Kronika religijna

Z Rzymu

Kanonizacja. W sprawie kanonizacji Joanny Antidy Thoret, założycielki instytutu Sióstr Bożej Miłości odbyło się dnia 27 czerwca [1922] r., uroczyste posiedzenie pod osobistym przewodnictwem Ojca Św[iętego].

O ochronę katolików w Palestynie. Kardynał sekretarz stanu Gaspari wystosował do Ligi Narodów pismo, w którym zastrzega się imieniem Stolicy Św[iętej] przed upośledzeniem katolików w Ziemi Świętej, w stosunku do żydów. W sprawie stanowiska żydów w Palestynie, interweniował u Ojca Św[iętego] na osobnej audiencji gubernator Palestyny, żyd Samuels, o ile jednak wiadomo, papież nie zgodził się stanowczo na uprzywilejowanie i przewagę tamże żywiołu semickiego. Są to kroki wstępne do dalszych narad pomiędzy Watykanem a rządem angielskim, co do których Watykan postanowił sam objąć inicjatywę.

Ze świata

Rosja

Katolicyzm w Rosji. P. Maksymiliana Brunelli zamieszcza w "Journal de Pologne" list z Rosji, w którym porusza między innymi sprawę katolicyzmu w Rosji. Ze spostrzeżeń korespondentki wynikałoby, wbrew wielu przewidywaniom, że obrządek łaciński ma więcej szans pociągnięcia tłumów rosyjskich, niż obrządek tzw. "grecki", czyli unicki, pomimo, czy też właśnie dlatego, że ostatni jest zupełnie podobny do prawosławnego. Korespondentka utrzymuje też, że bezżeństwo księży również budzi uznanie ludu.

Proboszcz moskiewski oświadczył korespondentce, że nie mogą z wikarym podołać obowiązkom duszpasterskim, zwłaszcza z powodu wielkiego napływu nowonawróconych.

Reforma (?) chrztu. Sowiecki zarząd cerkwi prawosławnej opracowuje dekret o chrzcie dzieci. Według tego dekretu, chrzcić będzie można dzieci, dopiero po dojściu do lat 18, wyłącznie za ich wolą. (?) Natomiast obrzezanie będzie się odbywać po dawnemu, bez zgody dzieci żydowskich!!!

Wyrok śmierci na 11 duchownych. W procesie przeciwko duchowieństwu petersburskiemu 11 podsądnych skazanych zostało na śmierć, w tej liczbie metropolita Benjamin, biskup Benedykt i archimandryta Sergiusz. Pięćdziesięciu trzech podsądnych skazano na więzienie, dwudziestu dwóch uniewinniono.

Francja

Pielgrzymki do Lourdes w r. 1921. Według urzędowej statystyki w r. 1921 z rozmaitych stron przybyło do Lourdes (Lurd) kolejami około 800.000 pielgrzymów - w tym przeszło 100 arcybiskupów i biskupów, oraz 7 kardynałów. W "Biurze badań" lekarskich brało udział 390 lekarzy; stwierdzono 15 cudownych uzdrowień.

Polska misja w Paryżu. We Francji pracuje około 250.000 robotników polskich. Dla zapewnienia opieki duchownej dla tak licznych rzesz wysłano tam ks. W. Szymbora z Krakowa, który otaczał swą opieką podczas wojny polskich emigrantów w Niemczech, Danii, Szwecji, Belgii i w półn[ocnej] Francji. Zamieszka on przy kościele de l’Assomption, w samem centrum Paryża.

Węgry

W sprawie kinematografów. Rząd węgierski postanowił odwołać dotychczasowe koncesje, nadane kinomatografom, gdyż zamiast szerzyć oświatę, szerzą one zgniliznę moralną i wypychają grubo kieszenie właścicieli, między którymi 95% stanowią żydzi. Na przyszłość koncesje udzielane będą tylko wdowom po żołnierzach zabitych na wojnie, inwalidom i emerytom. A u nas?

Czechosłowacja

Zniesienie świąt katolickich. Wedle doniesienia "Narodnych Listów", rząd praski zajęty jest opracowaniem ustawy, na mocy której będą zniesione w republice czechosłowackiej następujące święta katolickie: Poniedziałek Wielkanocny, drugi dzień Zielonych Świątek, Wniebowstąpienie, Boże Ciało, wszystkie święta Najśw. Maryi Panny i święto św. Jana Nepomucena.

Natomiast będą zaprowadzone: 1 maja święto socjalistyczne, 6 lipca święto Husa i 28 października święto republiki czechosłowackiej. Święta żydowskie zostają nienaruszone.

Diabeł wie, że kto jeszcze ma iskierkę miłości dla Najśw. Maryi Panny, ten nie zginie, dlatego też z Jej świąt żadnego już ścierpieć nie może.

