Iskierki

Sprawy polskie

Rozporządzenie Ministerstwa Oświaty kasuje w przyszłym roku szkolnym dotychczasową I i II klasę gimnazjalną. Równać się one będą 5 i 6 oddziałowi szkoły powszechnej. Nazwę I kl. gimnazjalnej otrzyma dotychczasowa klasa III.

Ministerstwo sprawiedliwości notuje stały wzrost procesów wytaczanych w sądach polskich. W [1932] roku liczba procesujących się doszła do rekordowej liczby - 9 milionów. - Mają ludziska czas i pieniądze, ale brak im niestety, miłości bliźniego. Smutne to bardzo!

Ludność Polski w roku zeszłym [1932] wzrosła o 1.500.000. Jest to stosunkowo największy przyrost ze wszystkich krajów.

Polska posiada 4.066 instytucji pocztowych, czyli jedna wypada na 7900 mieszkańców i na 95.5 km. kwadratowych.

W roku [1932] wywóz cukru z Polski wynosi 64.002 ton. Głównym odbiorcą naszego cukru jest Anglia.

D. Jerzy Schutkowski wynalazł nową maszynę do czytania, która polega na tym, że drukowane pismo przekształca się w dźwięki.

Rybak Miętki wyłowił z jeziora Świdno pod Czerskiem 12,5 kilogramowego karpia, co jest rzadkością.

Według ostatnich statystyk, liczba żydów na całym świecie wynosi około 15 milionów. Polska posiada procentowo najwięcej w świecie żydostwa, bo prawie 3 miliony, podczas gdy w Palestynie jest ich zaledwie 150.000.

W Wielki Piątek, jako w 1900-ną rocznicę śmierci Zbawiciela, odbyły się w kraju uroczyste nabożeństwa. Rząd polski polecił skrócić urzędowanie o dwie godziny.

We wschodniej Małopolsce, a może i gdzie indziej, pokazali się agenci, którzy namawiają ludzi na jakieś zagraniczne pożyczki długoterminowe. Przestrzegamy przed takimi agentami, gdyż są to oszuści.

Ze świata

Francuski inż. J. Archer (czyt. arszé) zbudował wiszącą łódkę zamkniętą (patrz fot. 1, z lewej), która przy pomocy elektrycznego motoru i śmigła mknie po powietrznych szynach z szybkością 250 km na godzinę.

Olbrzymiej wielkości (5 i 3,95 m) wskazówki zegara zostały umieszczone na zegarze wieżowym w Boligny. Poruszane będą miniaturowym motorem, wagi 1,5 kg. Stojące wskazówki i motorek, który trzyma w ręce mechanik, widzimy na fot. 1, z prawej.

W Pradze Czeskiej otwarto bibliotekę dla ociemniałych. Biblioteka posiada 2.500 najlepszych dzieł literatury czeskiej i obcej. Słynny uczony prof. Pikard przygotowuje dwa nowe loty do stratosfery w celach naukowych. Jeden, lot nastąpi w Ameryce, a drugi, w którym weźmie udział sam prof. Pikard, odbędzie się w Europie, w Belgii.

Szwajcarski budowniczy samolotów, Donat Gugnard zbudował jednopłatową awionetke (mały samolot), wagi zaledwie 160 kg, zaopatrzoną w dwucylindrowy motor U.A.G o sile 20 koni parowych. Awionetka ta rozwija szybkość 80-100 km na godzinę. Koszt jej wyrobu nie jest większy, niż zwykłego motocykla z wózkiem.

Za pomocą aparatu krótkofalowego, który powoduje palenie się przewodników elektrycznych na znacznej odległości, inż. van den Stegenburg, z odległości 12 km. wysadził w powietrze ładunek prochu.

Pewien więzień w Marsylii napisał na znaczku pocztowym wartość:i 50 centimów 3000 lit[er]. Został on jednak pobity przez kolegę z Lipska, który na takim samym znaczku napisał 6000 liter. Oczywiście, że literki te można czytać tylko przy pomocy mocno powiększających szkieł.

Dwaj dziennikarze, Rudolf Preuss i Mario Feil de Brentani zbudowali minjaturowy wagon kolei żelaznej latającej, który posiada skrzydła zwijane.

Obecny rząd niemiecki zamienił "dawniejsze barwy republikańskie: czarno-biało-złote używane na emblematach państwowych, na barwy cesarskie: czarno-biało-czerwone.

