Kronika

Z Watykanu

ENCYKLIKA OJCA ŚW[IĘTEGO] O WYCHOWANIU MŁODZIEŻY. Ukazała się wielkiej wagi encyklika papieska poświęcona sprawie wychowania młodzieży. Ojciec Św[ięty] zaznacza, że wychowanie młodzieży jest zadaniem specjalnym, w którym współdziałać winny rodzina i społeczeństwo świeckie jako czynniki naturalne, oraz Kościół, jako czynnik nadprzyrodzony. Kto twierdzi, że dziecko należy wyłącznie do państwa, staje w sprzeczności z ogólnym przekonaniem ludzkości. Pierwszeństwo rodziny i Kościoła nie krzywdzi państwa, któremu przypada misja zapewnienia spokoju i dóbr doczesnych społeczeństwu. Państwo winno szanować prawo rodziny i Kościoła do wychowania młodzieży i w razie potrzeby udzielać im materialnej i moralnej pomocy. Państwo może wymagać dostosowania szkół do potrzeb nowoczesnych, nie może jednak ich zagarniać wyłącznie dla siebie i zmuszać rodziców do kształcenia dzieci w uczelniach państwowych, gdyby to było przeciwne ich sumieniu jako chrześcijan. - (Uwaga: Encyklikę powyższą w pełnym tekście polskim można nabyć w Polskiej Katolickiej Agencji Prasowej, Warszawa, Krakowskie Przedmieście 71).

PRZEDŁUŻENIE JUBILEUSZU. Ojciec Św[ięty] widząc, jak wielki pożytek duchowy przynosi odpust ogłoszony z okazji 50-letniej rocznicy jego kapłaństwa, przedłużył okres uroczystości jubileuszowej. Można wobec tego zyskać odpust na tych samych warunkach do 30 czerwca 1930 roku.

NIEZWYKLI GOŚCIE W WATYKANIE. Z okazji zaślubin następcy tronu włoskiego księcia Humberta przybyło do Rzymu wielu monarchów, którzy składali swe wizyty również Ojcu Św[iętemu] I tak przybył król belgijski wraz z rodziną, arcyksiężna Luksemburska, książę Manaco, księstwo Ruprechtowie bawarscy i wielu innych dostojnych gości.

MUZUŁMANIE U PAPIEŻA. Ojciec Św[ięty] przyjął na audiencji przedstawicieli szlachty trypolitańskiej, którzy zjechali do Rzymu z okazji zaślubin królewicza Humberta. Delegacja ta przybrana w berberyjskie stroje narodowe przybyła do Watykanu w towarzystwie pułkownika Taddei.

Papież przyjął trypolitańczyków w wielkiej sali Konsystorza. Delegacja, aczkolwiek złożona z samych muzułmanów, uklękła w chwili wejścia Ojca Św[iętego] i każdy z notablów ucałował pierścień Rybaka. Ojciec Św[ięty] wygłosił krótkie przemówienie po włosku, wyrażając w nim swe apostolskie zadowolenie.

DAR OJCA ŚW[IĘTEGO] DLA INDOCHIN. Ojciec Św[ięty] przesłał 100 tys. lirów Wikariuszowi Apostolskiemu w Buichu w Indochinach, gdzie w ubiegłem lecie silne burze wyrządziły wielkie spustoszenia. Huragany zniszczyły lub częściowo uszkodziły 800 kaplic i tyleż domów, będących własnością katolików. W czasie tych burz pięciu księży i 300 ochrzczonych tubylców poniosło śmierć.

Ze świata

OJCIEC ŚW[IĘTY] ROZJEMCĄ W SPRAWACH SPORNYCH. Rząd hiszpański ogłosił depeszę swego przedstawiciela w Limie o podpisaniu traktatu rozjemczego między Hiszpanią a Peru. Najważniejszym punktem tego porozumienia jest artykuł 3. który określa, że każda kwestia sporna między obu państwami, bez względu na to, jak wielkie byłoby jej znaczenie będzie oddawana wyłącznie pod sąd polubowny Ojca św, lub wyznaczonej przez niego osoby.

RELIGIJNE WYCHOWANIE KSIĘCIA HUMBERTA. Katolicka prasa włoska podkreśla - z powodu zaślubin następcy tronu Włoch Humberta z Marią belgijską - religijny charakter młodego księcia. Książe Humbert w codziennym życiu wypełnia ściśle praktyki religijne i zawsze otwarcie głosi, że jest posłusznym synem Kościoła. Wpływ ten na wychowanie księcia wywarła najwięcej jego babka, królowa Małgorzata, odznaczająca się wielką pobożnością i przykładem cnót chrześcijańskich. Matka księcia, królowa Helena, choć jako księżniczka czarnogórska dopiero przed zamąż pójściem przeszła z prawosławia na katolicyzm, całą swą duszą przywiązawszy się do Kościoła, w tym też duchu wychowała swe dzieci.

