Z Rzymu

OJCIEC ŚW. PIUS XI O ZNACZENIU PRASY KATOLICKIEJ. Biskup z Rieti, który przed kilku dniami przyjęty był przez Ojca św. na prywatnej adjencji, opowiada, jak wielką wagę Papież przypisuje stanowi i rozwojowi prasy katolickiej. Gdy biskup opowiadał o swoim diecezjalnym tygodniku, liczącym 12.000 egzemplarzy nakładu, rozchodzących się wśród 110 parafij, Ojciec św. powiedział z największą żywością i naciskiem: "Utrzymujcie mocno czasopismo utrzymujcie je z największym nakładem sił; jest to najlepszy środek apostołowania, jaki można sobie wyobrazić".
Ojciec św. mówił w dalszym ciągu, że ze względu na wielkie zadanie prasy, nie należy się zniechęcać tymi lub owymi brakami, lecz podtrzymywać działalność dziennikarską i rozwijać ją.

PREZYDENT MIASTA NOWEGO YORKU W WATYKANIE. Mr. Walker, prezydent Nowego Yorku, jest katolikiem. W ubiegłym tygodniu Mgr, Burke, rektor Papieskiego Kolegjum amerykańskiego, przedstawił państwo Walkerów Ojcu św. Ojciec św. przyjął ich w swej prywatnej bibljotece i podarował panu Walkerowi medal złoty, zaś jego żonie złoty różaniec.

NAWRÓCONA SZWEDZKA LITERATKA U PAPIEżA. Ojciec św. udzielił prywatnej audjencji konwertytom pani Ochnfeldowej i jej synowi. Pani Ochnfeld sławna szwedzka konwertytka, żyje obecnie w Frascati, gdzie pisze dzieła o treści religijnej.

DAR DLA OJCA ŚW. Przemysłowiec amerykański z Milwaukee p. Ernest Miller zapisał w testamencie Ojcu świętemu sumę 50.000 dolarów do rozporządzenia wedle uznania.

Ze świata

RADJO NA USŁUGACH WROGIEJ KOŚCIOŁOWI PROPAGANDY. Wrogie dla Kościoła masońskie czasopismo "The Fellowship Forum" w Waszyngtonie, znane ze swych napastliwych wystąpień przeciwko katolikom i ze swej roli w Ku Klux Klanie, otworzyło własną radjową stację nadawczą.

FILM O PRZEŚLADOWANIACH MEKSYKAŃSKICH. W Ameryce w Los Angeles wyświetlony został 40 minutowy film, przedstawiający historję Meksyku. Film ten przedstawia najprzód staropogańskich Tolteków i Azteków, następnie rozwój kraju i - obecny jego upadek, spowodowany walką Obregona i Callesa z Kościołem.

WCZESNA KOMUNJA ŚW. DZIECI W HOLANDJI. Jak stwierdza rektor Th. Beckers, dyrektor Instytutu Misyjnego św. Piotra w Holandji, ścisłe przestrzeganie przez Holendrów polecenia Ojca św. Piusa X z r. 1911 o wczesnem przystępowaniu dzieci do Komunji św. pociąga za sobą w ostatnich latach stały wzrost powołań kapłańskich. Seminarja diecezjalne i liczne zabudowania klasztorne muszą być stale powiększane. Można z całą pewnością stwierdzić, że obecnie w Holandji 1 student teologji przypada mniej więcej na 200 mężczyzn wiary katolickiej.

STRAż NAD TEATREM W JAPONJI. Niedawno japońska cenzura, naogółl w kwestjach sztuki i literatury dość tolerancyjna, zabroniła wystawiania na scenie wszystkich sztuk Moliera. Zakaz uzasadnia tem, że Moliere szkodzi autorytetowi rodziców, że w sprawach ze starszymi zawsze trzyma stronę młodszych, że wyśmiewa się ze starszych, wypowiada się za emancypacją kobiet, pozwala służbie na nieobyczajne wystąpienia, szydzi z uczonych. To rozporządzenie trzeba brać z punktu widzenia japońskich zapatrywań na teatr, według których teatr ma być "szkołą cnoty". Inaczej u nas!

ARTYŚCI DRAMATYCZNI ODDAJĄ PUBLICZNIE HOLD SWEMU PATRONOWI. Lombardzka Federacja Katolickich Artystów Dramatycznych zorganizowała w tym roku w kościele św. Sebastjana w Medjolanie uroczyste nabożeństwo ku czci św. Genezjusza, patrona aktorów.