Anglia

Statystyka katolicyzmu. "Catholic Directory" na rok 1921 podaje zajmujące cyfry statystyczne z biskupstw katolickich w Anglii i Wallii. A więc jest w tych dwóch dzielnicach Wielkiej Brytanii 17 katolickich diecezji, w tym 4 arcybiskupstwa. Ponieważ katolicy w Anglii liczą tylko 5,3% całej ludności, przeto jasny stąd wniosek, że żyją oni przeważnie w rozprószeniu. Najmniejsze biskupstwo (Menevin) liczy tylko 9881 dusz, największe (Liverpool) 112.000. Na jednego kapłana przypada w Anglii 483 wiernych. W r. 1919 naliczono ślubów po katolicku zawartych 21.751, chrztów 28.092. Uderza nadto wysoka liczba nawróceń na łono Kościoła katolickiego, w r. 1919 było ich bowiem 10.592. (Wiad. dla duch.)

Ameryka

Zamach na arcybiskupa w kościele, z Montevideo w Ameryce południowej, stolicy Urugwaju, telegrafują, że w katedrze tamtejszej podczas kazania, redaktor anarchistycznego pisma "La Bataglia" 5 razy strzelił z rewolweru do arcybiskupa Arragona. Arcybiskup został lekko ranny, sprawcę zamachu aresztowano, a w związku z tym dokonano w mieście jeszcze wielu aresztowuń.

Australia

Rozwój katolicyzmu w Australii. Przed stu laty nie było w Australii, ani jednego kapłana i ani jednego kościoła. Obecnie Australia wraz z Nową Zelandią liczy przeszło 1.200.000 katolików, 9 arcybiskupów, 19 biskupstw, 1500 kapłanów, 2200 świątyń i 1600 szkół katolickich.

Indie

Wielkie znaczenie katolicyzmu. Mimo walki Hindusów z Anglikami, katolicyzm coraz bardziej rozwija się w Indiach. Oto pocieszające tego dowody. - W Malabane odbył się wspaniały kongres młodzieży katolickiej, a msgr Kurialachery, wikariusz apostolski, zakłada w Changanacherry Kolegium św. Jana Berchmansa. Zaufanie, jakim darzą katolików nawet innowiercy, stwierdza fakt, że do parlamentu, względnie senatu zostali wybrani biskup Chulapa-rambil, wikariusz apostolski z Kottayan, ks. Vetticapil i innych wielu. Mahometanie i Hindusi chętnie uczestniczą na nabożeństwach za duszę "Papieża Pokoju" i za jego następcę Piusa XI.

U nas

Odezwa Komitetu Organizacyjnego Towarzystwa Wydawniczego Katolickiego. Komitet Organizacyjny TWK wydał odezwę tej treści:

Zjazd Katolicki we wrześniu roku zeszłego [1921] uchwalił prowadzenie w kraju naszym intenzywnej pracy katolickiej, zmierzającej ku odrodzeniu Narodu w duchu narodowym i katolickim.

Pierwszym widomym wyrazem tej akcji ma być wydawanie narodowego, szczerze chrześcijańskiego dziennika, który hołdując powyższym zasadom, będzie czujną strażnicą interesów Polski i jej wiary katolickiej.

W wykonaniu tej uchwały powołujemy do życia:

Towarzystwo Wydawnicze Katolickie, Spółka Akcyjna z kapitałem 100.000.000 mkp, podzielonym na akcje po mkp 1000.

Kapitał zakładowy użyty będzie na zakup nieruchomości, wielkiej drukarni, papieru itd. Subskrypcje przyjmują:

Bank Mazowiecki w Warszawie, bank Kredytowy z oddzia[ła]mi (Warszawa, Mazowiecka 9), bank Małopolski (Warszawa, Mazowiecka 154), bank Związku Spółek Zarobkowych, Centrala w Poznaniu i filie.

Celem Towarzystwa Wydawniczego Katolickiego będzie zaspakajanie potrzeb duchowych, narodowych i religijnych czytającego ogółu polskiego wszystkich sfer, zarówno miast jak i wsi.

Masowa produkcja dobrych książek, wydawnictw, czasopism i kierowanie tej fali dobrej literatury wszędzie, gdzie rozbrzmiewa słowo polskie i żywię duch polski - oto zadanie Towarzystwa Wydawniczego Katolickiego.

Własne wielkie zakłady drukarskie i reprodukcyjne, własne księgarnie i punkty kolportażowe będą czyniły zadość już obecnie wielkim, a rosnącym z każdym rokiem, potrzebom oświatowym narodu polskiego we wszystkich ziemiach polskich.

Pieniądz w akcjach naszych ulokowany, nie tylko wróci z wielkim narostem, ale skutki moralne jego działania będą dla kraju naszego olbrzymie i błogosławione.

Każdy Polak, który rozumie nieodzowną potrzebę tej akcji odbudowy narodowej narodu polskiego i zabezpieczenia go od szalejących nie tylko naokół kraju, ale i wewnątrz, złych wpływów, niech nie zwlekając, subskrybuje akcje Tow[arzystwa] Wyd[awniczego] Kat[oliciego].

Dobra lokata kapitału w zyskownym przedsiębiorstwie łączy się tu w pracy narodowej dla Ojczyzny i Kościoła.