OBURZENIE NA NIEOBYCZAJNY OBRAZ. Na jednej z wystaw obrazów w Paryżu ukazało się nieobyczajne malowidło, którego autorem jest pewien malarz rumuński. Obraz ten wywołał tak wielkie oburzenie wśród zwiedzających, że aż policja musiała usunąć go z wystawy. - Czas najwyższy, by podobnie wszędzie, a i u nas, się działo!

NIEUDANY ZAMACH NA KRZYŻE. W Hlawnowicach (Czechy) wolnomyślni nauczyciele podjęli walkę z religią. Kierownik szkół, Naus, kazał pozdejmować w podległych mu zakładach krzyże, a na ich miejsce zawiesić flagę państwową. Gdy o tym dowiedzieli się rodzice, wysłali do kierownika, delegację złożoną z kilku matek z żądaniem przywrócenia krzyży. Skoro spotkała je odpowiedź odmowna, wkroczyły dzielne matki do sal szkolnych i własnoręcznie pozawieszały krzyże, nie ruszając zresztą zawieszonych chorągwi. Scena taka powtórzyła się następnego dnia, po czym sprawa oparła się o sąd. Po parogodzinej rozprawie sędzia zwolnił oskarżone matki oświadczając, że miały one prawo wystąpić w obronie swych wierzeń i że nie dokonały żadnego gwałtu. Oto piękny przykład zdecydowanej obrony religii.

STATYSTYKA WYZNANIOWA W CZECHACH. W Czechosłowacji znajduje się obecnie katolików 5.211.463, protestantów 160.000, prawosławnych 1.755, starokatolików 1.437, żydów 43.398 i 15.794 osoby nie przyznające się do żadnej religii. Tedy ogół jest katolicki!

NIEZWYKŁE ZDARZENIA NA GROBIE ŚWIĄTOBLIWEGO KAPŁANA W AMERYCE, Grób zmarłego przed 60-laty w opinii świętości ks. Patryka J. Powersa, stał się od niejakiego czasu celem pielgrzymek dziesiątków tysięcy pobożnych. Powodem tego są niezwykłe uzdrowienia ślepoty, paraliżu i innych nieuleczalnych chorób, których doznało kilkanaście osób. Zdarzenia te budzą tym większe zainteresowanie, że wśród cudownie uleczonych znajdują się nawet protestanci. Obecnie z polecenia władz duchownych dostęp do grobu został czasowo zakazany.

WIELKIE UROCZYSTOŚCI W MEKSYKU. Episkopat meksykański, w związku z przywróceniem życia kościelnego w Meksyku, wydał wspólny list pasterski, w którym wskazuje na wielkie uroczystości, jakie się mają odbyć z powodu 400-letniej rocznicy objawienia się Najśw. Maryi Panny w Guadelupe. W całym kraju po raz pierwszy po trzech pełnych latach okrutnego prześladowania odbył się teraz z całą wspaniałością obchód święta Matki Bożej z Guadelupe. Arcybiskup Diaz celebrował w stołecznej bazylice pontyfikalną Mszę św., której wysłuchały setki tysięcy wiernych.

WCIĄŻ JESZCZE ZAŻARTE PRZEŚLADOWANIE. W Rosji Sowieckiej szaleje coraz gwałtowniej prześladowanie religijne. Na Ukrainie komisariat GPU zabronił listonoszom doręczać jakichkolwiek listów adresowanych do tamtejszych księży, lub do gmin wyznaniowych. W same święta Bożego Narodzenia osadzono w więzieniu wielu księży katolickich, by uniemożliwić im odprawianie nabożeństw.

W Mikołajewsku został rozstrzelany duchowny prawosławny oraz 6 włościan, którzy stanęli w obronie cerkwi. Kiedy gromadka bezbożników zbliżyła się do bram świątyni ażeby zdjąć dzwony, włościanie pobili i rozpędzili napastników nie pozwalając im wejść do cerkwi.

Nawet i żydom, którzy odegrali najważniejszą rolę w roznieceniu rewolucji, nie dzieje się zbyt dobrze, bo oto w Odesie dostało się do aresztu 400 religijnych sjonistów, a w Moskwie władze rozwiązały istniejące przeszło 30 lat żydowskie stowarzyszenie oświatowe.

