Ze Rzymu

Projekt soboru powszechnego. W kołach watykańskich rozważa się i przygotowuje zwołanie soboru powszechnego. Mówią, że najbliższa encyklika papieska będzie głosiła, iż Stolica Apostolska uważa ostatni sobór watykański tylko za przerwany, a najbliższy ma być jego dalszym ciągiem. Jako przypuszczalną datę zwołania soboru oznacza się rok 1930.

Ojciec św. a nowa moda. "La vie catolique" podaje ciekawe niedawne przemówienie Ojca św. do pielgrzymki wychowanek i b. wychowanek zakładów naukowych. "Dames du Sacre-Coeur". Z przemówienia tego wyjmujemy następujący ustęp:

"Nawet najmłodsze wśród was powinny się dowiedzieć o trosce, jaką sprawia duszpasterzom i biskupom nieodpowiednia moda.

Nawet my sami byliśmy zmuszeni zamknąć bramy tego domu, ojczystego, pewnym naszym córkom, dobrym zresztą, którym brakło jednak poczucia, jakie u kobiety, a zwłaszcza u kobiety chrześcijańskiej, nigdy zagasnąć nie może, poczucia skromności.

I nie żałujemy tej surowości, choć nam ona pewien ból sprawia. Wprawdzie niejedne z nich uczuły się początkowo dotknięte, wkrótce jednak wyrażono nam uznanie zewsząd, nie tylko ze strony katolickiej.

Prosimy was, byście poszły za naszem wezwaniem i dopomogły nam w tej... krucjacie świętej... Liczymy na was w tem wielkiem przedsięwzięciu, godnem waszego wychowania".

Ze Świętej Kongregacji Obrzędów. Na ostatniem swem posiedzeniu zajmowała się Święta Kongregacja Obrzędów następującymi sprawami: 1) Podjęcie procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego Placydji Viel, drugiej przełożonej Instytutu Chrześcjańskiej Szkoły. 2) Przyznanie nabożeństwa i Mszy św. na święto Królestwa Jezusa Chrystusa. 3) Przyznanie nabożeństwa i Mszy św. na święto Bł. Biskupa Wincentego Strambi. 4) Zbadanie pism Emilji d’Oultremont.

Pielgrzymki polskie u Ojca Św. Ojciec Święty przyjął dn. 17 sierpnia polską pielgrzymkę i w przemówieniu swem wspomniał obszernie wypadki z przed 5-ciu laty, gdy przebywając w Warszawie, słyszał huk armat i łączył się z polakami w modlitwie o zwycięstwo Polski. W sobotę, w rocznicę "cudu nad Wisłą" Papież odprawił dla pielgrzymów osobne nabożeństwo. Na przyjęciu pielgrzymki byli obecni członkowie ambasady i biskupi: Cieplak, Matulewicz i Łoziński.

W dniu 22 sierpnia Papież przyjął drugą pielgrzymkę ślązką złożoną z 200 Niemców i kilkudziesięciu Polaków, pod wodzą ks. infułata Hlonda i polskiej ambasady. Papież w języku włoskim wyraził radość z budującej zgody i harmonji, panującej wśród pielgrzymów, dzięki ich głębokiemu duchowi religijnemu i udzielił błogosławieństwa.

("Hasło").

Robotnicy u Papieża. Dnia 15 sierpnia r. b. przyjął Ojciec św. w "Cortile di S. Damaso" osiem tysięcy robotników z Lombardji. Była to jedna z najmilszych Jego sercu i najwspanialszych pielgrzymek tegorocznych. której urządzeniem zajęło się Stowarzyszenie medjolańskie "Opera Cardinal Ferrari"... Ojciec św. wyraził w długiem i serdecznem przemówieniu swą radość, że tak liczny zastęp drogich Mu pracowników przyszedł Mu złożyć wyznanie swej wiary i swej synowskiej miłości, że oni nie dają posłuchu naukom fałszywym socjalizmu i komunizmu, sprzecznym z prawem Bożym i prawami społeczeństwa. Kończąc udzielił wszystkim, którzy są drodzy ich sercom, błogosławieństwa apostolskiego.

