SPRAWY POLSKIE

W Warszawie ma być wzniesiony pomnik Ojca Św[iętego] Piusa XI, pierwszego nuncjusza w odrodzonej Ojczyźnie i przyjaciela Polski. Pomnik ma stanąć na skwerze przy zbiegu ulic Piusa XI i Mokotowskiej.

Tekę ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego objął p[an] Wacław Jędrzejewicz, dotychczasowy wiceminister skarbu.

Rada Ministrów zniosła postępowanie doraźne przed sądami powszechnymi, które obowiązywało od września 1932 r.

W dniu 1 stycznia r. [1934] ludność stolicy Polski wynosiła 1 milion 200 tysięcy mieszkańców.

Na rynku pieniężnym polskim pojawią się nowe stuzłotówki w miejsce starych z wizerunkiem T[adeusza] Kościuszki. Nowe banknoty, koloru brązowego, opatrzone są wizerunkiem księcia J. Poniatowskiego, i drukowane na cięższym papierze ochronnym, przypominającym papier banknotów 20-złotowych.

Polska wyprawa alpinistyczna w Andy (Ameryka Płd.) zdobyła przez nikogo jeszcze nie osiągnięty szczyt Mercedario, o wysokości 6770 m. W parę dni później polscy turyści zdobyli najwyższy szczyt gór Andów, Aconcagua (7020 m), ustanawiając w ten sposób nowy rekord dla Polski.

Tegoroczną państwową nagrodę muzyczną przyznano kompozytorowi Piotrowi Maszyńskiemu.

250 tysięcy dolarów zapisała na szpital Dzieciątka Jezus w Warszawie Zofia Lipińska, zmarła przed kilku laty w Chicago.

Polski statek "Cieszyn" uległ katastrofie w marcu [1934] r. podczas burzy koło wybrzeży Finlandii. Załogę i statek uratowano.

Przybyły do Gdyni trzy statki włoskie celem zabrania pierwszego transportu węgla polskiego dla kolei włoskich. Fakt ten pozostaje w związku z zamówieniem dla Polski 2 nowych statków trans-oceanicznych, które buduje włoska stocznia Montfalcone.

W Toruniu powstanie nowa radiostacja nadawcza o sile 30 kilowatów, wybudowana kosztem około 540.000 złotych. Uruchomienie ma nastąpić w końcu [1934] roku.

W roku 1933 wywieziono z Polski zagranicę ogółem 1.138.932 centnarów cukru.

Filateliści, czyli zbieracze znaczków pocztowych, zjadą się w maju w Katowicach ze wszystkich państw słowiańskich. Odbędzie się wtedy kongres filatelistów i wystawa znaczków.

Trzy czwarte naszego obrotu handlowego z zagranicą idzie obecnie morzem przez Gdynię i Gdańsk.

Nowe rozporządzenie ministra spraw wewn[ętrznych], wydane w porozumieniu z ministrem spraw wojskowych, zakazuje hodowli i utrzymywania gołębi w pasie granicznym na obszarze województw: białostockiego, wileńskiego, nowogródzkiego, poleskiego, wołyńskiego i tarnopolskiego. Wedle tego rozporządzenia, zakazana jest hodowla gołębi wszelkiego rodzaju.

Przy budowie toru kolejowego Kraków-Miechów natrafiono na szereg zabytków przedhistorycznych. Między innymi znaleziono: dwa dłuta kościane, dwie siekiery oraz kilka garnków.

Polskie koleje państwowe przewiozły w roku 1933 - 4.315.400 ton towarów.

Jak wynika z liczby wydanych kart łowieckich, w Polsce jest około 50.000 myśliwych.

Wskutek nieostrożnego obchodzenia się z ogniem we wsi Komiary na Polesiu wybuchł pożar, który zniszczył około 100 domów mieszkalnych wraz ze wszystkimi zabudowaniami.

W jednej wiosce pod Kaliszem przyjęto na nocleg żebraka. Rano stwierdzono, że nie żyje. Śledztwo wykazało, iż to jest Aleksy Kurpów, były generał wojsk carskich. Rewolucja zmusiła go do opuszczenia Rosji i w Polsce zakończył życie jako żebrak.

ZE ŚWIATA

W Rumunii dało się odczuć trzęsienie ziemi w okręgu Prahowa. Wskutek wstrząsów utworzyła się szczelina długości 250 m. Musiano opróżnić 20 domów i 2 fabryki z powodu obawy groźniejszych wstrząsów.

W miejscowości Pristina w Jugosławii runęła olbrzymia ściana skalna, grzebiąc 60 robotników, z których tylko 6 zdołano uratować.

W Austrii wprowadzono tramwaj bez szyn (fot. 1).

W dniu 1 maja otwarte zostanie w Paryżu pierwsze na świecie kino plastyczne (obrazy będą dawały wrażenie pełnej trójwymiarowości).

Na wieży Eiffla w Paryżu umieszczono termometr długości 160 m, który świecąc przez całą dobę czerwonym światłem, pozwala z każdego punktu Paryża odczytać temperaturę.

Inżynier holenderski, Strutt, zbudował radiowy przyrząd wysyłający, który działa zupełnie bez anteny.

W pociągach pospiesznych na linii Londyn-Newcastle urządzono pokoje, w których można załatwiać korespondencje. Wystarczy tylko powiedzieć treść listu do dyktafonu, tj. przyrządu, który w rodzaju telefonu przenosi słowa od nadającego do piszącego na maszynie, i sprawa zostaje odpowiednio załatwiona.

