SPRAWY POLSKIE

W marcu załadowano w Gdyni na statek norweski "Beldis" 12 lokomotyw, wyprodukowanych w Pierwszej Polskiej Fabryce Parowozów, a przeznaczonych dla kolei francuskich w Marokko. - Zdjęcie nasze przedstawia jeden z tych parowozów w chwili ładowania go na okręt.

Mieszkańcy Zamościa (Lb.) byli w ciągu kilku godzin w lutym b. r. świadkami niezwykłego zjawiska atmosferycznego. Zaobserwowano tam na niebie trzy tęcze i jakby cztery słońca, z których dwa widoczne były zupełnie wyraźnie na wschód od Zamościa, dwa zaś mniej wyraźne: na północy i południu.

Według obliczeń wydziału finansowo-podatkowego magistratu, przedsiębiorstwa widowiskowe w Warszawie miały dochodu czystego: w styczniu 2,300.493 zł. 60 gr.. w lutym 1,816.982 zł. 8 gr. Ciekawą byłaby statystyka ofiarności na cele dobroczynne.

Mamy obecnie w Polsce 26.000 szkół powszechnych, z tego 11.000 jedno klasowych, 6.000 dwu-klasowych, 6.000 trzy - do pięcio-klasowych i 3.000 sześcio i siedmio klasowych.

Ruch towarowy na kolejach zmniejszył się do tego stopnia, że 75.000 wagonów stoi bezczynnie. Obliczono, że te stojące wagony zajmują 700 kilometrów toru kolejowego.

Na wiosnę w tym roku podobnie jak i w przeszłym rzeka Wilja wylała i woda dostała się nawet do miasta Wilna. Obrazek po lewej stronie przedstawia plac przed katedrą zalany wodą (fundamenta katedry zostały poważnie uszkodzone, wskutek czego świątynię zamknięto). Komunikacja odbywała się łódkami. - Szkody wyrządzone wylewem są olbrzymie.

Powódź na Wołyniu, spowodowana wiosennym rozlewem rzek zniosła w tym roku 17 mostów.

W Baranowiczach odnaleziono po długich poszukiwaniach grób słynnego patrjoty i posła ostatniego sejmu Królestwa Polskiego, Tadeusza Rejtana.

Grupa robotników, wydobywających piasek z dna Wisły pod Wawelem wygrzebała z mułu i piasku doskonale zachowany posąg starosłowiańskiego bóstwa - światowida. Posąg ten pochodzi z VIII wieku po Chr. i znajdował się prawdopodobnie w jakimś chramie światowida, który przed wiekami stał na wzgórzu wawelskiem. Znawcy przypuszczają, że w nurtach Wisły pod Krakowem ukrywa się jeszcze dużo ciekawych zabytków z okresu pogańskiej Polski.

Polsko-chińskie towarzystwo w Warszawie dokonało obliczeń liczby Chińczyków, zamieszkałych w Polsce. Ogółem na terenie Polski znajduje się 80 Chińczyków, z czego 15 w Warszawie. Trudnią się oni przeważnie handlem herbaty.

W Warszawie ogólna liczba pojazdów mechanicznych wynosi 7.150, w tem 6.016 samochodów, 992 motocykli oraz 142 innych pojazdów mechanicznych. Według ostatnich danych statystycznych, na terenie całej Polski kursuje 42.737 pojazdów mechanicznych.

Polskie kluby lotnicze mają 302 pilotów, w tej liczbie 12 kobiet.

Listy z Polski do Połudn. Ameryki można posyłać balonem "Hr. Zeppelin". Przelot trwa 3 dni. Nadaje się je na poczcie za osobną opłatą.

Kapitan Orliński wzniósł się na samolocie na wysokość 5.000 metrów w ciągu 6 minut 30 sek. W tak krótkim czasie wysokości 5.000 m. nie osiągnął jeszcze żaden lotnik na świecie.

ZE ŚWIATA

Waga powietrza otaczającego ziemię, wynosi 526.000 milljardów podwójnych centnarów.

We Francji, w miejscowości Routot znajduje się kapliczka leśna wyżłobiona w olbrzymiem drzewie, cisie. W głębi widać ołtarzyk, przy którym od czasu do czasu odprawia się Msza św. (Fot. obok).