CHINY W DNIU JUBILEUSZU OJCA ŚW[IĘTEGO] W całych Chinach katolicy obchodzili uroczyście dzień jubileuszu Ojca Św[iętego] Delegatowi Apostolskiemu wręczono 10.000 złotych dolarów jako dar jubileuszowy dla Papieża. W Pekinie pod przewodnictwem arcybiskupa Constantiniego odbyło się uroczyste nabożeństwo z licznym udziałem przedstawicieli najwyższych władz wojskowych i cywilnych oraz korpusu dyplomatycznego, władz szkół wyższych i katolickich organizacji szkolnych. Tegoż dnia po południu katolicy urządzili wielką manifestację przed pałacem delegata papieskiego.

SPOSOBY ŁOWIENIA DUSZ DLA CHRYSTUSA W CHINACH. Misja Katolicka w Tatung, powierzona opiece OO. Misjonarzy, otworzyła specjalny lokal informacyjny dla Chińczyków, którzy pragną poznać naukę chrześcijańską, a nie są jeszcze zdecydowani przyjąć wiarę katolicką. W lokalu tym znajduje się jeden z misjonarzy, który udziela zapytującym wszelkich wyjaśnień i wskazówek na temat religii katolickiej.

Misja ta bardzo pożyteczna zdołała w krótkim czasie rozwinąć szeroką działalność i posiada już zorganizowaną Akcję Katolicką.

JAK PROTESTANCI CZYTAJĄ BIBLIĘ. W mieście amerykańskim Lowell urządzili tamtejsi mieszkańcy wyścig w czytaniu Pisma Św[iętego]. Zespół, który się podjął zdobycia rekordu, składał się z kilku mężczyzn, kobiet i dzieci. Najstarszy członek tej grupy liczył 79 lat a najmłodszy - 15. Czytanie odbyło się bez przerwy, przy czym członkowie zespołu kolejno zasiadali do niego, wprost chwytając z ust ostatni wyraz czytającego i ciągnąc słowa Pisma Św[iętego] dalej. Grupa tych półgłówków zdołała przepaplać cały Nowy Testament w ciągu 16 godzin, nazywając ten niewłaściwy dowcip rekordem światowym!

PRZYGOTOWANIA DO MIĘDZYNARODOWEGO KONGRESU EUCHARYSTYCZNEGO W KARTAGINIE. W międzynarodowym kongresie eucharystycznym w Kartaginie (od 7 do 11 maja [1930] r.) weźmie udział 60 biskupów francuskich i 2.000 księży francuskich. Pielgrzymki zgłaszane są ze wszystkich części świata. W Stanach Zjednoczonych przygotowany będzie specjalny parowiec dla uczestników kongresu. Przedstawicieli przyślą również Chiny i Indie oraz Afryka środkowa. Arcybiskup z Sydney (Australia), Mgr. Kelly, wyraził nadzieję, że uda mu się przybyć na kongres.

Znaczna część pielgrzymów zostanie umieszczona w Tunisie. Tramwaj elektryczny, kursujący miedzy Tunisem a Kartaginą, będzie zamienieniony na pociąg, celem szybszego przewozu pątników. Wielu żydów i mahometan, a wśród innych również i bey Tunisu, oddało swoje wille do dyspozycji komitetu organizacyjnego na czas kongresu dla pomieszczenia w nich pielgrzymów.

Ponieważ katedra w Kartaginie jest zbyt mała, by mogła pomieścić oczekiwane tłumy., więc główne uroczystości odbędą się w amfiteatrze. Po kongresie znaczna część pielgrzymów uda się prawdopodobnie do Bona w Algierze, by wziąć udział w uroczystościach ku czci św. Augustyna, w dawnej rezydencji świętego Doktora Łaski.

U nas

OGÓLNO-POLSKI KONGRES EUCHARYSTYCZNY. Poznań, kolebka chrześcijaństwa w Polsce, urządza wielki Kongres Eucharystyczny, na który zgromadzi się Najdostojniejszy Episkopat oraz przedstawiciele różnych warstw społecznych z całego kraju; przybyć też mają nasi rodacy z Ameryki i Francji, Niemiec itd., aby obecnością swą brać żywy udział w życiu i ruchu katolickim w Polsce. Kongres odbędzie się w dniach od 26 do 29 czerwca [1930] r.

