SPRAWY POLSKIE

6% wewnętrzna Pożyczka Narodowa, ogłoszona przez Rząd polski została już w pierwszych dniach dwójnasób pokryta i do dnia 2 października przyniosła 250 milionów zł zamiast żądanych 120 milionów.

W celu upamiętnienia dwóchsetpięćdziesiątej rocznicy odsieczy wiedeńskiej zostały wydane nowe 10-złotówki z podobizną króla Jana Sobieskiego z napisem: 1683-1933 - Jan III Sobieski". Druga strona monety została bez zmiany, co widzimy na fot. 1.

W Polsce jest 5405 parowozów kolejowych, 12.223 wagonów osobowych i 155.890 wagonów towarowy.

Od 20 września [1933] r. zostały wprowadzone kartki pocztowe ze znaczkiem wartości 10 gr, przeznaczone do korespondencji miejscowej.

Skutkiem nieostrożnego obchodzą się z ogniem wybuchł pożar we wsi Luboz, pow. rawski. Pomimo akcji ratunkowej okolicznych straży pożarnych spłonęło 31 domów mieszkalnych, 35 obór i 39 stodół oraz wiele inwentarza żywego i martwego. Straty wynoszą przeszło 100.000 zł.

Między Polską a Dalekim Wschodem (Japonia, Chiny, Indie) uruchomiona będzie stała komunikacja okrętowa.

Niedawno zmarł we wsi Czarnahuta, pow. kościerzyński na Pomorzu właściciel gospodarstwa 114-letni Augustyn Hirsz, urodzony 21 marca 1819 roku. Był on zapewne najstarszym człowiekiem nie tylko na Pomorzu, ale w całej Polsce.

W poprzednim numerze "Rycerza" pisaliśmy o przekopaniu tunelu i otwarciu linii średnicowej w Warszawie. Fot. 2 przedstawia most na Wiśle, specjalnie zbudowany dla przeprowadzenia tej linii.

W górach na Huculszczyźnie pojawiły się w większej liczbie niedźwiedzie, które podczas wojny światowej, posługiwał się 32 letni Jan Kisiel z kolonii Matujzy, gm. ejszyskiej, jako kowadłem podręcznym. Wreszcie niedawno Kisiel użył go do klepania kosy, podczas którego pocisk eksplodował, urywając nieszczęśliwemu kawał lewej nogi i zadając szereg innych obrażeń.

W pierwszych dniach września w Drohobyczu wybuchł pożar w rafinerii "Nafta". Spłonęło 14 wagonów benzyny wartości około 100 tysięcy złotych.

W kopalni węgla "Modrzejów", pow. będziński wydarzyła się katastrofa górnicza; wskutek załamania się stropu 5 górników zostało zasypanych.

Zbliżającą się ostrą zimę zapowiada wczesny odlot prawie wszystkich ptaków. Również i ryby, np. łososie i pstrągi, jak zauważyli rybacy, składają Ikrę wcześniej i głębiej w górnych biegach rzek i strumieni gdzie woda prawie nie zamarza.

ZE ŚWIATA

Dwóch inżynierów francuskich zbudowało samogrające skrzypce. Zamiast palców lewej ręki małe klamerki przyciskają struny, gdy smyk posuwa się po strunach. Klamerki i smyk poruszają się przy pomocy dwóch motorków.

W sierpniu na plaży w okolicach Cherbourga (Francja) piorun uderzył w grupę 150 dzieci z kolonii letniej, które odbywały nad morzem ćwiczenia gimnastyczne. Siła piorunu powaliła wszystkie dzieci na ziemię. Dwóch chłopców zostało zabitych, a około 20 porażonych. Inne dzieci odniosły lżejsze obrażenia.

Irlandzkie ministerstwo poczt i telegrafów postanowiło w związku z Rokiem Jubileuszowym wypuścić, począwszy od dnia 18 września [1933] r. do zakończenia Roku świętego specjalne znaczki pocztowe.

Zginął w katastrofie samolotowej lotnik niemiecki Reinhold Poss, który [1932] roku był współzawodnikiem naszego lotnika śp. Żwirki. Poss zawadził jednym skrzydłem samolotu o wieżę kościoła i runął na ziemię.

Pewna niemiecka fabryka aparatów elektrycznych wypuściła maszynę, która zamienia znaki drukarskie na fale dźwiękowe, tj. czyta na głos tekst drukowanego arkusza. Działanie jej polega na właściwościach komórki fotoelektrycznej, zamienianiającej grę świateł i cieni na fale dźwiękowe. Dzięki tej maszynie niewidomi będą mogli odrzucić skomplikowany alfabet wypukły, za pomocą którego czytali po omacku.

Przez skrzyżowanie żyta z pszenicą wyhodował wiedeński uczony prof. Dr. Czermak-Seysenegg nowy rodzaj zboża.

Amerykański uczony wynalazł przyrząd (fot. 3, z prawej) do badania dojrzałości owoców.

W Nuits-Saint-Georges (Francja) wydarzyła się straszna katastrofa samochodowa (fot. 3, z lewej, spowodowana przez zderzenie się pociągu z autem na przejeździe kolejowym. Osiem osób zostało zabitych.