Bardzo stary alfabet odnalazła ekspedycja paryskiej Akademji dla napisów, w miejscowości Ras Shamra w północnej Syrji. Tablicę z pismem klinowem, na których alfabet ten się znajduje, sięgają 14 wieku przed nar. Chr. Znaleziono tablice z palonej gliny, pokryte tekstami utworów poetyckich, słowników i podręczników szkolnych, a także cenne przybory toaletowe, biżuterję złotą i srebrną.

W Getyndzie (Niemcy) zmarł znany na całym świecie księgarz i drukarz Henryk Lange w wieku 84 lat. Był on wynalazcą i "ojcem" popularnych kart pocztowych z widokami miejscowości, z drukowanemi życzeniami, słowem tego wszystkiego - co istnieje dziś w tej dziedzinie pod nazwą "widokówki".

Dr. Gerke w Waldenburgu (Śląsk Pruski) wpadł na pomysł budowania tam lodowych. Przez rzekę przepuszcza się rury, przez które przepływa skroplone powietrze. Woda wokół rur zamarza tworząc tamę lodową.

Niemiecki chemik Paweł Braun spreparował płyn, którym nasyca się papier, aby zrobić go niepalnym. Wynalazek ten ma duże znaczenie przy papierach wartościowych i banknotach.

Rozeszła się po świecie wcale nie rozpaczliwa wieść, że pchła ludzka pod wpływem jakiejś pchlej zarazy jest bliska zupełnej zagłady. Zainteresował się więc tą sprawą niemiecki uczony A. Hase i począł z niemiecką gruntownością badać to pchlą sprawę. Doszedł do wniosku na terenie Niemiec w ciągu ostatnich 3-ch lat plaga pcheł wybitnie zmalała, z powodu silnych wahań temperatury i wilgotności, na które larwy pcheł mają być niezmiernie wrażliwe.

Najstarsze podobno drzewo na świecie znajduje się na stokach wulkanu Etny w Sycylii jest nim kasztan, zwany drzewem "stu koni". Zwisające z drzewa gałęzie stanowią istny las, którego obwód wynosi powyżej 160 stóp.

Najmniejszy aparat telefoniczny został wykonany przez elektrotechnika medjolańskiego, Luigi Spondini, ze złota i platyny. Słuchawka jest tak maleńka, że nie przewyższa rozmiarami dwugroszówki i daje się z łatwością włożyć do muszli usznej. Pomimo takich rozmiarów, aparat ten oddaje wiernie i ściśle wszystkie dźwięki i zdania.

W porto Dazio podczas robót odkryto w łaźniach rzymskich wspaniałą statuę Herkulesa w stanie świetnego zakonserwowania. Znajduje się on w grupie kilku statuj w postaci klęczącej, jakby w obronie przed atakiem konia. Odnaleziono również konia z kobiecą figurą, dzierżącą bicz dla popędzania niewolników. Uważają to za największe odkrycie pod względem artystycznym i archeologicznym ostatnich czasów.

Koło Insbrucka, znaleziono w polskiej cegielni resztki przedhistorycznej ryby, około półtorametrowej długości, należącej do grupy łososiowatych. Wiek tego wykopaliska oceniają 100 tysięcy lat(?!)

W Houston w Texas wylano do kanałów 7.500 litrów mleka. Firma produkująca to mleko wolała wylać cenny płyn do kanałów, niż sprzedać ludności taniej o 1 centa na kwarcie. Jak nie ma być kryzysu, skoro tak się dzieje! Należy się obawiać klęski głodu lub innej kary Bożej.

Okulista szwedzki dr. C. G. Bostrem wynalazł nowy typ szkieł optycznych nie tłukących się i nie odbijających światła. Utworzono też towarzystwo akcyjne mające fabrykować te szkła.

Niedawno zmarł etmolog angielski Jakób Joicey. Podróżował on po całym świecie, a jego zbiór motyli należy do najpiękniejszych. W ciągu 45 lat swojej pracy naukowej zebrał Joicey ponad 1 miljon 500.000 motyli.