Pierwszy raz w Medjolanie, a może i we Włoszech - pisze o tej uroczystości "Italja" - zebrali się aktorzy zawodowi i amatorzy i w szczerej, pokornej gorącej modlitwie prosili Najwyższego za pośrednictwem swego Patrona i męczennika o błogosławieństwo dla pracy trudnej i niewdzięcznej. Wzruszający był widok tej gromady ludzi młodych i dojrzałych, ożywionych pragnieniem zaczerpnięcia sił u źródła Łaski. - Oby błogosławieństwo Najwyższego o które błagali uczestnicy nabożeństwa, spłynęło także i na nieobecnych i obdarzyło miłosiernem i ożywczem tchnieniem i tych wszystkich, którzy kochają teatr, widzą w nim wielką siłę kulturalną i starają się kierować ją do czystych źródeł "piękna i wychowania chrześcijańskiego".

TROSKA RZĄDU WŁOSKIEGO O MORALNOŚĆ. Włoski minister spraw wewnętrznych rozesłał do wszystkich prefektów prowincyj okólnik, w którym nakazuje czuwać nad filmami kinematograficznemi i wykluczać z programów wszelkie widowiska, mogące obrazić moralność publiczną. Nadużycia w tym względzie będą surowo karane na zasadzie art. 9 prawa policyjnego.

MUSSOLINI PRZECIWKO POJEDYNKOWI. Nowy włoski kodeks karny wypowiedział walkę pojedynkowi. Już samo przesłanie wyzwania pociąga za sobą karę 2.000 lirów. Jeżeli przebieg pojedynku jest bezkrwawy, kontrahenci podlegają karze 6-ciomiesięcznego więzienia. Zabójcy przeciwnika grozi 5-cioletnie więzienie.

CZESKIE SEKCIARSTWO A Y. M. C. A. W Pradze odbył się synod gmin Braci Morawskich. Podobnie jak czesko-słowacki kościół narodowy, sekta ta ciągnęła rozmaite zyski z agitacji, zwróconej przeciw katolicyzmowi. Obecnie, wobec przeprowadzenia rozdziału spraw politycznych i religijnych, musi ona zająć się sobą i opracować jakiś pozytywny program religijny. W dążeniu tem znajduje poparcie różnych sekt protestanckich i głównie pod wpływem Y. M. C. A. zawiązuje i niemi stosunki.

Czesko- słowacki kościół narodowy od śmierci swego pierwszego "patrjarchy" dra Farskyego bezustannie ulega rozkładowi.

DUCHOWIEŃSTWO PRAWOSŁAWNE BELGRADU DOMAGA SIĘ PRAWA PRZECIW NIEMORALNEJ MODZIE. Duchowieństwo prawosławne Belgradu, wstępując w ślady episkopatu katolickiego, wypowiedziało walkę niemoralnej modzie. Oficjalny organ władz cerkiewnych powołuje się na przykład katolicki i, idąc w żądaniach dalej niż ten, domaga się wydania prawa: po 1-sze zabraniającego kobietom noszenia sukien krótszych, niż na 25 cm. nad ziemią; po 2-gie dozwalającego nosić krótkie włosy tylko dziewczętom, które nie ukończyły 15 lat; po 3-cie zakazującego kobietom palić publicznie i po 4-te nie pozwalającego kobietom bez określonego zatrudnienia znajdować się w lokalach publicznych.

Z WALKI SOWIETÓW Z KOŚCIOŁEM. Z Moskwy nadchodzi świeża wiadomość, że ks. Sloskan, kapłan katolicki pochodzenia łotewskiego, został aresztowany przez władze bolszewickie. Ks. Sloskan był bardzo szanowanym; zdziałał wiele dobrego w Petersburgu już za czasów bolszewickich, gdzie z gruntu odrestaurował też kościół św. Stanisława.

OTWARCIE KATOLICKO-CHlŃSKlEGO UNIWERSYTETU W PEKINIE. Ojciec św. Pius XI powierzył amerykańskim OO. Benedyktynom dokonania wspaniałego dzieła: stworzenia wielkiego uniwersytetu katolicko-chińskiego w Pekinie, Dzieła tego dokonano obecnie. Uniwersytet mieści się w olbrzymim, wspaniałym pałacu, należącym niegdyś do wuja ostatniego cesarza. Zawiera on 350 lokali. Całość jest w Czystym stylu chińskim, ponieważ starano się stworzyć dzieło prawdziwie chińskie. Wielka liczba profesorów rekrutuje się z pośród chińczyków. Uniwersytet posiada 5 fakultetów, teologji, filozofji, literatury, sztuk pięknych, nauk przyrodniczych i całą serję katedr studjów chińskich. Przy uniwersytecie otwarto szkołę średnią i wyższą szkolę studjów specjalnie chińskich.
Kościół katolicki w Chinach ma już swoich biskupów, odtąd mieć będzie także wielką uczelnię wyższej kultury katolickiej. Chińczycy tedy nie mogą twierdzić, że katolicy są cudzoziemcami: oni są Chińczykami z krwi i z całej duszy. Mamy jeszcze jeden dowód zdolności katolicyzmu przyjmowania się w każdym kraju. Kościół jest naprawdę katolicki, to znaczy powszechny, dostępny dla wszystkich czasów i dla wszystkich ras.

