Iskierki

Ze świata

Rozbił się i doszczętnie spłonął największy sterowiec (balon) świata, angielski "R 101", mimo że zaopatrzony był we wszelkie możliwe środki ochronne. Pasażerowie w liczbie 46 osób - wszyscy spłonęli. Ocalała tylko część załogi. Katastrofa nastąpiła wśród nocy...

Mussolini surowo zakazał kobietom palenia papierosów w lokalach publicznych. Pierwszą ofiarą tego zakazu była mediolańska artystka Maria Alessandri, która za zapalenie papierosa w restauracji zapłaciła karę 200 lirów.

Tegoroczny zbiór pomarańcz i cytryn we Włoszech należy do największych, jakie kiedykolwiek pamięta ten kraj. Ogólnie ocenia się na blisko 9 milionów centnarów. W poprzednim roku zbiór ten wynosił tylko 6 milionów centnarów.

Celem zwalczania bezrobocia, rząd włoski otworzył nowe roboty publiczne: naprawianie dróg. Przy robotach tych znajdzie zatrudnienie 160 tysięcy ludzi.

Ludność Włoch wynosi obecnie 41.500.000. Największymi miastami są: Neapol 980.000, Mediolan 972.009, Rzym 931.000 mieszkańców.

Podobno Wenecja sprzykrzyła już sobie gołębie na placu św. Marka. Krążą pogłoski, że w najbliższym czasie gołębie będą wygubione...

W Luneville (Francja) nastąpił wybuch w składzie amunicyjnym, w którym znajdowało się 27 tysięcy granatów i 400 skrzyń amunicji do karabinów maszynowych.

Szef francuskiego sztabu generalnego generał Weygand zapowiada na przyszły rok olbrzymie manewry, w których ma wziąć udział dwukrotnie tyle wojska, jak w roku obecnym. W tym roku wzięło udział w manewrach 100.000 żołnierzy i 400 samolotów.

W Anglii podczas lotu podają herbatę z konfiturami i ciastkami Taka "latająca" herbatka kosztuje jednak 2 funty i 2 szylingi (90 zł).

W Brukseli (Belgia) założono "Ligę ciszy", która zamierza doprowadzić do tego, aby od godz. 10 wieczorem do 7 rano panowała - w mieście - cisza. Przekroczenie tego zakazu byłoby surowo karane.

Jedna z nowych dzielnic miasta Lipska rozbudowuje się tak, jak widzimy na fot. 1.

W Moskwie brukują ulice płytami cmentarnymi, które władze bolszewickie zabrały z cmentarzy w Moskwie.

W Tadżykistanie (Rosja) skutkiem trzęsienia ziemi siedem miejscowości uległo zupełnemu zniszczeniu, 175 osób zabitych, z górą 300 rannych, 1200 rodzin pozostało bez dachu.

W Rosji powrócił dawny zwyczaj: noszenia długich bród i wąsów z powodu braku mydła i brzytew.

W Rosji ogłoszono dekret, na mocy którego robotnikowi nie wolno dobrowolnie porzucić lub nawet zmienić miejsca pracy. Na zebraniu robotników fabryki "Krasnyj Trieugolnik" jeden z mówców oświadczył: - Co tu długo gadać! Zrobiono z nas białych niewolników i już!

Na pograniczu polskim po stronie sowieckiej, naprzeciw Wilejki, koło strażnicy Kłobuszany, rozegrała się straszna scena polowania i masowego mordu ludzi bezrobotnych przez oddział GPU. Ofiarą pogromu padła większa grupa włościan, usiłujących zbiec z raju sowieckiego do Polski w liczbie 150. Pościg, strzelanina i okropne krzyki niewinnie mordowanych słychać było po naszej stronie przez kilka godzin.

W Ameryce, w fabryce prochu Alaska Pulver eksplodowało 5 tysięcy funtów dynamitu. Kilka osób zaginęło, wiele odniosło rany. Wybuch zniszczył fabrykę i wyrządził wielkie szkody w całej okolicy.

Amerykańskie towarzystwa lotnicze zapowiadają, że w niedalekiej przyszłości będziemy samolotem latać z szybkością 960 kilometrów na godzinę.

W Nowym Jorku jadają drugie śniadanie pod obłokami: na tarasach restauracyjnych, zakładanych na dachach "drapaczów chmur".

Straszny huragan nawiedził San Domingo. Dotychczas stwierdzono 5 tysięcy zabitych i 15.000 rannych i chorych. Szkody wyrządzone przez huragan obliczają na 15 milionów dolarów.