Pielgrzymka słowacka. Ojciec św. przyjął w sali "Clementina" pielgrzymkę słowacką, która liczyła 125 osób. z biskupem Carsky’m na czele. Ojciec św. powiedział im, że Słowacja jest Mu znana i szczególnie droga, bo "kiedy był w Warszawie, otrzymał ztamtąd nieraz prośby o wskazówki i zapewnienia o przywiązaniu do Stolicy św. Nauczycieli, uczestniczących w pielgrzymce, zachęcił, żeby pracowali nadal w duchu Chrystusowym, pomimo trudności, spowodowanych przez "warunki religijne ich kraju" (Osserv. Rom. z 17 i 18 sierp. r. b.).

10,000 skautów u Ojca św. Trzy tysiące skautów pochodzących z Anglji, Francji, Belgji, Hiszpanji, Polski, Irlandji, Szkocji, Austrii, Szwajcarji, Ameryki i Danji, oraz siedm tysięcy skautów ze wszystkich okolic Włoch uczestniczyło w nabożeństwie, celebrowanem w Bazylice św. Piotra przez Papieża. Skauci urządzili na cześć Ojca Świętego olbrzymią manifestację.

Po południu Ojciec Święty przyjął skautów na dziedzińcu Belwederu. Skauci, z których każdy niósł gałązkę laurową lub oliwną, przedefilowali przed Papieżem, który znajdował się w pobliżu pontyfikalnego tronu. Ojciec święty wygłosił przemówienie, podkreślając, iż Rok Święty przyniósł mu wiele pociechy, niechybnie jednak pociecha, jaką mu sprawia widok dzisiejszy, jest jedną z największych. Papież dał wyraz swemu wzruszeniu z powodu widoku tylu tysięcy młodzieży oraz swej radości z powodu ich gorliwej wiary i oddania Namiestnikowi Chrystusowemu i Kościołowi. Papież przypomniał, że Chrystus żywił specjalne uczucie dla młodzieży i zapewnił, że sam otacza młodzież jak największą życzliwością.

Ze Świata

Uroczystość ku czci Świętego Franciszka z Assyża. Prezydent włoski Rady Ministrów, Mussolini, przyjął bardzo życzliwie delegację z Assyża, obiecując jej poparcie rządu w sprawie urządzenia uroczystego obchodu na cześć Świętego Franciszka z Assyża. Siedmsetna rocznica śmierci Świętego, przypadająca 4 października 1926 ma być uznana za święto narodowe. ("Przeg. Kat.")

Kapituła Generalna Unji Apostolskiej. W dniach 20-23 lipca br. odbyła się w Paryżu, jako siedzibie "Unionis primariae", Kapituła Generalna Unji. Wśród delegatów różnych narodowości byli i polscy. Dyrektorem generalnym został obrany ponownie ks. Lamerand, sekretarzem generalnym nadal zostaje ks. Olichon (adres: 19, boulevard Botirdon, Paris IV-e). Ze sprawozdania sekretarza general. przytaczamy wymowne cyfry statystyczne. Ogólna liczba członków Unji obecnie - 17.952, tak rozpada się na poszczególne kraje: Hiszpanja 4.407, Francja 3.612. Niemcy 3.011, Włochy 2.776, Belgja 1.370, Irlandja 622, Indje ang. 492, Kanada 312, Ameryka 200, Holandia 186, Portugalja 171, Chili 154, Czechosłowacja 150, Polska 131, Szkocja 103, Chiny 76, Kochinchina 71, Indje franc. 68, Szwajcarja 66, Australja 60, Anglja 40, Kolumbia 30, Brazylja 12, - Kapituła uchwaliła nową regułę, dostosowaną do nowego prawa kanonicznego.

Polska kaplica na wystawie paryskiej. Na międzynarodowej wystawie sztuk dekoracyjnych w Paryżu wśród eksponatów polskich nejwiększem wzięciem cieszy się kapliczka projektowana przez rzeźbiarza Jana Szczepkowskiego, dyrektora miejskiej szkoły zdobnictwa w Warszawie. Całość cięta snycersko w sośninie o motywach swojskich, lecz maniera kubistyczną. Jako dzieło sztuki to wnętrze jest i oryginalne i pełne dosyć dużego artyzmu, lecz o ile z illustracji wnioskować można, nie nadaje się ten projekt nigdzie do zrealizowania, gdyż podziwiać tę rzeźbę można, lecz uklęknąć przed nią i modlić się - niepodobna.

