Iskierki

Z Polski

Długość sieci ulicznej w Warszawie wynosi około 800 kilometrów. Około 200 kilometrów jest jeszcze niezabrukowanych, a zaledwie 40 procent ogólnej powierzchni posiada lepsze nawierzchnie.

W Warszawie, celem usprawnienia i uregulowania ruchu ulicznego, rozpocznie się budowa kolejek podziemnych, tzw. metra.

24 października nastąpiło poświęcenie i otwarcie nowej linii kolejowej Sierpc-Brodnica.

W gminie Baków pow. łowickiego poświęcono niedawno budynek gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej, największy w Polsce.

W Toruniu zlikwidowano-niemiecką lożę masońską, która posiadała własny budynek. Nowa właścicielka ofiarowała go parafii św. Jana na lokale zebrań dla organizacji katolickich.

Budowa nowego dworca kolejowego w Warszawie z dniem każdym szybko postępuje naprzód (fot. 1).

Polski handel na Polesiu znacznie się ożywił. W Brześciu nad Bugiem i innych miastach Polesia powstało ok. 150 sklepów polskich. Tworzą je kupcy z zachodu, przeważnie z Poznańskiego i Pomorza.

P. Premier nadał w imieniu Pana Prezydenta kilka odznaczeń dla niektórych obywateli.

Szkoła Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie obchodziła 10-lecie swego istnienia. Szkoła ta otrzymała z rąk Marsz. Śmigłego-Rydza nowy sztandar, poświęcony przez J.E. ks. bpa [Józefa] Gawlinę. Jednocześnie najstarsi podchorążowie mianowani zostali na oficerów.

Pan premier Składkowski usilnie zwalcza biurokrację. Dane statystyczne wykazują, że ilość okólników, wydanych do prywatnych urzędów osiągnęły cyfrę 25 milionów.

Zarząd Główny Polskiej Macierzy Szkolnej, celem uczczenia śmierci znakomitego powieściopisarza Henryka Sienkiewicza, ufundował sto nowych bibliotek wędrownych imienia Henryka Sienkiewicza.

Ludność kaszubska ofiarowała batalionowi morskiemu 11 ciężkich karabinów maszynowych i chorągwi, ufundowanych ze składek miejscowej ludności. Na sztandarze batalionu morskiego widnieje wizerunek Matki Bożej Swarzewskiej, Królowej Morza Polskiego. Uroczystości z tym związane odbyły się w Wejherowie. (fot. 1).

Na konferencji dziennikarskie p. wicepremier Kwiatkowski wygłosił przemówienie, w którym zaznaczył, że na rok 1938-39 na inwestycje przewidziany jest miliard złotych. Rozpoczęta też będzie praca w okręgu centralnym w Sandomierszczyźnie. Na razie chodzi o rozbudowę źródeł energii mechanicznej i rozbudowę sieci komunikacyjnych. Sumy przeznaczone tylko na okręg centralny wynoszą około 150 milionów.

Prochy Hetmana Czarnieckiego, wielkiego obrońcy Wiary i Ojczyzny, przeniesione zostały do nowego sarkofagu. Na uroczystości do Czarncy przybył Marszałek Śmigły-Rydz, Ich E[kscelncje] Ks[ęża] Biskupi: [Józef] Gawlina i [Franciszek] Sonik oraz liczne rzesze wiernych. Twórcą akcji uczczenia zasług Hetmana Czarnieckiego jest ks. prob. Grochulski.

Rolnicy pow. poznańskiego na zjeździe członków Kółek Rolniczych zobowiązali się do niekupowania u żydów oraz zerwania z nimi wszelkich stosunków handlowych.

Rozporządzeniem Premiera Sławoj-Składkowskiego rodzice będą karani za wybryki nieletnich dzieci, np. za rozbijanie szkieł w latarniach oraz izolatorów telefonicznych itp.

Lekarze z całej Polski na zjeździe na Pomorzu uchwalili, że do Związku należeć mogą tylko lekarze-chrześcijanie, obywatele Rzeczypospolitej Polskiej. Żydzi zostali z organizacji lekarskiej wykluczeni.