W Londynie zmarł Linel Powell, którego zwano powszechnie "ostatnim z wielkich impresarjów". Urządził on w ciągu swego życia około 15 tysięcy koncertów, a podczas "tournee" wielkich artystów, które organizował, sam przynajmniej 10 razy odbył podroż naokoło świata.

W Anglji corocznie odbywa się wystawa myszy. Pierwszą nagrodę w roku ub. dostała śliczna myszka maści czarno-rudej; bogaty kupiec z Manchesteru, zapłacił za nią 25 f. szterlingów (przeszło 800 zł.). Ogółem było 400 gatunków, w cenie od pół funta do 10 f. st. Jeden okaz holenderski, z długą sierścią srebrzystą, kupiono za 70 f. st.

Na uroczystość urodzin lorda - majora Londynu przygotowano tort, który ważył 2 centnary i mierzył 8 stóp wysokości.

Według obliczeń londyńskiej stacji meteorologicznej w okresie letnim spada na ziemię co sekundę 100 błyskawic. Gdyby się udało tę olbrzymią sumę energii złapać i zużytkować, to wszystkie potrzeby w dziedzinie siły pędnej byłyby zaspokojone. Nad kulą ziemską w atmosferze wybucha jednocześnie 1800 burz, połączonych z wyładowaniami energji elektrycznej.

Na wystawie elektrycznej w Chicago była maszyna, która zastępuje kucharza i służbę myjącą statki; myje i suszy w ciągu godziny 2.000 szklanek i 2.500 talerzy. Maszyna ta pozatem prasuje bieliznę, sieka mięso, ubija śmietanę, masuje i t. p. Po skończonej pracy cały aparat składa się i chowa do szuflady.

W Ameryce zbudowano łódź podwodną nowego systemu; tym razem do badań naukowych głębin morskich. (Fot. obok).

W Pół. Ameryce, w górskim łańcuchu Andów nastąpił w pierwszej połowie kwietnia straszliwy wybuch ośmiu wulkanów na przestrzeni 700 km. Wybuchom towarzyszyły nieustanne wstrząsy i pękania ziemi oraz głuche podziemne łoskoty. Masy popiołu gorącego buchającego z kraterów, sypały się na okoliczne wioski i miasta na odległość 200 km. i ciemnemi ponuremi chmurami zasłoniły cały widnokrąg. Powietrze było przesycone trującemi gazami siarkowemi. Tysiące udusiły się od dymu i pyłu. Budowle i zasiewy na olbrzymich przestrzeniach koło miejsc strasznej katastrofy całkowicie zniszczone. W departamencie Saint Raphael o 200 km. od wulkanu leży warstwa popiołu grubości 60 m.

W Stanach Zjednoczonych jest zwyczaj, że wdowy po prezydentach mają prawo wysyłać listy bez opłaty: podpis na kopercie zastępuje markę pocztową.

Marconi przeprowadza sensacyjne próby rozmów na fali 52 cm. Przy pomocy nowego aparatu Marconiego będzie można wzywać stacje radjowe przez telefon i rozmawiać z wielu stacjami radjowemi na odległość setek i tysięcy mil. Aparat ma nadawać się do używania także na statku, w pociągu i aucie.

Aparaty radjowe są tak rozpowszechnione, że dzisiaj w bardzo wielu namiotach Będuinów w pustyni Arabji znaleźć można radjowe aparaty odbiorcze, a nawet koczowniczy wędrując po pustyni, zabierają ze sobą aparat radjowy i umieściwszy go na garbie wielbłąda, skracają sobie nudy wędrówki przez słuchanie muzyki i produkcyj radjowych.

W Indjach istnieje sekta głodomorków, zwanych Dżenami, którzy uważają posty za najważniejszą część religji. Poszczą oni nieraz po 50 dni zrzędu, jedzą tylko pokarmy roślinne i zachowują milczenie. Główne ich siedlisko jest w niższym Bengalu. Liczba Dżenów wynosi blisko półtora miljona.

Ilość połączeń telefonicznych na całym świecie wynosiła w końcu ub. roku 35 milionów. Pierwsze miejsce zajmowały Stany Zjednoczone z 21,7 miljona połączeń.