Trzej uczniowie wyższych klas gimnazjum augsburskiego zbudowali własnymi siłami samolot typu dwupłatowcowego; długość wynosi 5 m, rozpiętość skrzydeł 7 m. Samolocik kosztuje zaledwie 300 marek niem. (około sześćset złotych).

O. Julian A. Nieuwland, profesor nauk przyrodniczych w Ameryce, wynalazł lakier, który natychmiast pod pędzlem schnie i nie daje się już usunąć przy pomocy żadnych środków chemicznych, jest nieprzemakalny i wytrzymuje żar do 150°C.

Inżynier H. Harstman wynalazł aparat, coś jakby peryskop - oko podwodne - przy pomocy którego można badać dno morskie, nie potrzebując samemu zagłębiać się w morze.

Największe organy świata przeznaczone do papieskiego instytutu muzyki kościelne; będą ustawione w sali Grzegorza XIII. Organy te obsługiwane są elektrycznością, na 5 manuałów, 112 registrów. Organy ofiarowała bogata amerykanka p. Justyna Warda z N[owego] Jorku.

Biblioteka watykańska zawiera 400.000 książek, 53.000 rękopisów i 8000 kosztownych rycin.

Państwa: Kanada, Norwegia i Sowiety poleciły umieścić na górze lodowej pod 87°45" szerokości geogr. olbrzymi zegar (patrz fot. 2, z lewej), któryby wszystkim ekspedycjom udającym się do bieguna północnego wskazywał dokładny czas. Jasno oświetlony zegar odda wielkie usługi szczególnie w czasie zimy, kiedy to nad biegunem słońce wcale nie wschodzi.

W berlińskim akwarium znajduje się wspaniały okaz jaszczura (patrz fot. 2, z prawej), który cieszy się wyjątkowymi przywilejami. Może on dowolnie opuszczać swoją klatkę i spacerować po schodach, w czym nabrał dużej wprawy.

W Nowym Yorku istnieje dźwig, obsługujący 42 piętra jednego z drapaczy chmur; na on posiadać szybkość 300 mtr. na minutę. To też jest w stanie podnieść się do 42 piętra gmachu w ciągu 50 sekund. Przez cały dzień dokonuje się tą windą 400 przejazdów, a więc - nowy rekord.

Kenneth Benson - student szkoły średniej w Winchester w Ameryce, zdobył na konkursie kulinarnym (kucharskim) pierwsze miejsce o które wraz z nim ubiegało się też 33 dziewcząt.

Kalifornii używają olbrzymiej wielkości pługa, który ma tak duże ostrze, że robi bruzdy 90 do 100 cm. głębokie i 1 mtr. szerokie. Nawracanie pługa odbywa się przy pomocy siły hydraulicznej. Ciągnie go aż 3 traktory. Na dzień może zorać 2 hektary.

Zachodnia połać Algieru została dotknięta plagą szarańczy. W jednym okręgu w przeciągu 5 dni zebrano 15 ton tego robactwa. Największą pomocą w niszczeniu szarańczy są psy. świnie. Trzoda 400 świń wypuszczona na pole, które zniszczyła szarańcza, zjadła w jednym dniu 2 tonny tych owadów.

Na północ od Porto Rico natrafiono na największą głębię morską, sięgającą 13.411 m Dotychczas największą znaną głębokością było 10.363 m.

Z powrotem będzie zaprowadzony język łaciński w bolszewickich szkołach średnich, stąd usunięto ten przedmiot nauki po rewolucji.

Największy sterowiec powietrzny świata, amerykański "Akron" (patrz fot. 3) długi 240 m spadł podczas burzy do oceanu. Przybyły z pomocą okręt niemiecki uratował tylko 3 osoby, reszta w liczbie 71 osób utonęła.

Łódka | wskazówki zegara

[Fot. 1: (z lewej) Francuski inż. J. Archer zbudował wiszącą łódkę zamkniętą; (z prawej) ogromne wskazówki zegara umieszczone na zegarze wieżowym w Boligny.]

Zegar | jaszczur

[Fot. 2: Zegar na górze lodowej i jaszczur w berlińskim akwarium.]

Sterowiec powietrzny

[Fot. 3: Największy sterowiec powietrzny świata, amerykański "Akron", spadł podczas burzy do oceanu.]