Ze świata

Wybitny francuski działacz robotniczy Legay napisał książkę ze swego pobytu w Rosji; podaje przykłady okropnej nędzy górników sowieckich. Jako fachowiec inaczej obserwował życie górnika inaczej dyrektorów bolszewickich przy oprowadzaniu turystów. Przeciętny zarobek górnika wynosi 12,39 rubli. Natomiast według cen kooperatywy za parę butów męskich trzeba płacić 290 rubli, za płaszcz męski 350 rubli, za kilogram masła 16 rubli, słoniny - 18 rubli. Wypada zatem, że przez dzień nie zarobi nawet robotnik na kilogram masła. Do ciężkich robót wciągnięte są i kobiety. Uzbrojeni strażnicy pilnują pracujących.

W miejscowości Coromandel znaleziono diament mający blisko 200 karatów; przedstawia on wartość przeszło 1.500.000 zł.

W Niemczech zbierają słomę i stary papier jako cenny surowiec do produkcji papieru.

Liczba żydów we Francji, podług organu wileńskiego "żydowskiego instytutu naukowego", wynosi obecnie od 260.000 do 280.000. W Paryżu mieszka od 170 do 190.000, z tego od 50 do 60.000 dawnych mieszkańców, 90 do 100.000 przybyło ze środkowej Europy, 15 do 20.000 "sefardim" oraz 15.000 przybyłych ze wschodnie Europy. Prowincję francuską zamieszkuje od 80 do 90.000 żydów. W ciągu ostatnich dwunastu lat 35.000 żydów przyjęło obywatelstwo francuskie.

Promocje w oficerskiej szkole w Saint-Cyr. Podchorążowie oficerskiej szkoły w Saint-Cyr pod Paryżem, asystują uroczystej Mszy św., odprawionej na zakończenie roku szkolnego i na intencję szczęśliwej służby wojskowej nowych oficerów [fot. 3].

W miejscowości Temlin w Rumunii wybuchł pożar w zabudowaniach jednego z gospodarzy. Ponieważ w miejscowości tej daje się odczuwać silny brak wody, niebezpieczeństwo pożaru groziło rozszerzeniem się na całą osadę. Przerażeni mieszkańcy dostawili na miejsce pożaru wielkie ilości wina dla gaszenia pożaru. W tym celu zużyto 4000 litrów doskonałego białego wina.

W Berlinie została aresztowana obywatelka polska, hr. Wielopolska, która jechała do Francji na wystawę międzynarodową. Wielopolską aresztowała policja podejrzewając ją o działalność przeciw niemiecką.

Żydzi litewscy urządzają silną agitację przeciw Polsce, nawet zbierają fundusze na rzecz "Funduszu Odzyskania Wilna".

Ks[iążę] Michał, następca tronu rumuńskiego, w dniu 28 października mianowany został porucznikiem. Polskę na tych uroczystościach promocyjnych reprezentował Marszałek Śmigły-Rydz.

Antonow Owsiejenko, b[yły] konsul sowiecki w Barcelonie, po powrocie do Bolszewii został mianowany komisarzem ludowym. W niespełna zaś miesiąc popadł w niełaskę, jako podejrzany o utrzymywanie łączności z "wrogami" ludu.

We Włoszech uchwalono nowe podatki: 10 proc. dodatek od kapitałów towarzystw akcyjnych oraz zreformowane będą niektóre podatki pośrednie. Mussolini uzasadnia nowe podatki koniecznością zagospodarowania imperium kolonialnego oraz pokrycia kosztów zbrojeń.

Położenie mniejszości polskiej w Niemczech stanowiło zawsze dla polskiej opinii publicznej przedmiot szczególnej troski. Z tego względu wiadomość, że rząd polski i niemiecki doszły do uzgodnienia poglądów w tej sprawie, wywołały zrozumiałe zainteresowanie. Każde z obu państw uznaje w ramach swej suwerenności dla siebie za miarodajne następujące wytyczne w postępowaniu wobec wymienionych mniejszości:

WZAJEMNY SZACUNEK DLA NARODOWOŚCI POLSKIEJ I NIEMIECKIEJ

1) Zakazuje sam przez się wszelkiego usiłowania przymusowego asymilowania mniejszości, poddawania w wątpliwość przynależności do niej lub czynienia utrudnień w ujawnianiu tej przynależności. W szczególności nie będzie wcale wywierany nacisk na młodocianych członków mniejszości w celu ich wynarodowienia.