Cała Polska winna przygotować się godnie na dni Św[iętej] Eucharystii, całej bowiem ojczyźnie naszej trzeba się odrodzić w Chrystusie, do czego przyczynić się może bardzo Ogólnopolski Kongres Eucharystyczny w Poznaniu.

DO KARTAGINY! Kancelaria Prymasa Polski w Poznaniu organizuje pielgrzymkę na Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny w Kartaginie. Pielgrzymka wyjeżdża około 1 maja [1930] r. z Katowic. W drodze powrotnej przewidziany pobyt w Palermo, Neapolu, Rzymie, Florencji i Wenecji. Koszty wynosić będą przypuszczalnie około 1600 złotych od osoby.

Zgłoszenia pisemne przyjmuje Kancelaria Prymasa Polski, Poznań ul. Ostrów Tumski 1. Bliższych informacji udziela ks. dyr. Czeszewski, ulica Ostrów Tumski 9.

KINA KATOLICKIE W ŁODZI. Łódź posiada już obecnie dwa kina katolickie, które cieszą się wielkiem powodzeniem, a wkrótce przybędą jeszcze dwa. Jedno zakłada towarzystwo "Przyszłość" przy ulicy Dworskiej w specjalnie wybudowanej sali. Ze wzlędu na to, że dzielnica ta (Bałuty) jest szczególnie upośledzona pod względem kulturalno-oświatowym, a warunki społeczno gospodarcze ułatwiają szerzenie się niemoralności, nowa placówka katolicka na tym terenie będzie miała szczególne zadanie do spełnienia.

Drugie kino katolickie powstanie przy ul, Gdańskiej 111 w sali diecezjalnego Związku Młodzieży Polskiej.

WYSTAWA MISYJNA W LUBLINIE. W początkach stycznia odbywała się w Lublinie wspaniała wystawa misyjna, urządzona przez Lubelski Instytut Misyjny. Zbiory różnych okazów umieszczono w siedmiu wielkich salach; znajdowały się tam cenne zabytki literatury i sztuki pogańskiej.

Wystawa lubelska przyniosła dużo korzyści sprawie misyjnej, a ze wszystkich dotychczasowych wystaw tego rodzaju była najbogatszą w treść i najliczniej uczęszczaną przez tłumy inteligencji oraz wieśniaków z okolicznych miejscowości.

ODCZYTY DLA INTELIGENCJI W ŁOMŻY. Wskutek starań J.E. ks. biskupa [Stanisława] Łukomskiego, profesorowie seminarium duchownego w Łomży zorganizowali szereg odczytów dla inteligencji na temat najważniejszych zagadnień religijnych. Na wstępie J.E. ks. biskup Łukomski serdecznie przemówił do licznie zgromadzonej inteligencji.

Odczyty odbywać się mają każdej niedzieli w sali seminarium duchownego o godz. 5 po południu.

PISMO KATOLICKIE NA WOŁYNIU. J.E. ks. biskup [Adolf] Szelążek założył nowe pismo tygodniowe pt. "Życie Katolickie". Wołyń jest terenem wyjątkowym, gdzie trzeba obmyślać działalność zgodną z duchem i zwyczajami naszej ziemi kresowej. Nowe pismo, jako siewcę ducha katolickiego i polskiego, przyjęto w diecezji z wielką radością. ("Rycerz Niepokalanej" czeka na podanie adresu Redakcji "Życia" i na egzemplarze zamienne).

PRAGNĄ, BY ICH PO ŚMIERCI PALONO. Co pewien czas departament Sanitarny Min. Spraw Wewnętrznych występuje z projektem ustawy o budowie krematorjów, nie zważając na to, że w Polsce brak jest obecnie co najmniej 200 tys. mieszkań, większość miast w państwie nie ma kanalizacji ani łaźni, a ludność żyje w bardzo niehigienicznych warunkach - tak jak gdyby dla zdrowia najważniejsze było wybudowanie pieców do smażenia nieboszczyków. A kosztuje piec taki około miliona złotych... Opinia katolicka w Polsce bardzo stanowczo i ostro parokrotnie: wypowiedziała się przeciwko temu pomysłowi. Palenie ciał zmarłych sprzeciwia się wyraźnie zasadom Kościoła katolickiego, katolicy zaś obu obrządków stanowią przeważającą większość obywateli Rzeczypospolitej i ich stanowisko żadną miarą przez nikogo lekceważone być nie może. To też spodziewanym się, że projekt ten barbarzyński i właściwy tylko dzikim narodom Wschodu albo naśladowcom tychże nie znajdzie zwolenników wśród ludzi rozsądnych i trzeźwo patrzących w przyszłość.