[okładka, s. IV]W cyklu artykułów o wielkich budowlach Nadodrza w ramach Planu 6-letniego poruszyliśmy także i ogólne zagadnienia tej największej w naszych dziejach inwestycji narodowej. Inwestycji, zmieniającej z gruntu nasz profil ekonomiczny. Oto z państwa rolniczego o bardzo słabo rozbudowanym przemyśle - w dodatku przemyśle w olbrzymim procencie pozostającym przed wojną w ręku kapitału obcego - stajemy się państwem przemysłowo-rolniczym.

Ważny jest nie tylko sam Plan w sensie danych cyfrowych w sensie globalnych zamierzeń. Ważny jest także z uwagi na rozmieszczenie terytorialne poszczególnych inwestycji, szczególnie w dziedzinie przemysłu. Polska przed wojną przedstawiała dziwną mapę przemysłową. Oto przemysł skupiał się w kilku rejonach, jak Śląsk i Łódź, a jednocześnie olbrzymie połacie kraju pozostawały w stanie ostatecznego zaniedbania. Stąd pochodził ów smutnej pamięci podział na Polskę A i Polskę B, a nawet C. Oczywiście, stan ten z konieczności trwał jeszcze i po wojnie. Dopiero zadania Planu 6-letniego dogłębnie przekształcają dotychczasową wadliwą strukturę geograficzno-gospodarczą naszego kraju. Jeszcze bowiem w r. 1949 dwie trzecie pracowników zatrudnionych w przemyśle przypadało na jedną piątą powierzchni kraju, głównie więc na województwa łódzkie, wrocławskie, opolskie i katowickie. Inwestycje Planu 6-letniego zmieniają ten stosunek. Tylko jedna trzecia globalnej sumy urządzeń przemysłowych obejmie tereny uprzemysłowione, pozostałe natomiast dwie trzecie zużyte będą dla podniesienia gospodarki przemysłowej i rolnej terenów tzw. zacofanych.

W Planie 6-letnim powstały, powstają względnie jeszcze powstaną nowe, wielkie okręgi przemysłowe. Wymienić tu trzeba przede wszystkim okręg krakowski, gdzie wybudowanych zostanie 47 nowych wielkich zakładów przemysłowych, w tym takie, jak Nowa Huta, wielkie zakłady chemiczne produkujące benzynę syntetyczną, zakłady górnicze i hutnicze cynku oraz ołowiu, fabryki przemysłu bawełnianego, wielkie elektrownie tak cieplne, jak i wodne itd. itd. Część z tych zakładów już rozpoczęła pracę. Drugim ważnym ośrodkiem przemysłowym będzie okręg; warszawski, gdzie nacisk główny kładzie się na rozbudowę przemysłu metalowego, a więc fabryk narzędzi precyzyjnych, fabryk samochodów (Żerań) oraz przemysłu elektrotechnicznego. Wystarczy, jeśli powiemy, że ogólna liczba nowych zakładów przemysłowych wyniesie 32. Dalej nowy okręg przemysłowy stworzy się na Kujawach z głównym naciskiem na wytwórnie chemiczne. Powstaje silne centrum przemysłowe w częstochowskim, gdzie jedna po drugiej wyrastają i zaczynają produkcję nowe koksownie, zakłady metalurgiczne, kopalnie rud żelaznych, wapienniki, nie licząc pomniejszych za-kładów przemysłu lekkiego i średniego. I wreszcie okręg staropolski na ziemiach kielecczyzny zadymi kominami 30 nowych zakładów przemysłowych. Powiększą się kilkakroć Starachowice, powstanie cementownia, fabryka grzejników, fabryka kwasu siarkowego, tak ważnego środka chemicznego i wiele, wiele innych.

Oczywiście, fakt, że w tych okręgach powstaną nowe skupiska przemysłowe, nie przesądza o sprawie rozbudowy i aktywizacji gospodarczej województw takich jak rzeszowskie, białostockie, lubelskie. Tam też następuje rewolucja gospodarcza w stosunku do stanu sprzed wojny i pierwszych lat powojennych.