE ADWENTYSTÓW: KONIEC ŚWIATA W 1934 ROKU. Pewien adwentysta angielski "obliczył" na podstawie jakichś "poważnych danych", że koniec świata nastąpi ostatecznie za siedem lat. W okolicach Jordanu pęknie skorupa ziemska, tworząc ogromną szczelinę, która pochłonie wody morskie. Wskutek połączenia ognistych mas podziemnych z wodą, nastąpi kolosalny wybuch, w wyniku którego kula ziemska rozsypie się na kawałki. Jednak przed końcem świata, powiada ten prorok, upadnie państwo sowieckie.

ZNACZKI POCZTOWE Z WIZERUNKIEM ŚW. PAWŁA. Na Malcie wypuszczono nowe znaczki pocztowe, wartości szylinga, z wizerunkiem św. Pawła. Wizerunek przedstawia pomnik apostoła narodów na wyspie Salmon, wzniesiony w tym miejscu; gdzie rozbił się okręt, wiozący świętego do Rzymu. Za pomnikiem umieszczono żmiję, która po wylądowaniu apostoła uczepiła się jego ręki i którą on strzasnął do ognia,

ZA NAUCZANIE RELIGII. Osoby przybyłe z Ukrainy opowiadają o strasznym losie, jaki spotkał w Rosji polską misjonarkę śp. Helenę Wiśniewską, która udała się przed 5 latami do Sowietów, aby uczyć dzieci polskie religii. Pracę swoją p. Wiśniewska prowadziła w różnych miejscowościach Ukrainy sowieckiej. Z początkiem września [1927] r. bolszewicy aresztowali ją w Winnicy i po strasznem znęcaniu się i katowaniu rozstrzelali.

U nas

PODZIĘKOWANIE OJCA ŚW[IĘTEGO]. Generał zakonu OO. Paulinów na Jasnej Górze, O. Piotr Markiewicz wręczył podczas swego pobytu w Rzymie Ojcu Św[iętemu] książkę o rekonstrukcji cudownego obrazu: Matki Bożej na Jasnej Górze. Obecnie nadszedł z Watykanu do O. Markiewicza list następującej treści: "Przewielebny Ojcze! Ojciec Św[ięty] przyjął z prawdziwą przyjemnością piękną książkę, wydaną z okazji odnowienia cudownego obrazu M[atki] B[ożej] Częstochowskiej, którą przewielebny ojciec złożył w hołdzie głębokiego synowskiego przywiązania. Ojciec Św[ięty], dziękując z serca, udziela apostolskiego błogosławieństwa i spuszcza dary niebios. Z wyrazami głębokiego i szczerego uznania kreślę się przewielebności waszej oddany w Chrystusie P. Gaspari".

KATOLICY, UNICI I PRAWOSŁAWNI W POLSCE. W Rzeczypospolitej Polskiej jest obecnie 18.225.976 katolików obrządku łacińskiego, posiadają 4526 parafii, czyli na jedną parafię w przecięciu wypada 3775 parafian. Katolików obrządku grecko-katolickiego jest 3.612.615, mają parafii 1849, czyli w przecięciu na każdą parafię wypada 1954 parafian. Prawosławnych jest około 4.000.000, probostw mają od 1000 do 1200, czyli na jedną parafię wypada w przecięta od 3330 do 4000 (liczbę parafii trudno ustalić, podawane cyfry nie zgadzają się). Ziemi na każdego proboszcza wypada przeciętnie, według oficjalnego oświadczenia rządu, około 60 hektarów. Ziemia i przeszło 50 proc. świątyń, które posiadają prawosławni, zabrane zostały katolikom obrz. łacińskiego i grecko-katolickiego, z których pierwsi mają na parafię przeciętnie po 25 hektarów, a drudzy po 34.