Walka z Kościołem w Meksyku. Jak czytamy w "Katholische Kirchenzeitung" z 13 b. m., dopuszcza się meksykański prezydent Calles oburzających nadużyć na szkodę Kościoła katolickiego. Okazało się to znów w czasach ostatnich po założeniu "meksykańskiego kościoła narodowego" przez socjalistów, komunistów i innych wrogów religji, którzy dążą tylko do złupienia Kościoła rzymskiego i zabrania mu jego świątyń. W duchu prezydenta Calles’a działają także namiestnik prowincji Guadalajara (j hiszpańskie wymawia się: ch) i tamtejsze urzędy miejskie, które znów kazały zamknąć kilka kościołów i szkół i skonfiskowały seminarjum duchowne, stawiając też biskupowi zapory w wykonywaniu jego jurysdykcji. W samej stolicy zasekwestrował prezydent Calles bezprawnie kościół Bożego Ciała i oddał go wspomnianej sekcie narodowej". Katolicka "Liga Nacional di defensa Religiosa" zorganizowała opór przeciwko tym gwałtom. - nie można jednak przewidzieć, czy wnet zdoła wyjść zwycięzko z tych przykrych zapasów.

Admirał - księdzem. Admirał francuski Malcort, b. komendant ważnej stacji flotowej w Biserla, otrzymał święcenia kapłańskie. Jednocześnie święcenia kapłańskie otrzymał także b. oficer inwalida, który w Nancy był czynny jako adwokat. Tej podwójnej ceremonji udzielenia święceń kapłańskich asystowało wielu oficerów armji francuskiej. Admirał Malkort jest właścicielem wielkich posiadłości w Tunisie. Zapisał on je obecnie Kościołowi.

Ruch antybluźnierczy we Włoszech. We Włoszech rozpoczął się od pewnego czasu silny ruch za odczyszczeniem mowy włoskiej z bluźnierstw, przekleństw i sprosności. W tym celu wydano szereg publikacji, odezw. ulotek. Obecnie w Weronie powstaje specjalne archiwum i biblioteka antybluźniercza, mające za zadanie gromadzić materjały do tej sprawy tak włoskie, jak i obce.

Zakaz tańców w Irlandji. Arcybiskup O. Donnel, głowa kościoła katolickiego w Irlandji wydał okólnik zawiadamiający, że wszyscy ci, którzy uczęszczają do nocnych sal dancingowych, będą ekskomunikowani z Kościoła.

Sportowcy budują kościół. Skauci i sportowcy angielscy w jednej z dzielnic Londynu rozpoczęli ze swych ofiar budowę świątyni pod wezwaniem św. Sebastjana i św. Pankracego.

U nas

Koronacja cudownego obrazu Matki Boskjej w Piekarach. W dzień Wniebowzięcia Matki Boskiej, przy udziale większych warstw ludności odbyła się koronacja cudownego obrazu Matki Boskiej w Piekarach na Górnym Śląsku. Około godziny 8-mej zebrał się w kościele w Wielkich Piekarach przedstawiciele władz wojewódzkich i miejscowych oraz poszczególnych miast górnośląskich z p. wojewodą Bilskim na czele. Po utworzeniu się olbrzymiej procesji, księża wynieśli z kościoła cudowny obraz Matki Boskiej, poczem kolejno nosili go włościanie i górnicy w swoich charakterystycznych strojach. Gdy procesja z obrazem przybyła na Górę Kalwarję, obraz złożony został na ołtarzu. Koronacji jego dokonał J. E. nuncjusz apostolski msgr Lauri, który odczytał dekret Ojca św. W czasie koronacji kompanja honorowa żołnierzy oddała trzy salwy karabinowe. Jednocześnie dały się słyszeć strzały z moździerzy. Sumę pontyfikalną celebrował ks. Biskup Ryx. Po sumie dłuższe kazanie wygłosił ks. biskup Nowak. Uroczystości koronacyjne zakończono odśpiewaniem Te Deum oraz pieśnią "Boże coś Polskę". W uroczystości, która prócz podniosłego charakteru religijnego miała również wielkie znaczenie narodowe dla całego Śląska, wzięło udział 300 tysięcy ludzi.

