W podróży z Kalisza do Poznania spotkałem w wagonie człowieka szczęśliwego.

Czy ksiądz daleko jedzie? zapytał mnie on najzwyczajniej w świecie.

Był młody, lat może 26 i tak wyglądem swoim jak i tem pierwszem odezwaniem się uczynił na mnie dodatnie wrażenie.

- Bo i ja kiedyś miałem zamiar zostać księdzem, ale na szkoły funduszu nie stało - ciągnął dalej, kiedym mu na tamto pytanie udzielił odpowiedzi - Nieraz pewnie długo i dużo na księdza uczyć się trzeba - prawda?

- Kapłan wykrztałcenie obszerne i głębsze mieć. musi. Ale - zagadnąłem - pan zapewnie bardzo żałuje, że serdecznych życzeń uskutecznić nie zdołał.

- Ależ nie, bo wiem i rozumiem, że we wszystkiem jest wola Boża; toż dziś w świeckim stanie jestem również szczęśliwy.

Po raz pierwszy w życiu odbiło mi o uszy słowo takie i wyznanie takie: jestem szczęśliwy...

- A czem pan z zawodu? - zapytałem.

- Przedewszystkiem proszę księdza jestem katolikiem, potem polakiem i mężem i ojcem już nawet.

- A zajęcie?

- Trudnię się kupiectwem. Prowadzę maleńki handel, który długami postawiłem na nogi, a wczoraj właśnie spłaciłem dług ostatni.

- Z krzywdą bliźniego działo się to pewnie odważyłem się odezwać, badawczo równocześnie spoglądając młodzieńcowi w oczy.

O nie - odparł spokojnie - przecież ja w pierwszym rzędzie sprawiedliwości szukam a potem korzyści I przychodzi sama.

- A nie spotykają pana przeciwności, krzyże?

- Jesteśmy na ziemskim padole płaczu, toć i one obficie po drodze życia rozrzucone być muszą. Ale wtedy zaraz rzucę się na klęczki do modlitwy i spływa ulga serdeczna jakaś aż smutek w radość się obróci.

Toś pan szczęśliwy? - mówiłem na pół pytająco, a na pół twierdząco, jakby dla ostatecznego upewnienia się, że to nie złudzenie jakie.

- Jeszcze jak! Bo niechże sobie ksiądz wyobrazi, że mi sumienie nic a nic nie wyrzuca, a skoro cośkolwiek w niem nie jasno, zaraz pytam się sumienia: Co zaszło? i grzech mój co rychlej na spowiedzi wyznaję. A P. Bóg - zamiast się mścić, sam w Komunji św. do serca mego przychodzi. Taki P. Bóg! - I niech ksiądz jeszcze sobie wyobrazi, że przy pomocy Bożej utworzyłem sobie ognisko rodzinne - już chyba najszczęśliwsze ognisko w świecie. Ja jej długo nie znałem, ani ona mnie, bo na zabawy lub muzyki gdzie znajomości czynić się zwykły, nie chodziliśmy obydwoje. Koledzy się ze mnie śmiali, że tak na osobności nie znajdę żony, a ja się tylko modliłem i pracowałem - i oto mam towarzyszkę życia, jakiej każdy by mi pozazdrościł. Zgadzamy się zupełnie i zawsze, ona bez mej wiedzy nie wyda ani marki, ja znów przed nią też z niczem się nie kryję. Mam dziecko siedmiomiesięczne ledwie, -a oto już, gdym teraz odjeżdżał, żegnało mnie łzami. I ono mnie już kocha - więc księże jakże ja mogę być nieszczęśliwy?

- Bóg wam za skromnie spędzono młodość błogosławi!

- O tak księże! Toż my często sobie o tem z żoną mówimy, że lepiej szukać P. Boga, niż rychłego małżeństwa. Bóg nam błogosławi, więc my znów jak możemy odwdzięczamy się Bogu, a P. Bóg, widać, że wszechmocny i dobry, niczego nam nie zapomina, lecz znów i znów lepiej czyni. Tak jakbyśmy wyścigiwali się w usługach i P. Bóg wciąż przegania.

- Toś pan już chyba do tego życia ogromnie przywiązany i umierać ciężko by było...

- Ależ! Co ksiądz mówi! Właśnie przeciwnie: jabym i dziś rad z tego świata schodził! żonę i dziecko zostawiłbym na opiece stokroć troskliwszej Opatrzności Bożej. Iść z ziemi do nieba?!.. Z chwilą, w której bym się dowiedział, że nie mam nigdy umierać, już stałbym się najnieszczęśliwszym z ludzi, bo szczęście i zadowolenie człowieka tylko na wiekuistej nadziei mocno oprzeć się może. Pies na ziemi i dla ziemi; człowiek zaś ma ciało tu, duch zawsze tam!

Mówił z takiem zapałem, jakby mnie chciał pouczyć.

I pouczył odpowiedziami swemi, całem sposobem myślenia i programem życia.

I zaświadczył, że i na tym świecie, choć względne, szczęście jest, byle go szukać starannie, a odnalezione odważnie w prowadzić w swe życie.