SPRAWY POLSKIE

W grudniu [1933] r. odbyły się w Warszawie uroczystości, związane z 300-leciem ogłoszenia przez króla Władysława IV Warszawy stolicą Polski.

Dnia 8 grudnia J.E. ks. biskup Okoniewski poświęcił uroczyście port gdyński (fot. 1 przedstawia nowo wybudowany dworzec morski). Przeciął zaś wstęgi, w imieniu P[ana] Prezydenta Rzeczypospolitej, minister przemysłu i handlu p. dr F. Zarzycki wśród przedstawicieli Francji, Anglii, Szwecji innych państw oraz przedstawicieli rządu, sfer gospodarczych i prasy, jak i olbrzymiej rzeszy publiczności.

W zakładach włoskich Fiata w Turynie zbudowano wagon motorowy "Littorina-Fiat", który w celach reklamowych przybył do Polski. Podróż próbną odbył z Warszawy do Skierniewic i z Krakowa do Zakopanego. Z Warszawy do Skierniewic jedzie się naszym ekspresem przeszło godzinę. "Littorina" potrzebował do przebycia tej drogi tylko 31 minut. "Littorina" zużywa 300 gr benzyny na godzinę jako paliwa. Koszta budowy wynoszą około 220.000 zł. Jest w nim miejsce dla 42 osób. Posiada 2 motory po 123 HP każdy.

W niedługim czasie ma powstać w większych miastach Polski tzw. Centrala zleceń telefonicznych. Abonent telefonu, wychodząc z domu, będzie mógł prosić centralę, żeby załatwiała jego zlecenia w czasie jego nieobecności, a równocześnie przyjmowała zlecenia dla niego. W razie potrzeby będzie centrala budziła klientów o żądanej godzinie.

Przyjechał do Warszawy nowomianowany poseł japoński Nobubumi Ito, na miejscu zmarłego śp. Franciszka Kawai.

Krakowskie obserwatorium astronomiczne zostało zaliczone przez brytyjski związek obserwatoriów do wielkich obserwatoriów europejskich.

We wsi Gruszczyce, w pow. kaliskim, w zagrodzie Stefana Kozłowskiego, kot zagryzł w nocy 2-letnie dziecko w kołysce.

Ostatnio Polska zamówiła we Włoszech dwa statki, model których przedstawia fot. 2. Statki te będą dwa razy większe od obecnie kursujących transatlantyków polskich.

W Olszynie pow. Kępno, woj. poznańskie, odkryto złoża węgla brunatnego pokłady sięgają 8 m głębokości. Badania wykazały, że węgiel ten nadaje się do użytku.

Tegoroczną laureatką państwowej nagrody literackiej p[ana] ministra oświaty w Polsce została p[ania] Maria Dąbrowska, znana nowelistka i powieściopisarka.

ZE ŚWIATA

W wigilię Bożego Narodzenia [1933] r. wydarzyła się we Francji niebywała katastrofa. Z powodu gęstej mgły i ruchu przedświątecznego pociąg Paryż-Nancy opuścił dworzec z opóźnieniem. Za nim tą samą linią podążył ekspres Paryż-Strassburg, który na stacji Lagny, nie zauważywszy stojącego przed sobą pociągu, z szybkością 100 km na godzinę uderzył na tylne wozy poprzedniego ekspresu. Zderzenie było bardzo gwałtowne; 7 wagonów osobowych uległo zupełnemu rozbiciu. Spod gruzów wydobyto ponad 200 zabitych i 300 rannych, święta przeżyła Francja pod wrażeniem tej okropnej katastrofy.

Zainstalowano niedawno w Paryżu tzw. "mówiący zegar". Posiadacz telefonu łączy się z Obserwatorium i otrzymuje wypowiedzianą dokładną godzinę np. 6-tą 27 minut, 10 sekund.

W bibliotece polskiej w Paryżu odbyło się otwarcie wystawy, poświęconej pamiątkom po królu Janie Sobieskim. Składa się na nią duży zbiór współczesnych rycin oraz autografy listów gratulacyjnych, jakie król Sobieski otrzymał od monarchów europejskich z racji zwycięstwa pod Wiedniem.

W Podgorzycy, w Czarnogórzu zmarła w tych dniach najstarsza Czarnogórka, Helena Popowic w 124 roku życia. Należała ona do szczepu czarnomorskiego Piperi.

W słynnych jaskiniach "Domica" w Słowacji znaleziono około 250 narzędzi kamiennych, kościanych i innych oraz bardzo duże ilości naczyń glinianych. Wszystkie te wykopaliska pochodzą sprzed 3.000 lat przed Chrystusem.

Na Węgrzech, podobnie jak we Włoszech i w Niemczech, ma być wydany zakaz urządzania konkursów piękności. Związek Stowarzyszeń społecznych wręczył rządowi memoriał, w którym domaga się, by władze zabroniły urządzać wyborów królowych piękności.

Sowiecka akademia nauk wysłała ekspedycję celem odzyskania meteorytu, który spadł za Uralem, w rejonie Kurganu. Znaleziono jedynie odłamki, z których jeden ważył 300 kg. Meteoryt spadł w pobliskie jeziora z trzaskiem, który słychać było w promieniu stu kilometrów.

Nad Leningradem w Rosji zaobserwowano niezwykle rzadko spotykane zjawisko, mianowicie deszcz spadających meteorytów (ułamków gwiazd). Około godz. 11 wieczorem przelatywało około 300 meteorytów na minutę. Z gwiazdozbiorów Liry, Łabędzia i Pegaza spadało 5-6 meteorytów na sekundę.

Włoski lotnik Ugo Antoni skonstruował nowy model samolotu, przy którym skrzydła są ruchome jak u ptaków.

W Kopenhadze w Danii zmarł znany badacz Grenlandii, dr Knud Rasmussen.

Lotnik angielski Post, który dokonał już lotu na przestrzeni 25.095 km z szybkością średnią ok. 200 km na godzinę, ma zamiar przy tej samej szybkości okrążyć ziemię na nowym aparacie w 8 dni i 5 godzin bez lądowania. Lot ma się rozpocząć i zakończyć w Londynie.

Mieszkaniec miasta Hundesfield w Anglii, Wiliam Blackburn nie śpi już od 8 lat. Stracił on sen wskutek pewnej operacji. Czuje się jednak bardzo dobrze i zdrowo. Noce spędza na paleniu i czytaniu, żadne zabiegi lekarskie nie zdołały przywrócić go do normalnego stanu.

W Kolonii polskiej Adampol w Turcji odbyło się odsłonięcie pomnika Adama Mickiewicza, dzieła polskiego rzeźbiarza p. Bilińskiego, który wzniesiono dzięki inicjatywie polskiego konsula gen[eralnego] p. Wegnerowicza.

W pobliżu miejscowości Czin-Gan w Chinach zamarzł na śmierć oddział wojskowy, składający się z 22 ludzi.

W Persji ekspedycja szwedzka odnalazła ruiny około 300 starożytnych miast.

W Indiach żyje obecnie jeden milion trędowatych i to prawie wszyscy poganie.

W całej Japonii trwają radosne manifestacje z powodu urodzin następcy tronu japońskiego. We wszystkich miastach urządzane są kolejno uroczystości. W Tokio dziesiątki tysięcy mieszkańców, pomiędzy którymi tysiące chłopców i dziewcząt oraz dzieci, defilowały przed pałacem cesarskim z chorągiewkami japońskimi w dłoniach. Dwór japoński otrzymał telegraficznie powinszowania, między innymi od p. prezydenta Mościckiego.