2) Członkowie mniejszości mają prawo swobodnego używania swego języka w słowie i piśmie.

3) Członkom mniejszości zapewnione będzie prawo zrzeszania się w stowarzyszenia również o charakterze kulturalnym i gospodarczym.

4) Mniejszość może zakładać i utrzymywać szkoły z nauczaniem w języku ojczystym. W dziedzinie kościelnej przyznane będzie członkom mniejszości prawo pielęgnowania życia religijnego w swym ojczystym języku oraz przynależności do mniejszości przy wyborze lub wykonywaniu zawodu lub w działalności gospodarczej.

Powyższe zasady nie mogą w żadnym razie naruszać obowiązku bezwzględnej lojalności członków mniejszości w stosunku do państwa, którego są obywatelami.

Kanclerz Hitler zakończył swe oświadczenie wobec przedstawicieli mniejszości polskiej następującymi słowami:

"Wzniosły cel układu, który swego czasu zawarłem z Wielkim Wodzem państwa polskiego Marszałkiem Józefem Piłsudskim zbliża się przez tę wspólną deklarację w sprawie zagadnienia mniejszości ku swemu urzeczywistnieniu".

Władze niemieckie udzieliły zezwolenia na otwarcie prywatnego gimnazjum polskiego w Kwidzyniu.

W ten sposób długoletnie wysiłki Związku Polaków w Niemczech o uruchomienie drugiego gimnazjum polskiego zostały uwieńczone pomyślnym rezultatem. Gimnazjum polskie w Kwidzyniu wzniesione zostało wytrwałym wysiłkiem całego społeczeństwa polskiego w Niemczech, toteż dzień otwarcia gimnazjum kwidzyńskiego Polacy w Niemczech powitali z prawdziwą radością.

Hiszpańskie wojska narodowe zajęły miasto Gojan i Oviedo, wskutek czego front północny został zlikwidowany. Bardzo dużo wojska przeszło na stronę gen. Franco.

W Palestynie wybuchł generalny strajk Arabów jako protest przeciw rozporządzeniom angielskim. Ruch panarabski ogarnia i inne kraje, jak francuskie Maroko, Transjordanię. Również i Hindusi w Indiach przyłączają się do walki z Anglikami.

Konsulem St. Zjednoczonych w Genewie mianowana została p. M. Hanna. Jest ona pierwszym na świecie kobietą-konsulem.

Japończycy z zajętych prowincji w Chinach północnych utworzyli na prawach samorządu "Wielką Mongolię". Nadzór sprawować będzie Japonia.

Dn. 2 listopada, w obecności przedstawicieli władz dokonano odsłonięcia obelisku z Axum. Jest to zatem już 13 pomnik, przywieziony z Afryki do Rzymu.

Na międzynarodowej wystawie łowieckiej w Berlinie, która jest wyjątkowo pięknym pokazem łowiectwa 27 krajów europ. i pozaeuropejskich, udział bierze także Polska. Zajmujemy miejsce czołowe pod względem wartości eksponatów.

W Brazylii ogłoszono stan wojenny ze względu na szerzący się komunizm. Przedsięwzięte zostaną energiczne kroki do zwalczania tej choroby dzisiejszej doby.

W Ohio (Stany Zjednoczone) w jednej z kopalń węgla wybuchł pożar w roku 1886. Do dnia dzisiejszego nie udało się pożaru ugasić. Obliczono, że spłonęło przeszło 30 milionów ton węgla.

Słynny automobilista angielski kapitan Eyston, mimo że jechał przeciwko wiatrowi, uzyskał fantastyczną szybkość 498.90 km. godz.

W Estonii blisko miasta Salme zaobserwowano na niebie dziwne zjawisko, zwane tęczą księżycową. Ukazała się ona w nocy i świeciła wszystkimi siedmioma kolorami w ciągu dziesięciu minut.

Uroczystości w Wejherowie

[Fot. 2] Z uroczystości w Wejherowie.

Msza św. w Saint-Cyr

[Fot. 3: Podchorążowie oficerskiej szkoły w Saint-Cyr pod Paryżem, asystują uroczystej Mszy św., odprawionej na zakończenie roku szkolnego i na intencję szczęśliwej służby wojskowej nowych oficerów.]

Budowa dworca w W-wie

[Fot. 1] Budowa nowego dworca kolejowego w Warszawie.