Po deklaracje i z deklaracjami na udziały prosimy się zwracać do biura Komitetu Org. Tow. Wydawn. Kat., Warszawa, Miodowa 17 m. 12 codziennie w godz. 5-8 popołudniu, tel. 254-46.

Za Komitet organizacyjny: | Gen. Józef Haller.

Wielka myśl! Od szeregu lat umysły katolickie już nią zaprzątnięte! Oby co rychlej została urzeczywistniona - bo że Polska katolicka po dziś dzień ani jednego szczerze katolickiego dziennika nie posiada, to i dziwno przecie!

Schyłek mariawitywizmu. Jedyna ta rdzennie polska sekta, która przed wojną tak zażarcie i prawdziwie fanatycznie walczyła z kościołem katolickim, dziś, gdy straciła możną protektorkę Rosję, rozpada się i w oczach ginie, bo na własnych nogach ustać nie potrafi. Istnieją co prawda jeszcze po niektórych miastach b. Kongresówki mariawickie kościoły, n.p. w Łowiczu (gotycka, z daleka widna budowla, z wielką figurą Matki Bożej na froncie z oryginalnym napisem: "Królowo Mariawitów, Módl się za nami"), w Pabjanicach (kaplica na kraju miasta, ponoś cały rok Boży nieomal zamknięta), w Lesznie i w samej stolicy sekty w Płocku, ale nie są to już gorączkowe rozsadniki Mariawityzmu; w nich i dokoła nich głucha martwota. Liczba wyznawców i czcicieli niedawno zmarłej "Mateczki" nie przekracza 11 tysięcy osób, a przecie już w zaczątkach sekty (r. 1907) liczono jej zwolenników na 58 tysięcy; trzyma ich przeważnie nadzieja odzyskania grubych wkładek, jakie w pierwszej gorliwości złożyli na budowę kościołów mariawickich i agitacji. (Jak wiadomo założycielką tej herezji jest szwaczka Felicja Kozłowska, zwana od swoich poufnie "Mateczką"; najgorliwszym zwolennikiem zaś i pomocnikiem jej: ks. Kowalski, którego w r. 1909 apostata starokatolicki w Rotterdamie (Hollandia) wyświęcił na biskupa. Jak mocno wierzył w niego lud obałamucony, niech świadczy choćby fakt, że prosili go wyznawcy, aby podobnie jak P. Jezus, pozwolił się zamordować, a potem zmartwychwstał - bo tak najskuteczniej wesprze nową wiarę i katolików wielu do niej pociągnie. Ks. Kowalski, rzecz oczywista, na to nie przystał - podobno z pokory, iż nie jest godzien czynić tego, co sam Chrystus uczynił).

Drugi Zjazd katolicki w Płocku. Podczas, gdy w Warszawie obradował Synod, w Płocku odbył się drugi Zjazd katolicki pod kierownictwem p. Kazimierza Dziewanowskiego. Duszą licznych uchwał tego Zjazdu były słowa J.E. biskupa Nowowiejskiego, wypowiedziane przy tej okazji: "największą potrzebą naszych czasów powinno być staranie się, ażeby ta nieomylna jedynie prawdziwa wiara przeniknęła wszystkie arterie życia społecznego i państwowego i aby nie było instytucji lub członka społeczeństwa nie przyjętego uwielbieniem dla Chrystusa. Chrystus powinien panować nad nami wszystkimi".

Chrześcijańskie Zjednoczenie Młodzieży Robotniczej. Konferencja delegatów Chrz. Zw. Młodz. Robotn. aprobowała zamiar organizacji warszawskiej ChZMR, która powołała Komitet wykonawczy. Poszczególne Związki ChZMR prowincjonalne wyraziły Komitetowi wotum zaufania. Niezależnie od bezpośrednio zorganizowanych związków, do ChZMR przystępują w dalszym ciągu prowincjonalne koła młodzieży robotniczej i wiejskiej. Komitet wykonawczy Chrz. Zjedn. Młodz. Rob. ukształtował się w sposób następujący: Ks. poseł Zygmunt Kaczyński, Antoni Opęchowski (prezes), Romuald Rutowski ([wice]prezes), Tadeusz Jakubczak (generalny skarbnik), Józef Czarnecki (generalny sekretarz), Grabowski Kazimierz, Aleksander Romanowski. Komitet rozpoczął działalność z końcem kwietnia [1922] r. i zdołał dotąd uruchomić miesięcznik pt. "Młody Robotnik" oraz zorganizować środowiska w Lublinie i Zagłębiu Dąbrowskim Komitet (ul. Kredytowa 14 m. 10) żądanie narodowo-chrześcijańskim organizacjom młodzieży robotniczej bezpłatnie wysyłamy prelegentów. | A. Opęchowski, prezes.

Synod archidiecezjalny w Warszawie. W dniach 4, 5 i 6 lipca odbył się w Warszawie Synod diecezjalny. Szczegóły o nim obszernie podawały gazety. Uchwalił on szereg ustaw dla archidiecezji i podporządkował je odpowiednim kanonom kodeksu Prawa Kościelnego Postanowił on także starać się o kanonizację Władysława z Gielniowa.