...Pozyskać świat katolicki ponownie dla Chrystusa, dobrymi i gorliwymi katolikami uczynić tych, którzy z winy własnej czy pod wpływem zła, oddalili się od Boga i Kościoła - oto zadanie wielkie nowoczesnego katolika. Albowiem katolicy pogrążeni w grzechach i obojętności, odłączeni z własnej winy od współżycia z Chrystusem i Kościołem, największym są nieszczęściem dla wiary katolickiej i kulą u nogi życia katolickiego. Zatruci jadem grzechu, martwi na duszy, sparaliżowani obojętnością ducha, jawnie przekraczający prawa Boże, zarażają swej duszy chorobami - innych, niwecząc dzieło i wolę Chrystusa w własnej duszy i w duszach bliźnich swoich.

A więc: katolicyzować katolików - oto nasze hasło!

Przywrócić we wszystkich duszach tę gorącą wiarę, że Chrystusowa droga jest jedyną drogą prawdziwą, że życie i szczęście pełne posiędzie ten tylko, co już tu na ziemi wszczepiony w drzewo Chrystusowe krwią żyje Chrystusową i z Chrystusa czerpie siły - oto nasze zadanie!...

Udziałem świeckich katolików w hierarchicznym apostolstwie Kościoła nazwał Ojciec Św[ięty] Akcję Katolicką.

...Akcja Katolicka to zorganizowana pomoc świeckich w głoszeniu nauki Chrystusowej zarówno poganom, jak błądzącym lub osłabionym w wierze chrześcijanom. Udzielanie pomocy i współpracy biskupom i kapłanom w apostolstwie, nauczaniu, nawracaniu, zdobywaniu dusz, krzewieniu i głoszeniu prawd i praw Chrystusowych - oto dziedzina, do której Bóg i Kościół powołuje katolika w Akcji Katolickiej!...

Jest więc Akcja Katolicka pomocą wiernych, udzielaną Kościołowi przy spełnianiu głównych jego zadań duszpasterskich; jest zatem powszechną i ogólną, jak cała praca duszpasterska Kościoła. Kierunki polityczne i ludzi pracujących w stronnictwach zasilać pragnie Akcja Katolicka myślą i prawdą Chrystusową, aby wszystkie stronnictwa, nie zwalczające zasadniczo Bożej nauki, w jak najwyższej mierze zbliżyły się do prawd i zasad Bożych. Nigdy jednak nie zmieści się Akcja Katolicka w zbyt ciasnych dla niej ramach życia i dążeniach partyjno-po1itycznych. Stąd Ojciec Św[ięty] Pius XI dobitnie mówi: "Akcja Katolicka jest wyłącznie tylko akcją religijną, przeto niech się nie opiera na zabiegach partyjnych, lecz na zgodnej współpracy wszystkich katolików, dążących jednomyślnie do zachowania i pielęgnowania ducha i praktyk katolickich"[1].

Akcja Katolicka zatem jest miejscem wspólnej pracy wszystkich katolików, bez względu na ich przynależność polityczną. Tu wszyscy katolicy uczyć się mają pielęgnowania obowiązujących powszechnie prawd i praw Chrystusowych, aby przejąwszy się nimi do dna duszy, wnosić je i stosować w życiu i wszelkiej pracy prywatnej i zbiorowej.

Bezużytecznym jest narzędzie niedostosowane do pracy, jaką ma wykonać. Gdy zatem Kościół część apostolstwa powierza świeckim wiernym, zorganizowanym w Akcji Katolickiej, potrzeba przede wszystkim, aby oni jako narzędzie apostolskiej pracy należycie byli przygotowani do swego zadania.