W Mandżurii szerzy się dżuma; pomimo przedsięwzięcia środków zaradczych. Tereny te są nawiedzane co 10 lat przez dżumę.

Państwowy urząd statystyczny w Tokio ogłosił, że w ciągu ostatnich 13 lat było w Japonii 17.750 trzęsień ziemi.

Sprawy polskie

Na przestrzeni Warszawa-Paryż zostały włączone wagony największego luksusu, tak zwane "Pociągi błękitne". Każdy taki wagon jest przeznaczony tylko dla 10 podróżnych.

Z dniem 1 lipca [1930] r. weszło w życie w całej Polsce rozporządzenie o miarach i wagach, zabraniające używania włók, dziesięcin, morgów, prętów, łokci itp. jako miar pola przy umowach o sprzedaż lub dzierżawy, pod karą 100 zł i aresztu do 6 tygodni. Prawną miarą powierzchni pola jest 1 m kwadratowy; 1 ar, tj. 100 m kwadr.; 1 hektar (100 arów), tj. 10.000 m kwadr. (Hektar niecałe dwie morgi).

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych użyło do nowych książeczek paszportów zagranicznych, specjalnego papieru, uniemożliwiającego fałszerstwa.

Z okazji 100-letniej rocznicy powstania listopadowego wyjdą nowe znaczki pocztowe. Na znaczkach umieszczono symboliczny rysunek, przedstawiający dwóch żołnierzy idących do ataku z napisem: "29 XI 1930 - Grochów, Ignanie".

W Warszawie uruchomiona została pierwsza stacja telefonów automatycznych.

Obserwatorium warszawskie nabyło w Amsterdamie za cenę 15.000 zł mikrofotometr, czyli instrument do mierzenia natężenia światła gwiazd.

Przy odnawianiu kościoła Wszystkich Świętych w Warszawie znaleziono na strychu obraz, który zdaniem prof. Rutkowskiego jest malowany przez słynnego Rembrandta (wiek XVII) i przedstawia wartość ok. 800.000 zł.

Między Warszawą a Łodzią została przeprowadzona podziemna linia telefoniczna, czyli kablowa.

Nad Poznaniem przeszła straszna burza, wyrządzając dotkliwe straty materialne. Na linii Poznań - Wągrowiec woda podmyła w dwóch miejscach tor kolejowy, nadto zerwała tamę stawu, należącego do jednego z młynów.

We wrześniu po raz drugi w tym roku zakwitły w Gnieźnie krzewy bzów, a w majątku Leśniowo kilka drzew wiśniowych.

Liczba zwiedzających tegoroczne Targi Wschodnie we Lwowie przekroczyła 165.000 osób.

W Katowicach wybudowano zakład badania żywności. Koszt wyniesie około 800.000 zł.

Miasto Wilno liczy 192.629 mieszkańców. Stosunek procentowy poszczególnych narodowości przedstawia się następująco: Polaków - 55,6%, Żydów - 35,8%, Rosjan - 5,9%, Litwinów - 1,3%, Białorusinów - 0,6%, i innych narodowości - 0,8%.

We wsi Zagórze na Wileńszczyźnie dwaj bracia Jan i Antoni Domańscy podczas robót polnych wykopali dwa garnki, wypełnione monetami złotymi i srebrnymi z XVIII i XIX wieku. Znalezionym skarbem zainteresowały się władze i urząd konserwatorski w Wilnie.

W Chełmie spaliła się fabryka tutek do papierosów, przy czym spłonęła część hotelu Angielskiego. Straty wynoszą ponad ćwierć miliona złotych.

Trąba powietrzna w Sokalskim (Młp.) zniszczyła 42 budynki. Dorywcze obliczenia poniesionych szkód wykazują około 300 tysięcy zł straty. Zawiązano Komitet niesienia pomocy ludzkości dotkniętej klęską.

W Darachowie, pow. trembowelskiego, w tłum ludzi stojący przed kościołem, padł granat, i zranił 13 osób. Okazało się, że sprawcą tej zbrodni był parobek, Jan Tarnowicz.

"Król samochodowy" Ford bawił ostatnio w Niemczech, gdzie zwiedzał swoje fabryki. Miał i do Polski przyjechać i wybudować fabrykę w Bydgoszczy, ale jak dotychczas (2 paźdz.) jeszcze go w Polsce nie ma.

Lipsk

[Fot. 1: Rozbudowa Lipska.]