Koronacja statuy Matki Boskiej w Tarnowcu. We wiosce podkarpackiej Tarnowcu pod Jasłem, istnieje od kilku wieków łaskami słynąca statua Matki Boskiej, której historję napisał ks. biskup Fischer ("Historja Cudownej Statuy M. B. w Tarnowcu"). Stolica Apostolska zezwoliła na uroczystą koronację cudownej statuy, która się odbyła 8 IX. w Tarnowcu przy udziale kilku księży biskupów. Aktu koronacyjnego dokonał ks. biskup Fischer, kazania wygłosili: O. Konstantyn, Kapucyn z Krosna i ks. prałat Momidłowski z Przemyśla.

Uroczyste zaprzysiężenie episkopatu polskiego. W myśl Konkordatu, zawartego pomiędzy Stolicą Apostolską a Polską, odbyło się uroczyste złożenie przysięgi przez episkopat polski na ręce Prezydenta Rzeczypospolitej. W akcie tym wzięło udział 18 arcybiskupów i biskupów polskich. Nie przybyli nań do Warszwy jedynie ks. prymas Dalbor - z powodu niezdrowia oraz ks. Biskup Rosentreter z przyczyny podeszłego wieku. O godz. 10-tej 30 odbyło się w katedrze św. Jana uroczyste nabożeństwo na intencję Kościoła w Polsce. Następnie udali się dostojnicy duchowni do Belwederu, gdzie Pan Prezydent Rzeczypospolitej w obecności premiera Władysława Grabskiego oraz ministra oświaty i wyznań religijnych Stanisława Grabskiego odebrali przysięgę, której tekst odczytał Arcybiskup warszawski ks. Kakowski. Potem Prezydent Rzeczypospolitej przyjmował dostojników Kościoła śniadaniem w salonach Belwederu. Rota przysięgi ordynarjuszy (biskupów zarządzających samodzielnie diecezjami) Kościoła według art. 12 konkordatu Polski ze Stolicą Apostolską brzmi, jak następuje: "Przed Bogiem i na Świętą Ewangelję przysięgam i obiecuje, jak przystoi Biskupowi, wierność Rzeczypospolitej Polskiej. Przysięgam i obiecuję, że z zupełną lojalnością szanować będę Rząd, ustanowiony Konstytucją i sprawię, aby go szanowało moje duchowieństwo. Przysięgam i obiecuję pozatem, że nie będę uczestniczył w żadnem porozumieniu, ani nie będę obecny przy żadnych naradach, któreby mogły przynieść szkodę Państwu Polskiemu lub porządkowi publicznemu. Nie pozwolę memu duchowieństwu uczestniczyć w takich poczynaniach. Dbając o dobro i interes Państwa, będę się starał o uchylenie od niego wielkich niebezpieczeństw, o których wiedziałbym, że mu grożą".

Odznaczenie papieskie dla Polaka. P. B. Brodowski, rejent w Łukowie i sędzia głównej komisji ziemskiej w Warszawie, otrzymał od Ojca św. order kawalerski Grzegorza Wielkiego, w uznaniu zasług, położonych na polu pracy chrześcijańsko-społecznej i oświatowej. Ks. Abp. Kakowski wręczył p. Brodowskiemu Breve Papieskie z powodu odznaczenia.