WZRASTAJĄCE ZDZICZENIE ROSYJSKIEJ MŁODZIEżY. Ostatnie sprawozdanie biura moskiewskiej policji miejskiej stwierdza, że zdziczenie młodzieży rosyjskiej wzrasta w przerażający sposób. Zorganizowane bandy dzieci, których wiek waha się od 8 do 14 lat, uprawiają kradzieże, napady, a nawet mordy i poważnie zagrażają bezpieczeństwu publicznemu. Niedawno w czasie obławy policyjnej w Moskwie schwytano 177 dzieci bezdomnych, niektóra z nich uciekły z domu rodzicielskiego, by zasmakować we włóczędze. Nowoprzybywający "rekruci", jak ich nazywa sprawozdanie policyjne, poddawani są regularnemu i surowemu przeszkoleniu w rzeczach kradzieży i zdobywania środków do życia drogą rozboju. W opisywanym wypadku schwytane dzieci, co do których zresztą mało jest nadziei, by się zmieniły, porozsyłano do różnych państwowych domów poprawy. Po upływie tygodnia wszystkie zdołały uciec.

CZESCY SEKClARZE W OBLICZU 300 WARZĘCH I TŁUCZKÓW. Do jednej z polskich wiosek, do Borowca Wielkiego, chcieli się dostać czescy sekciarze Husyci, którzy na Słowaczyźnie darmo próbują szczęścia, a nawet w samych Czechach tracą już grunt pod

nogami. Do polskiego Borowca zachęcił ich spór między tamtejszym ks. proboszczem a parafjanami o płot w ogrodzie. Ten drobiazg pragnęli sekciarze wyzyskać dla swych celów. Jedynym Czechem całej gminy jest niejaki Stefanik, ze straży granicznej. Ten właśnie Stefanik zaprosił do Borowca "księdza husyckiego", z zawodu piekarza. "Ksiądz" przybył w towarzystwie 4 ministrantów, trzech kobiet i mężczyzn i poczęli wynosić z mieszkania strażnika stół, i kwiaty. Po wiosce rozeszła się wieść, iż będzie to sekciarskie nabożeństwo. Po kilku minutach piekarza i jego misjonarki otoczyło ponad 300 niewiast polskich z warzęchami, tłuczkami i t.p. Dzięki wstawienictwu żandarmerji, sekciarze czescy zdołali zbiec do najbliższej karczmy, a stąd pod opieką władz do domu.

U nas

ZGON X. BISKUPA KLUNDERA. W nocy z 20 na 21 września rb. zgasł w Pelplinie długoletni sufragan diecezji chełmińskiej X. Biskup Dr. Jakób Klunder, w wieku lat 78, w 58 roku kapłaństwa, a 21 biskupstwa. Pochodził z Borów Tucholskich, studja teologiczne odbył w Rzymie w kolegjum XX. Zmartwychwstańców; uzyskał tam tytuł doktora obojga praw. Był wikarjuszem w Pucku, następnie długie lata proboszczem i dziekanem w Toruniu przy kościele N. M. P. Jako biskup objeżdżał niestrudzenie diecezję, udzielajac Sakramentu Bierzmowania, konsekrując kościoły, dopóki mu sił starczyło. Do ostatniej chwili pracował jako radca w kurji biskupiej. Niespodziewanie zapadł na porażenie kiszek i zmarł po krótkiej chorobie, opatrzony kilka razy Sakramentami św.
Wśród depesz kondolencyjnych - nadeszła i z Rzymu tej treści:
"Ojciec św. przyjął z bólem wiadomość o śmierci J. E. Ks. Jakóba Klundera, biskupa-sufragana chełmińskiego. Jego Świątobliwość odprawił modły za duszę Zmarłego.
Gasparri, Kardynał Sekretarz"

KOŚCIOŁY NA KRESACH. Władze państwowe dokonały rewindykacji na rzecz Kościoła katolickiego świątyni w Szczytnie, pow. Kossowskiego, i kaplicy w Sosznie, parafji Horodyszcze. Przejęcie od prawosławnych tej ostatniej odbyło się w ubiegłym tygodniu.

WYSTAWA PRZECIWALKOHOLOWA, własność Składnicy Abstynenckiej w Poznaniu, znajdowała się od 4 do 11 września w Gdańsku, następnie zwiedzi ja ludność Tczewa i Kościerzyny. Dalsze zgłoszenie o wystawę wpłynęło z Inowrocławia. Jest to znakomity środek oświatowy niedoceniany i niewyzyskiwany należycie. Okres jesienny i wiosenny najlepiej się nadaje na urządzanie wystawy. Zgłoszenia przyjmuje Składnica Abstynencka w Poznaniu, Aleje Marcinkowskiego 26.