SPRAWY POLSKIE

W dniu 20 stycznia [1934] r. została uchwalona przez sejm Nowa Ustawa Konstytucyjna według tez p[ana] wiceministra Cara. Posłowie opozycyjni opuścili salę posiedzeń, wobec czego nowa Konstytucja została uchwalona większością sejmową, złożoną z członków Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem.

Dnia 16 stycznia [1934] r. zmarła w Riond Bosson w Szwajcarii Helena z baronów Rosenów Paderewska, żona słynnego muzyka Paderewskiego.

Bank Polski przystąpił z dniem 2 stycznia [1934] r. do wycofania z obiegu biletów bankowych 20-złotowych [dru]giej emisji z datą 1 marca 1926 r. i 1 września 1929 r. Bilety te będą prawnym środkiem płatniczym tylko do dnia 30 czerwca 1934 r.

W Anglii spuszczony został na wodę statek polski "Lech", o pojemności 2000 ton. Jest on wyposażony w urządzenia chłodnicze; kursować będzie na linii Gdynia-Londyn.

Z okazji rocznicy Powstania Styczniowego wypuścił Bank Polski do obiegu pieniężnego pamiątkowe monety 10-złotowe srebrne z wizerunkiem Romualda Traugutta. Monety te znajdą się w obiegu w ilości pół miliona sztuk.

Od 1 stycznia weszła w życie nowa zniżona taryfa kolejowa (na większych odległościach dochodzi do 25%). Jednocześnie skasowano lub ograniczono większość dotychczasowych zniżek.

W Warszawie powstało muzeum tramwajów i autobusów stolicy.

Prezydent Czechosłowacji, Masaryk, odznaczył trzech profesorów uniwersytetu w Krakowie orderem Białego Lwa: prof. dr. K. Kostaneckiego, prof. dr. Zdz. Jachimiaka oraz prof. dr. T. Spławińskiego.

Obniżono taryfę lotniczą w Polsce. Bilet lotniczy z Warszawy do Krakowa lub Poznania kosztuje od dn. 1 stycznia 30 zł, do Gdyni 35 zł, do Lwowa 45 zł, z Krakowa do Wiednia 55 zł. A oszczędność czasu ogromna!

Ładne, dość oryginalne, a zarazem w duchu patriotycznym karty pocztowe z mapką Polski wydał p. Kraszewski Franciszek, p. Błudeń, Pl. (fot. 1).

Listy żołnierskie w Polsce są opłacane po niższej taryfie od stycznia 1934 r. Listy te jednak muszą być nadane przez kompanię, a nie wprost na pocztę.

W Warszawie wprowadzono podatek od psów w wysokości 30 zł od 1 psa pokojowego, 100 zł od następnego psa pokojowego. Psy podwórzowe nie podlegają opodatkowaniu.

Rada Ministrów w Polsce uchwaliła ustawę o normalizacji wozów, poruszanych siłą zwierzęcą. Odtąd wozy jak i ich części składowe podlegać będą normalizacji (ujednostajnieniu) w zakresie i wymiarach, które ustalą rozporządzenia wykonawcze.

ZE ŚWIATA

W Egipcie znajduje się dziwny człowiek. Mimo 22 lat wciąż rośnie. Obecny jego wzrost wynosi 2 m 40 cm. Przez ostatnie 13 miesięcy olbrzym ten urósł o 50 cm. Lekarze, którzy kontrolują młodzieńca, nie są w stanie powstrzymać jego wzrostu. Egipcjanin natomiast marzy o wysokości 3 m, by być najwyższym człowiekiem na świecie i przez to zdobyć karierę.

Jeden z inżynierów w Ameryce skonstruował nowy typ aparatu nurkowego, w którym można się zanurzyć do głębokości 150 m (fot. 2). Zbudowany ze specjalnej stali, może pomieścić dwóch nurków, pozwalając im przebywać pod wodą przez godzinę. Nurkowie komunikują się z powierzchnią telefonicznie.

Grono astronomów amerykańskich, angielskich, rosyjskich i japońskich odpłynęło okrętem z Japonii na wyspy Morlock i Losap (na Karolinach) i tam w dniu 14 lutego [1934] r. obserwowało całkowite zaćmienie słońca, które trwało tylko dwie minuty i 5 sekund. Następne takie zaćmienie jest przewidywane dopiero za 20 lat.

Na wystawie światowej w Chicago otrzymał najwyższe odznaczenie ogrodnicze w pawilonie kwiatów Polak, Jan Myśliński, który doprowadził kulturę kwiatów do najwyższego poziomu.