Zjazd katolicki w Mławie. Dnia 5 września odbyło się w Mławie uroczyste otwarcie zjazdu katolickiego. O godz. 3 popołudniu odśpiewano w kościele mławskim "Veni Creator". poczem ks. bisk. Nowowiejski wygłosił dłuższe przemówienie z ambony. Następnie wybrano prezydjum Zjazdu; na marszałka powołano pos. Tad. Świeckiego, który w mowie swej wskazał na ścisły związek dziejowy, łączący Polskę z Rzymem jako przedstawicielem kultury zachodniej. Po odczytaniu całego szeregu telegramów i listów powitalnych, między innymi od Ojca Św., Ks. Nunjusza Lauriego, min. St. Grabskiego, rektora U. J. Rostworowskiego i t. d. wysłano telegramy hołdownicze do Papieża i Prezydenta Rzeczypospolitej. Pierwszy referat wygłosił mec. Jankowski o rodzinie i nierozerwalności małżeństwa. We wspaniale udekorowanem mieście panuje ruch. Na zjazd przybyło bowiem przeszło 6000 gości i 700 delegatów. Dzięki gościnności mieszkańców wszyscy znaleźli wygodne kwatery. Porządek utrzymuje "Sokół". Natomiast Strzelec zajął wobec zjazdu stanowisko nieprzychylne, odmawiając wzięcia udziału w powitaniu ze względów "zasadniczych i ideowych".

Szewc polski ofiaruje pantofelki Ojcu Św. Znany warszawski szewc, Kiciński, wyjechał do Rzymu, by złożyć Ojcu Świętemu w podarunku własnoręcznie robione pantofelki. Haft pantofelków w stylu renesansu wykonany został przez siostrę Magdalenę. Na pantofelku widnieje haft: "Anno Santo 1925". Rysunek haftu zatwierdził nuncjusz apostolski w Polsce, który również dał listy polecające Kicińskiemu, celem ułatwienia mu uzyskania posłuchania u Ojca Św.

Seminarjum Duchowne diecezji śląskiej. Administracja Apostolska w Katowicach zakupiła w powiecie rybnickim od p. v. Ruffara majątek ziemski Koszyce, o obszarze 2.400 morgów. W majątku tym znajduje się obszerny pałac o przeszło 40 pokojach. W pałacu tym ma być umieszczone przyszłe seminarjum duchowne diecezji śląskiej.

Nawracają się na katolicyzm. W Wilnie krążą pogłoski, że za niedawnym przykładem Ojca Filipa Morozowa porzuciło prawosławie jeszcze dwóch duchownych, mianowicie O. Surwiłło i O. Dzieczkowski oraz kilka osób cywilnych.

Wspaniały dar dla uniwersytetu lubelskiego. W dniu 10 sierpnia b. r., hr. Aniela Potulicka z Potulic aktem notarjalnym, sporządzonym u notarjusza Stawskiego w Poznaniu, w obecności rektora Uniwersytetu ks. Kruszyńskiego, całą swoją magnacką fortunę zapisała i ofiarowała na rzecz Uniwersytetu w Lublinie.

Fundacja obejmuje 9 folwarków: Potulice, Teresin, Kasprowo, Samsieczno i Michalin. Wszystkie te majątki razem obejmują 54 tys. morgów ziemi, w tem 8 tys. morgów lasu, 12 tys. ziemi uprawnej, oraz 4 tys. łąk.

Arcybiskup Dalbor ciężko chory. Stan Ks. Kardynała-Prymasa Dalbora budzi poważne obawy. Zatakowane są u Ks. Kardynała obie nerki, komplikujące słabe zawsze zdrowie dostojnego chorego. W kościołach djecezjainych zarządzono modły o powrót do zdrowia Jego Eminencji.

X. Biskup Dr. Piotr Mańkowski, który dotąd rezydował w Buczaczu przeniósł się ze swoim małem saminarjum do Włodzimierza Wołyńskiego.

Agitacja kościoła narodowego jest niedozwolona! Na interpelację jednego z posłów w sprawie działalności t. zw. "Polskiego Kościoła Narodowego" ministerstwo spraw wewnętrznych nadesłało odpowiedź, w której między innemi pisze: Pozostawiając zgodnie z art. 111 Konstytucji wyznawcom kościoła narodowego swobodę wykonywania ich praktyk religijnych, władze administracyjne ściśle jednak przestrzegają, aby działalność ta mieściła się w granicach obowiązujących przepisów. Publiczne wykonywania praktyk religijnych i publiczna agitacja za kościołem narodowym, jako społeczności religijnej w Państwie dotąd prawnie nie uznanej, są niedozwolone i wszelkie przekroczenia w tym kierunku będą sądownie karane". ("Hasło").