KURS SZTUKI KOŚCIELNEJ DLA DIECEZJI CHEŁMIŃSKIEJ. W Pelplinie odbył się kurs sztuki kościelnej, w którym uczestniczyło około 80 kapłanów. Kurs otworzył J.E. ks. biskup Okoniewski, "zwracając uwagę na doniosłość sztuki kościelnej w życiu religijnerru Pierwszy wykład wygłosił ks. prof. dr Dettloff o konserwacji rzeźb malowideł w kościele. Ilustrując wywody swoje przezroczami, wykazał, jakie szkody poniosła rodzima kultura przez lekkomyślne wyzbywanie się ze strony duchowieństwa starych rzeźb i malowideł, w jaki sposób należy je zachowywać, w jaki sposób unikać tandety. Drugi referent, p. dr. Pohorecki, mówił o archiwach. Przekładając liczne wzory, wyjaśnił rozwój archiwum papieskiego, archiwum Biskupiego, oraz parafialnego. Następnie ks. prof. Wiśniewski oparł się na Motu proprio Piusa X o muzyce kościelnej, ilustrując śpiewem swoje wywody. W drugim dniu p. arch. Cybichowski rozwinął szerokie poglądy na budowę, przebudowę i restaurację świątyni, oraz wewnętrzne jej urządzenie; mówił o polichromii, o ołtarzach, ambonach, konfesjonałach, ławkach w kościołach, czerpiąc z bogatego doświadczenia. W końcu przedłożył ks. prof. dr Dettloff szereg uwag trafnych o sztuce w życiu kapłana. Zwrócił uwagę na umeblowanie plebanii, na obrazy, na stosunek księdza do sztuki. Faktycznym unaocznieniem wywodów było odwiedzenie katedry i kościoła parafialnego, w których preleganci zwracali uwagę na dobre, albo mniej dobre rozwiązanie zagadnień, związanych z sztuką kościelną.

KOZŁOWICKIE ZBRODNIE. Już od kilku lat oburzone jest społeczeństwo polskie ohydnymi zbrodniami i wprost orgiami, jakie dzieją się pod komendą sekty kozłowitów. Ostatnio wystąpiły dzienniki z głośnem wołaniem, by władze sądowe nareszcie położyły temu kres. Oby wołanie to wysłuchanem zostało, bo naprawdę... dawno już nie gnieździła się pod słońcem tak plugawa i zarazem głupia sekta. Polak gdy z obcokrajowcem w rozmowie na ten temat zejdzie, rumienić się musi.... Dla serca katolickiego tym boleśniejszy to cios, że praktyki tej zwyrodniałej sekty są przeżarte na wskroś bluźnierstwem względem Najświętszego Sakramentu Ołtarza i Matki Bożej Nieustającej Pomocy.

O KOŚCIÓŁ W LUTOWISKACH. No południowo-wschodnich kresach Ojczyzny, daleko w górach Karpatach, znajduje się miasto Lutowiska, w którym jest Sąd powiatowy, szkoła pięcioklasowa, ale nie było kościoła ani kapłana. Wskutek tego Polacy w tych stronach żyli w wielkiem zaniedbaniu i opuszczeniu i wielu z nich odpadło od obrządku i narodowości. Wreszcie i nad tą okolicą Pan Bóg się zmiłował, bo staraniem inteligencji miejscowej postawiono tymczasową kaplicę z desek na gruncie wydzierżawionym, przybył kapłan w r. 1905, utworzono tę ekspozyturę, a w r. 1912 nową parafię dla miasta i 19 okolicznych wiosek górskich. Obecnie trzeba koniecznie kościół odbudować, aby nie uległ dalszemu zniszczeniu, Ale znowu brak funduszów, a stosunki o wiele trudniejsze. Wszelkie datki można przysłać do urzędu parafialnego ob. łać. w Lutowiskach, poczta w miejscu (Małopolska).

BUDOWA GIMNAZJUM BISKUPIEGO W LUBLINIE. Sprawa budowy gimnazjum biskupiego przybiera coraz bardziej realne kształty. Pod budowę obrano po długich obradach plac dwumorgowy, wydzielony z ogrodu, będącego własnością kapituły katedralnej na przedmieściu Czwartku w Lublinie. Po zatwierdzeniu przez województwo planów i zgromadzeniu tymczasowo niezbędnych materiałów, jak to: cegły, wapna, drzewa, przystąpiono do kopania fundamentów. Tu jednak wynikły pewne trudności, albowiem okazało się, ze góra czwartkowska, przed wiekami zamieszkała, w wielu miejscach posiada usypiska i że dla otrzymania tu i ówdzie stałego pod fundamenta gruntu trzeba było usunąć kilkumetrowe niekiedy zwały wzruszonej ziemi. Dnia 30 czerwca nastąpiło założenie i poświęcenie kamienia węgielnego, następnie szybkim krokiem rozpoczęto roboty murarskie. Widzimy już trzymetrowe mury, wznoszące się nad poziom i dające obraz rozmiarów parteru i piętra całej budowli, jaka ma wkrótce tu stanąć. W tym roku mury winny być wzniesione i przed nastaniem zimy dachem przykryte.

KOŚCIÓŁ ŚW, TERESY W KAMIONCE. Komitet budowy Kościoła pod wezwaniem św. Teresy w Kamionce pow. Wileńsko-Trockiego urządza z wiosną loterię na cele budowy. Fanty składać można w Liceum im. Filomatów ul żeligowskiego l w Wilnie.

Asyż i klasztor franciszkanów

Miasto Asyż wraz z olbrzymim klasztorem OO. Franciszkanów (po stronie lewej).