Przy ostatnich wyborach do brazylijskiej konstytuanty został wybrany w stanie Minas Geraes, dla reprezentowania tegoż stanu na kongresie w Rio de Janeiro, p. Wojciech Surek. Polak. Jest on synem wieśniaczej rodziny spod Gorlic, która wyemigrowała do Brazylii przed pół wiekiem.

Sekretariat Ligi Narodów zaopatrzył delegatów państw w kieszonkowe odbiorniki radiowe, których antena druciana biegnie naokoło ciała ludzkiego. Oddają one wielkie usługi szczególnie sprawozdawcom prasowym.

We Francji spłonął wielki samolot osobowy "Szmaragd", powracający z dalekiej podróży do Indochin. W katastrofie straciło życie 10 osób.

Włoski kolarz Mario Gaioni przejechał na rowerze od 1 stycznia 1933 r. do 1 stycznia 1934 r. 68.884 km. Na dzień przypada przeciętnie przeszło 188 km. Rekord jednak należy do Australijczyka, który przejechał w tym czasie 70.000 km.

Największa biblioteka niemiecka w Lipsku liczy 1.100.000 tomów. W ciągu roku wpływa przeciętnie 80 tys. nowych książek. Liczba czytelników wynosi przeszło 300 tys.

Samolot pasażerski, kursujący między Brukselą a Londynem, z powodu mgły wpadł koło Brugge w Belgii na słup emisyjny stacji radiowej i stanął w tej chwili w płomieniach. 8 pasażerów, pilot i telegrafista zostali zabici, zwłoki ich zupełnie zwęglone.

Jak stwierdzili badacze angielscy żyje obecnie na świecie jeszcze 6 milionów niewolników.

Według statystyki za rok 1932 Japonia wykazała niezwykły przyrost zaludnienia, który wynosi 1 mln 7 tys. 868 osób. Co godzina zatem przychodzi na świat w Japonii 249 dzieci, 134 zaś osoby umiera, co w wyniku daje przyrost efektywny 115 osób na godzinę.

Według ostatniego spisu powszechnego Japonia liczy 66 mln 238 tys. mieszkańców. Dwie trzecie tej liczby stanowią rolnicy, a 1/3 ludność miejska. Tokio liczy 5 mln 486 tys. 200 mieszkańców. Toteż stolica Japonii zajmuje trzecie miejsce wśród wielkich miast świata. Kobiet jest o 354 tys. więcej niż mężczyzn.

W Japonii udekorowano (!) medalami dwa gołębie. Minister wojny podziękował im, wystosowawszy do nich specjalny list, za bohaterskie czyny podczas kampanii mandżurskiej.

Do przewożenia pasażerów przez wielką pustynię Syryjską w Azji Mniejszej pomiędzy miastami Damaszek i Bagdad służyć będzie wielki autobus (fot. 3), który pomieścić może 35 pasażerów. Podróż z jednego miasta do drugiego, która na wielbłądach zajmowała 25 dni czasu, będzie obecnie trwała tylko jedną dobę.

Podczas transportowania rekrutów na dworcu w Kioto w Japonii, prowizoryczny dworzec zapadł się pod naporem tłumów. W panice 67 osób poniosło śmierć, 87 doznało ciężkich, a kilkaset lżejszych obrażeń.

Prezydent amerykański Roosevelt otrzymywał przez dwa tygodnie przedświąteczne po 10.000 listów dziennie, a w samą wigilię przeszło 50.000.

W Stanach Zjednoczonych wre walka między nowoczesnymi olbrzymimi parowozami (fot. 4) a ostatnim wyczynem techniki w dziedzinie szybkości na szynach - motorowcem.

Od kilku tygodni przebywa w Stanach Zjednoczonych gen. Józef Haller, owacyjnie witany przez tamtejszych Polaków oraz przedstawicieli armii amerykańskiej. Oddano mu do dyspozycji koleje i radio. Z radia często korzysta, przemawiając do rodaków.

Właściciel wielkiego sklepu w Los Angeles przebudował sklep w ten sposób, że wszystkie lady w nim umieszczone są na kółkach i przesuwają się z wolna przed publicznością, tak że nie ruszając się z miejsca można oglądać wszystkie towary.

W piaskach farmy Elandsfontein w Południowej Afryce znaleziono dwa wielkie brylanty aluwialne; jeden waży 726 karatów, drugi 500 karatów. Większy brylant oszacowano na przeszło 100 tysięcy funtów szterlingów.

Gujana Angielska w Ameryce Pd. nawiedzona została licznymi powodziami. Przeszło 60% uległo zniszczeniu. Dziesiątki tysięcy ludzi pozbawione zostało mieszkań. Zachodzi obawa klęski głodu. W porcie Georgetown zatonęło 10 statków rybackich.