W miejscowości Nagobei w Jutlandii (Dania) kobieta uwiązała na łańcuchach 11 krów do ogrodzenia z kolczastego drutu - i doiła je. Piorun uderzył w drut i idąc po nim zabił kobietę i wszystkie krowy.

Podczas kampanii mandżurskiej w czasie od 21 września 1931 r. do 15 lipca 1933 r. wojska japońskie straciły 2530 ludzi a 5896 było rannych. Oprócz tego 1868 oficerów i szeregowych odniosło ciężkie odmrożenia. Chińczycy zaś w tym samym czasie ponieśli straty około 100 tysięcy ludzi w zabitych i rannych, po włączeniu już walk pod Pekinem i w Dżenholu.

Ruchome czcionki drukarskie były znane w Chinach już około 1050 r. po narodz. Chr., czyli o 400 lat wcześniej od wynalazku Gutenberga.

W Chinach w miejscowości Fazyn wybuchł pożar w budynku szkolnym. Wskutek zamieszania uratowało się ledwie kilkanaścioro dzieci z jednym nauczycielem, a 120 dzieci zginęło w płomieniach.

W pierwszych dniach września [1933] r. na stanowisko prezydenta rady miejskiej w Buffalo w Stanach Zjednoczonych został powołany Polak Jan Umiński.

Uniwersytet katolicki w Pekinie cieszący się wielkiem poparciem Piusa XI, liczy obecnie 1000 studentów kształconych przez 16 profesorów amerykańskich, 6 europejskich i 50 chińskich.

Angielski okręt oceaniczny "Express of Britain" ustanowił nowy rekord, przebywając trasę morską z St. Lorenzstromo (Kanada) do Cherbourga (Francja) w 4 dni i 7,5 godziny. Olbrzym ten ma 43.000 ton pojemności.

W Stanach Zjednoczonych huraganowy wicher zepchnął z mostu do rzeki Anacosta pociąg ekspress, zdążający z Nowego Jorku do Waszyngtonu.

Najnowszej konstrukcji lokomotywa-olbrzym na jednej z amerykańskich linii kolejowvch (fot. 4).

Dolina rzeki Min w prowincji Sze-Czwan w Chinach centralnych, nawiedzona została katastrofalnym trzęsieniem ziemi, które zniszczyło wiele miast i wsi. Około 5 tysięcy Chińczyków poniosło śmierć.

Podczas olbrzymiego huraganu, jaki dnia 16 września nawiedził wschodnie wybrzeże Meksyku, zostało zabitych około 400 osób, liczba rannych dochodzi do 2.000. osób. Szkody materialne wynoszą wiele milionów dolarów.

Lekarz polski Dr. A. Walkowski z Detroit, osiadł w miasteczka Anhorage na Alasce. Niedawno przeleciał on 400 mil w samolocie na odległą wyspę Kodiak, gdzie dokonał operacji, po czym przewiózł chorego do Anhorage. Dr Walkowski posiada własny samolot, którym jeździ do swoich chorych, rozrzuconych na olbrzymich przestrzeniach.

W Syrii około 300 wsi zostało opuszczonych przez mieszkańców. Urzędnicy ściągający podatki, kiedy przybyli do okręgu Aleppo, nie znaleźli w okolicznych wsiach żywej duszy. Nic udało się nawet stwierdzić dokąd mieszkańcy wywędrowali.

Wyspę Kubę nawiedził olbrzymi orkan i pozbawił około 100.000 osób dachu nad głową, powodując także liczne ofiary wśród ludności.

Według informacji pism rosyjskich, sowieckie radio ma 9 milionów abonentów. W żadnym innym kraju nie jest tak radio rozpowszechnione, a to dlatego, że bolszewicy nieraz "urzędowo" zaprowadzają radio dla celów propagandy i swojej agitacji. W Polsce jest około 300 tysięcy radioabonentów.

W Charkowie zbudowano największy w świecie samolot pasażerski, obliczony na 128 miejsc siedzących lub 64 miejsca sypialne w 16 kajutach i pomieszczenie dla załogi. Ponadto w samolocie znajduje się salon oraz pomost spacerowy, umieszczony w pośrodku skrzydeł.

Inżynierowie sowieccy przystąpili do budowy linii kolejowej łączącej Archangielsk z okolicami podbiegunowymi. Długość tej linii będzie wynosić 320 km, a służyć będzie do transportu węgla z podbiegunowego zagłębia węglowego. linia ta będzie najbardziej wysuniętą na północ drogą kolejową.

W Turcji władze pograniczne schwytały niedawno gołębia przelatującego przez granicę. Do nóżki ptaka przywiązana była metalowa rurka, zawierająca karteczkę z planami pewnej fortecy tureckiej. Nie ulegało wątpliwości, że gołąb służył interesom obcego mocarstwa. By dalej nie grał roli szpiega, władze zdecydowały po długim namyśle skazać gołębia na karę śmierci, która natychmiast została wykonana.

Nowym cudem techniki lotniczej jest jacht napowietrzny księcia Walii, zbudowany na 8 osób. Na jachcie mieści się bar, radio, salka dancingowa. Aeroplan ten może robić 210 km na godzinę.