Jakim winno być przygotowanie człowieka da Akcji Katolickiej? - Innymi drogami do celów zdąża Bóg, innymi ludzie. Maluczkich rybaków wybrał Chrystus ku głoszeniu najwyższej mądrości. Dzieci małe, ale święte i czyste, stawiał jako wzór dorosłym. Ostatnie dzieje Kościoła wykazują liczne szeregi świętych, których uczoność ziemska była nikłą, tym więcej za to z nich promieniowała wielkość mądrości i świętości Bożej. Więc podstawą i źródłem wartości apostolskiej katolika i warunkiem skuteczności apostolskiej jego pracy będzie nie uczoność, władza, wymowa, wpływowe stanowisko społeczne, lecz wewnętrzna jego świętość, wysokie napięcie życia nadprzyrodzonego. Złączony wewnętrznie z życiem Chrystusa Pana - jako latorośl wszczepiony w szczep winny, którym jest Chrystus Pan - z Niego czerpać będzie apostoł świecki siły, moc przekonywującą i wytrwałość; przezeń obfite ducha apostolskiego przynosić będzie owoce.

Ojciec Św[ięty] Pius XI tak określa właściwości katolika, działającego w Akcji Katolickiej:

"Aby zadania apostolskie dobrze spełnić, potrzeba nam łaski Bożej, której nie można otrzymać, gdy się nie jest zjednoczonym z Chrystusem. Wszyscy zatem powołani do przewodnictwa lub poświęcający się ruchowi katolickiemu winni być katolikami doświadczonymi, utwierdzonymi w wierze, głęboko uświadomieni w sprawach religii, szczerze poddani Kościołowi, a zwłaszcza Stolicy Apostolskiej i następcy Jezusa Chrystusa na ziemi".

Wie zewnętrzne zatem wyznanie wiary katolickiej bez wewnętrznego jej wypełniania, lecz wewnętrzne, nadprzyrodzone życie z wiary stanowi pierwszy podstawowy warunek i najwybitniejszą zaletę apostoła Akcji Katolickiej.

Wielkiem i szerokiem jest zadanie Akcji Katolickiej - udział W duszpasterskiej pracy, do której Kościół tak starannie przygotowuje i kształci swych kapłanów. Powierzając świeckim część nauczania, Kościół przez organizacje Akcji Katolickiej dbać będzie o to, by swoich świeckich pomocników podobnie jak kapłanów przygotować do zadań apostolskich. A więc urządzać się będzie kursy dokształcające, wykłady i dyskusje, wskazywać pisma, książki, programy, czuwać nad jednolitością, zgodnością i zwartością wspólnych prac.

Ale podstawą i pierwszym warunkiem apostoła świeckiego zawsze będzie i pozostanie jego życie nadprzyrodzone, pielęgnowanie trwałego wewnętrznego złączenia z Chrystusem Panem. Osiągnięcie życia nadprzyrodzonego, pielęgnowanie w swej duszy życia łaski, to już sprawa nasza osobista, własna, wewnętrzna!

Najważniejszy zatem warunek apostoła świeckiego nie zależy ni od kursów ni od książek, lecz od Was samych. Każdy może i powinien w sobie stworzyć i rozwinąć główny warunek apostoła świeckiego utrzymaniem i pielęgnowaniem stanu łaski uświęcającej przez częstą spowiedź i Komunię Św[iętą].

Ktokolwiek zaś tym sposobem stworzy w sobie uświęconą łaską Bożą wolę współdziałania z Chrystusem i Kościołem, chętnie korzystać będzie z każdej sposobności, by nabyć wiadomości i otrzymać wskazania, które do doskonalszej i skuteczniejszej mu dopomogą pracy apostolskiej.

Oby Bóg wszechmocny jak najwięcej serc ludzkich z Nim żyjących pobudził do apostolskiej gorliwości! Oby Wasze życie wiary ukoronowane zostało pragnieniem nawracania dusz, współpracy z Kościołem! Oby w Was potężnie rozrosła się wola ofiarnego apostołowania, byśmy wspólną pracą pozyskali dla Boga jak najwięcej spośród tych dusz, które dziś zgasły dla Boga i jak ciemne plamy znaczą chore, martwe miejsca na jasnej szacie Kościoła katolickiego!...

[1] Pius XI - List do episkopatu litewskiego 1928.