Czechosłowacki klub turystyczny sprowadził do Tatr słynne psy z klasztoru na górze św. Bernarda, zaprawione do poszukiwania ofiar nieszczęśliwych wypadków w górach. Po zaznajomieniu się z terenem tatrzańskim, rozpoczną swa pożyteczną działalność.

Liczba Polaków na Litwie wynosi 250 tys. osób.

Koronacja cesarza Mandżurii Pu-Ji odbyła się 1 marca [1934] r. Przybrał on nazwę Kang-Tok ("Pokój i cnoty").

Olbrzymi pożar zniszczył w marcu [1934] r. miasto portowe Hakodate w Japonii, liczące 200 tysięcy mieszkańców. Około 80% domów spłonęło, w tym ważniejsze gmachy, a nawet elektrownie. Ofiarami płomieni padło przeszło tysiąc zabitych i rannych. 150 tysięcy osób bez dachu nad głową. Panika wśród pogorzelców wielka; tysiące osób chciało wskoczyć do morza, do czego nie dopuściła akcja policji. Brak żywności. Komunikacja przerwana.

Pewien Japończyk przepisał Pismo Święte na kawałku papieru, mającego 52 cm długości i 78 cm szerokości. Podziwienia godna cierpliwość!

W południowo-wschodniej części Transvaalu (Afryka) odkryto nowe pokłady złota, uznane za najbogatsze spośród złóż odkrytych w ostatnich latach. Obszar ich wynosi 160 km.

Jeden z najbogatszych plantatorów w Brazylii, Henle, ofiarował 2 i pół miliona franków na zwalczanie trądu. Przyczyną tego wspaniałomyślnego daru jest to, iż jedyny jego syn, w czasie swej podróży po świecie, zaraził się tą straszną chorobą.

W Chicago (Stany Zjedn.) wybudowano pierwszy pociąg pospieszny z aluminium (fot. 2). Pociąg ten, składający się z 3 wagonów, waży tyle, co jeden wagon pulmanowski. Rozwija szybkość 110 mil ang. na godzinę (około 176 km).

Amerykański inżynier-lotnik Jerzy de Beeson skonstruował samolot, utrzymujący się w powietrzu i manewrujący bez pilota, jedynie przy pomocy specjalnego mechanizmu, uruchomionego falami radiowymi.

Pewien Amerykanin wynalazł maszynę do pisania dla niewidomych. Posiada ona tylko sześć klawiszy. Cały alfabet oparty jest na systemie pisma dla niewidomych Braillea.

W Birmingham (Stany Zjedn.) wybuchł straszny pożar. Pastwą płomieni padło szereg budynków wartości około 3 i pół miliona dolarów. 39 strażaków odniosło ciężkie poparzenia.

W porcie La Libertad (Ameryka Środkowa) nastąpił straszny wybuch 250 skrzyń z dynamitem. Większość budynków w porcie uległa całkowitemu zniszczeniu, śmierć poniosło przeszło 250 osób, przeważnie robotników; liczba rannych wynosi około tysiąca. Osiedle robotnicze, położone przy porcie, a składające się przeważnie z drewnianych domków, zniszczone zupełnie.

Ameryka zakupiła w Polsce 100.000 ton żyta.

Uczeni amerykańscy w Waszyngtonie zamierzają w czerwcu [1934] r. dokonać nowego lotu do stratosfery na wysokość 24 tysięcy metrów.

Na rzece Jang Se Kiang w Chinach na skutek eksplozji powstał na pasażerskim statku pożar. W rezultacie okręt poszedł na dno, a 170 pasażerów i załogę pochłonęły fale rzeki.

Prof. Moodie - Amerykanin ze szkoły aeronautycznej w Georgia Tech zbudował samochód dwukołowy (fot. 3) ze sterami powietrznymi.

Do Stanów Zjednoczonych wyjechał pierwszy po wielkiej wojnie ambasador sowiecki.

W Kalifornii udało się jednemu ogrodnikowi wyhodować drogą krzyżowania szczepionek drzewo, które rodzi jednocześnie śliwki, migdały i morele.

Największą na świecie przestrzenią gruntów, należącą do jednego człowieka, jest posiadłość wielkiego hodowcy bydła w Australii, Sindoya Kidmana, zwanego "królem hodowców". Posiadłość jego obejmuje 63.120 km [kw]. A zatem o kilka tysięcy km [kw] więcej, niż województwa warszawskie i wołyńskie razem wzięte.

W Azji Mniejszej, między Hajfą a stolicą Afganistanu Kabulem, kursuje samochód, który zamiast benzyny używa gazu z węgla drzewnego. Ten nowy środek komunikacyjny jest tańszym w stosunku do aut opatrzonych benzyną o 60%.

Na wyspie Lemnos włoska szkoła archeologiczna odkopała w [1933] r. miasto przedhistoryczne. Mury domów były wielkie i grube. Z dwu stron głównej ulicy znajdowały się małe forty. Szerokość ulicy wynosiła od 2 m 30 cm do 3 m 55 cm. W jednym z domów znaleziono talerze o średnicy 20 cm, kawałki krzemienia, małe szpilki z brązu, włócznie z ostrzami z brązu, młotki z kamienia. W innym domu znaleziono znaczną ilość dzbanów, filiżanek, wazy, piec okrągły. Na dzbanach widać jeszcze rysunki ozdobne.